historia i ja: wojna

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą wojna. Pokaż wszystkie posty

niedziela, kwietnia 03, 2022

Przeczytania odcinek 438 : Christina Lamb "Nasze ciała, ich pole bitwy" (Znak Litera Nova)

"Z końcem 2020 roku podjęliśmy decyzję o wydaniu książki „Nasze ciała, ich pole bitwy. Co wojna robi kobietom” Christiny Lamb, bo naszym zdaniem porusza ona bardzo ważny temat. Gwałt był i jest jedną z najbardziej przemilczanych zbrodni wojennych.

Nie przypuszczaliśmy, że na miesiąc przed premierą książki i planowaną wizytą Autorki w Polsce, sytuacja w Europie będzie tak dramatyczna, a wydźwięk tej publikacji mocniejszy niż kiedykolwiek. Należy jednak podkreślić, że pomimo wstrząsających treści, tym co w książce Lamb porusza najmocniej, jest siła kobiet, które przeżyły i zdecydowały się, by opowiedzieć światu swoją historię. Bo mimo niewyobrażalnego cierpienia i bólu, bohaterki Lamb żyją i zmieniają świat – dając nam wszystkim jednoznaczny sygnał do działania" - fragment z maila, jaki rozesłało Wydawnictwo Znak Litera Nova przy promocji książki.

środa, marca 30, 2022

Paleta - LVIII - czas wojny!

Tym razem bez konkretnego autora. Wiem, jest ich wielu. Od 24 lutego 2022 r. mamy wojnę, agresję, zbrodnię ludobójstwa! Sprawcę zna cały świat! Nazywa się Władymir Putin. Na wprost tego wojennego amoku stanął naród wolnej i niepodległej Ukrainy i jej prezydent Wołodymyr Zełenski. Od pierwszych chwil piszę i publikuję na Facebooku. Wszystko, włącznie z tym blogiem, kręci się wokół tych tragicznych zdarzeń.

Chcę tu pokazać, co tam zamieszczam od tylu tygodni. To swoisty pamiętnik zdarzeń. Dzień po dniu, zapis po zapisie, bez poprawek i korekt. Słowa i reakcje chwili. Mój ślad czasu teraźniejszego. Nie mogę uszanować praw autorskich, ale skoro na Facebooku można bez ograniczeń udostępniać, a ten blog ma też charakter edukacyjny, a nie komercyjny i zarobkowy, więc chyba wolno mi? Po prostu kilka kartek z kalendarza.

23 lutego...

piątek, lutego 25, 2022

Wojna!...

Kremlowski satrapa uderzył! Bez litości! Bez oglądania się na świat! Bo tak zachciała jego ambicja, jego chore ego, bo poczuł, że ma do tego prawo, bo obudził w sobie imperialne truchło. Mało było Gruzji, mało było Krymu, mało było rewoltować Donbas i Ługańsk! Drapieżne szpony wyciąga po Kijów, chce powrotu Ukrainy w dawne sfery wpływu Rosji Sowieckiej! Straszne! Nieobliczalne mrzonki byłego KGB-ysty. Świat oniemiał? Tak musiał się skończyć flirt z pospolitym bandytą, który już wcześniej kąsał jak wściekły zwierz! A jednak to tolerowano. Zatem mamy nowe wydarzenie historii najnowszej: 24 lutego 2022 r. Nikt nie będzie pamiętał, że był to Tłusty Czwartek, każdy zapomni ile pączków tego dnia pochłonął. Pozostanie fakt: AGRESJA ROSYJSKA NA UKRAINĘ!

poniedziałek, marca 09, 2020

Epitafium dla Ludwika Stommy...

Nie chciałbym takich tematów.

Staję wobec kolejnego... nekrologu?
Wolę go nazwać: epitafium?
Ludwik Stomma zmarł. Za kilka dni skończyłby 70. lat. Już nie skończy. Wyciągam z księgozbioru to, co mam pod ręką. Cztery tytuły: "Antropologia wojny", "Królów Francji wzloty i upadki", "Historie przecenione"" i "Polskie złudzenia narodowe". Z którym jestem najdłużej? A z królami Francji. Od czasu do czasu (starsze wydanie) wykorzystuję w swojej pracy. Za mało? Zdecydowanie - tak.

czwartek, września 01, 2016

Lektury sprzed lat - odcinek 3 - Tadeusz Cyprian i Jerzy Sawicki "Nie oszczędzać Polski" (Iskry 1965)

W wyborze lektury, jak należy się spodziewać, nie ma nic z przypadkowości. Mamy 1 września! 77. rocznica wybuchu II wojny światowej. Kolejna pozycja, która mnie znalazła. Tym razem na zawsze. To owo dobrodziejstwo oddawania "w dobre ręce"? W tym miejscu napiszę tylko: dziękuję Michale! Poprzedni posiadacz, obecnie blisko lat 90-sięciu, dbał o swe skarby. I ja to rozumiem. I ja to doceniam. Sam nie dałbym swoim książkom zrobić krzywdy! Zagięte rogi? Poplamienia? Buraczki na okładce? Nie, nie. Muszę przyznać, że nie znam twórczości Tadeusza Cypriana i Jerzego Sawickiego. Nie mam żadnych (pozytywnych czy negatywnych) skojarzeń. Nie potrafię napisać czy to piewcy jedynie wówczas słusznej linii historiografii. Z ciekawością sięgnąłem po tom pt. "Nie oszczędzać Polski", jakie wydały ukochane Iskry - no już pół wieku temu, bo w 1965 r. Otrzymany egzemplarz, to III wydanie tego tytułu.

środa, lutego 03, 2016

Hetman wielki koronny Jan Sobieski do małżonki swojej Marii Kazimiery de La Grange d’Arquien

Epistolografia przeżywa kryzys. A może już należy oddzwonić jej zgon. Sztuka pisania listów umarła, kiedy pojawił się SMS? Tym bardziej zachęcam do czytania tych dzieł, które powstały w wiekach minionych, dokonanych. Tak, nie pomyliłem się, to były DZIEŁA! W końcu gro z nich jest świadkiem epoki, bezcennym źródłem. Te osobiste zapiski nie miały być upubliczniane. Nam chyba tez nie byłoby w smak, gdyby ktoś ujawnił nasze SMS-y itp.

Mam przed sobą tom (równe 600 stron, bez przypisów) Jan Sobieski "Listy do Marysieńki", które opracował Leszek Kukulski, a wydał "Czytelnik" w 1970 r. Książkę drukowano, kiedy piszący tu to wszystko przeżywał ostatnie "przed-szkolne wakacje". Ale Sobieskiego znałem! Mądrala! przechwalca! - ktoś szczuje z tylnego rzędu? Przecież przedszkolak oglądał w 1969 r. "Przygody pana Michała" i zapamiętał Mariusza Dmochowskiego w roli Jana Sobieskiego. Jeszcze wtedy tylko hetmana wielkiego koronnego. Pewnie, że takich niuansów nie znałem.

czwartek, listopada 19, 2015

Paleta (XII) Jakub Różalski

ONIEMIAŁEM!

"Jakub Różalski, 34 lata. Ilustrator i artysta koncepcyjny, mieszkający i pracujący w Krakowie. Jego twórczość porusza cały świat, a z propozycjami współpracy odzywają się z samego Hollywood" - taki zapis znajdziemy na Facebooku "Obrazy, których nie znasz, a powinieneś". Takie wizje? Taka fantazja? Dalej czytamy: "Historia Polski dawno nie poruszała takich tłumów, jak ta w jego wydaniu. Niedługo ukaże się gra oparta na jego dziełach. Mocne. Ważne. Piękne".

środa, listopada 11, 2015

Przeczytania... (80) Grzegorz Kaliciak "Karbala. Raport z obrony City Hall. Opowieść dowódcy o największej bitwie z udziałem Polaków od czasów II wojny światowej" (Wydawnictwo CZARNE)

"Połączenie odwagi, szaleństwa i wiary w misję czyni cuda na polu bitwy. Pojawiają się myśli, co będzie jeśli przełamią linię obrony, a śmigłowce w nocy nie przylecą. Poddanie się nie wchodzi w grę. Nie żeby urządzać jakieś bohaterskie Termopile. Jesteśmy po prostu pewni, że jeńców nie będą brać" - to cytat z książki wyjątkowej. "Karbala. Raport z obrony City Hall. Opowieść dowódcy o największej bitwie z udziałem Polaków od czasów II wojny światowej" (Wydawnictwa Czarne), której autorem jest podpułkownik Wojska Polskiego Grzegorz Kaliciak, rocznik 1973 r. Bardzo długi tytuł przygotowuje nas na spotkanie wyjątkowe. Oto będziemy poznawać okoliczności największej bitwy po 1945 r., w której wzięli udział polscy żołnierze. Dowodził nimi podpułkownik Grzegorz Kaliciak. Nie wolno nam zapominać, że to nie jest fabuła wymyślona na zamówienie wydawnictwa. Blisko dwieście stron zapisało samo życie. Mamy to szczęście, że poznajemy dramatyczne okoliczności z perspektywy bezpiecznego czytelnika. Nam nie grozi ostrzał wroga. Nam nie grozi strach i rozterki, które miotały tymi wszystkimi, którzy TAM byli - między 3 a 6 kwietnia 2004 r.

niedziela, listopada 08, 2015

Przeczytania... (79) Mariusz Urbanek "Wieniawa. Szwoleżer na Pegazie" (Wydawnictwo ISKRY)

To będzie zupełnie inne spojrzenie na książkę, którą musi posiąść każdy komu bliska jest historia II Rzeczypospolitej. Pan z tyłu mówi, że już ma dawniejsze wydanie? Tak, to Wydawnictwa Dolnośląskiego z karykaturą L. Jędrzejczyka z 1931 r. na okładce? Tak, Wrocław 1991 r. Ja tamto (za cenę ówczesnych 10 000 zł) też posiadłem. Nie chce mi się wierzyć, że od tamtego debiutu minęło prawie ćwierć wieku. Co to znaczy? Że jeszcze na świecie nie było mojej Córki, a jedyny syn liczył raptem trzy lata, był więc niewiele starszy niż mój wnuk Jerzyk ma obecnie.

Siłą rzeczy mając przed sobą dwa egzemplarze tej samej książki siadłem sobie, aby zrobić coś na kształt analizy porównawczej. To i owo Autor "wygładził", poprawił, dopełnił. Nie będę liczył reprodukowanych fotografii czy rysunków. W jednej i drugiej wersji jest ich sporo. Ale, ale - kto wznowił książkę Mariusza Urbanka? "Wieniawa. Szwoleżer na Pegazie", bo o tej książce tym razem możemy w nowym kształcie cieszyć wzrok dzięki Wydawnictwu Iskry. Brawo!...

środa, listopada 04, 2015

Przeczytania... (77) Bernard Hamilton "Baldwin IV. Król trędowaty" (Wydawnictwo POZNAŃSKIE)

"Kołysany w lektyce Baldwin zaciskał zęby, by nie krzyczeć z bólu. Byłby gryzł własne palce, gdyby nie napawały go wstrętem. Nie, z bólu cielesnego, nie. Na ten z dawna już otępiał" - próżno szukać tego fragmentu w książce Bernarda Hamiltona "Baldwin IV. Król trędowaty / The Leper King and His Heirs: Baldwin IV and the Crusader Kingdom of Jerusalem" (Wydawnictwa Poznańskiego). To scena z powieści Zofii Kossak "Król Trędowaty". Czyżbym chciał zrobić tu analizę porównawczą? Nic z tych rzeczy! Po prostu chcę zwrócić uwagę, że polska literatura też ma swój "udział" w opowieści o niezwykłym młodzieńcu, który został obrany królem Królestwa Jerozolimskiego, tego dziwnego tworu wyrąbanego na Ziemi Świętej z końcem XI w., kiedy pierwszy krzyżowiec stanął u bram świętej Jerozolimy. Swoją "robotę" w naszej świadomości pozostawił też (czy również wycisnął?) film Ridleya Scotta "Królestwo Niebieskie / Kingdom of Heaven", gdzie w postać Baldwina IV wcielił się Edward Norton. Teraz przyszła kolej na Wydawnictwo Poznańskie?

sobota, października 24, 2015

Przeczytania... (75) Scott McEwen & Richard Miniter "Navy Seals. Historie prawdziwe" (Wydawnictwo ŚWIAT KSIĄŻKI)

"Komandosi nadal poszukiwali Axelsona. Znaleźli go 10 lipca między powalonymi drzewami. Odległość jego ciała od kolegów z oddziału wskazywała, że nie przestawał walczyć samotnie mniej więcej godzinę, może dłużej. Talibowie mieli prawdziwy problem z zabiciem go" - nie sądzę, aby wielu męskich czytelników przeszła obojętnie wobec książki duetu Scott McEwen & Richard Miniter. Ich książka "Navy Seals..." jest opatrzona podtytułem: "...Historie prawdziwe". To robi na nas, czytelnikach, wrażenie. Większość chyba ufa takim dopiskom, chyba to nie jest marketingowy chwyt wydawniczy, ba! Autorzy (Wydawcy - w Polsce jest nim Świat Książki) nie poszli śladem znanego koncernu samochodowego?... Do tego jest dedykacja, która może nie stawia nas na baczność, ale wyostrza naszą uwagę: "Komandosom SEAL, którzy poświęcaj życie obronie ojczyzny. Wszyscy dają z siebie trochę, niektórzy dają wszystko". Tak, nabieramy respektu przed oczekującym nas czytaniem. Do tego okładka! Trzy sylwetki w bojowym oczekiwaniu? Nie widzimy twarzy, nie wiemy kim są żołnierze. Każdy z nas może... być jednym z nich. Nie uwierzę, że jesteśmy silni, aby nie ulec takiej pokusie utożsamiania się z... Bez wątpienie - potrzebujemy t a k i e j literatury, takich przeżyć. Móc chociaż w takiej "formie" uczestniczyć w kolejnej akcji. Niewiele trzeba, aby znaleźć się u boku sierżanta z komanda Foki. No i znajdujemy potwierdzenie prawdziwości już we "Wstępie": "Prezentujemy ich środowisko, ich kulturę. To historia, jaką sami o sobie opowiadają. I jest prawdziwa". Mamy na to blisko 250 stron czytania, a później przestudiowania "Aneks". Tak, to swoiste odsłonięcie tajności, która otacza działalność Navy Seals.

poniedziałek, października 19, 2015

Przeczytania... (74) Sygmunt Stein "Moja wojna w Hiszpanii. Brygady międzynarodowe - koniec mitu" (Wydawnictwo LITERACKIE)

"Wszystko, co było czarne, reakcyjne, stanęło po stronie generała Franco. Wszystko, co było związane z marzeniami o wolności, opowiadało się za zaatakowaną Republiką Hiszpańską. Poczułem, że muszę się znaleźć na ziemi hiszpańskiej, osobiście wziąć udział w walce tych dwóch sił" - prawda jaka prosta motywacja? Autorem tej był Sygmunt Stein i zawarł ją w książce-wspomnieniu "Moja wojna w Hiszpanii. Brygady międzynarodowe - koniec mitu". Cenione przeze mnie Wydawnictwo Literackie, jako kolejne na naszym księgarskim rynku, przypomina nam krwawy rozdział XX-wiecznej historii Europy. Nie przesadzę pisząc, że po prostu... zapominamy, że na Półwyspie Iberyjskim trwała bezwzględna wojna domowa. Śmiem twierdzić, że gdyby o nią zapytać pięćdziesięciolatków+ (czyli moich rówieśników), to wielu miałoby skojarzenia: Guernica, dywizjon "Condor", generał Franco. Bardziej zainteresowani dorzuciliby: Dolores Ibárruri, "No pasarán!" i Ernest Hemingway. Gdzieś w komórkach kolebie się pewnie towarzysz "Walter", czyli Karol Świerczewski. Podejrzewam, że NAS nie trzeba będzie zachęcać, aby wziąć do ręki wspomnienia zaangażowanego komunisty? Od razu zamarudzę: ikonografia. Naprawdę tak bardzo podbiłoby to ostateczną cenę jej wydania?

piątek, października 09, 2015

Przeczytania... (72) Janusz Tazbir "Polacy na Kremlu i inne historyje" (Wydawnictwo ISKRY)

Chyba nie przekroczę granic przyzwoitości pisząc: senior polskiej historiografii? Profesor Janusz Tazbir skończył 5 sierpnia 88 lat. Piękny wiek. Niestety powody rodzinne sprawiły, że nie mogłem osobiście (w listopadzie 2006 r.) poznać wybitnego historyka. Nie przesadzę, kiedy powiem, że wychowałem się na pewnym programie publicystycznym (emitowanym przeszło 30. lat temu, pod koniec lat 70-tych XX w., na antenie TVP 2), kiedy przy zabytkowym stole zasiadali m. in. profesorowie A. Gieysztor, B. Zientara, H. Samsonowicz, J. Maciszewski i właśnie J. Tazbir, i prowadzili dyskurs historyczny. Miód! A jakie wzorce na lata! Kiedy kilka lat później byłem studentem historii UMK w Toruniu nie miałem problemu z... identyfikacją jaką dziedziną historii zajmował się dany historyk. Profesor Janusz Tazbir - epoka nowożytna, czasy reformacji i kontrreformacji, sarmatyzm! Nie przypadkowo wyciągnąłem z biblioteki tom "Polacy na Kremlu i inne historyje" (Wydawnictwa ISKRY). 9 października 1610 r., 405 lat temu hetman polny koronny Stanisław Żółkiewski zajął Kreml.

środa, października 07, 2015

Hetmana Stanisława Żółkiewskiego zapiski o zdobyciu Moskwy - Die 9 octobris AD 1610

"Na każdy dzień wiadomości przychodziły z Moskwy o wielkiej mieszaninie, na którą się tam zanosiło. Aż też przybieżono, dając znać, że Szujski z państwa zsadzon i do swego bojarskiego domu, a potym do monastyru Czudowego w czerńce postrzyżon" - pisał hetman polny koronny Stanisław herbu Lubicz Żółkiewski w swoich wspomnieniach "Początek i progres wojny moskiewskiej". Mam-ci dwa wydania tego dziełka, ale korzystam z tego, które wydano w Krakowie Nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej w 1920 r. Wzbogacił je wstępem i komentarzem profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Wacław Sobieski. Stąd cytowałem zgodnie z ówczesną składnią, gramatyką i ortografią.

Hetman polny koronny Stanisław Żółkiewski

środa, września 02, 2015

Zapomniana wojna... wstydliwa data... Sedan 1-2 września 1870 r.

"Der Kaiser ist da! Der Kaiser ist da!" - ten okrzyk rozległ się nad Sedanem równe 145. lat temu. Francja miała przeżyć największe upokorzenie od czasu 18 czerwca 1815 r., kiedy cesarz Napoleon Wielki przegrał pod Waterloo. Tym razem klęska dosięgła synowca bohatera spod Jeny i Wagram! Nie starczyło nosić nazwisko "Bonaparte", aby pokonać Prusaków! "Jak to! Jest tam cesarz?!" - nie mieściło się to po prostu w głowie feldmarszałkowi Helmuthowi von Moltke - starszemu (1800-1891). Można-że było na takie ryzyko wystawić majestat Cesarza Francuzów?

środa, lipca 29, 2015

Przeczytania... (52) Ludwik Stomma "Antropologia wojny" (Wydawnictwo ISKRY)

Każda linijka, którą zapisuje Ludwik Stomma zasługuje na naszą uwagę. W moim księgozbiorze, to nie pierwsza rozprawa Jego autorstwa. "Antropologia wojny", którą wydały ISKRY, to lektura obowiązkowa. Posunę się do stwierdzenia, że każdy średnio inteligentny człowiek, ba! pasjonat historii musi wziąć "na czytelniczy warsztat" owe 290 stron. Nie wiem, jak Wy, ale lubię sobie "pogadać" ze Stommą. Nie sprowadzam się do pozycji szarżującego odyńca, bo po prostu w większości tez widzę odbicie swego myślenie. Zgadzam się. Będę tu sypał pewnymi cytatami. Powinni sobie je wziąć do serca ci, którzy lubią "potrząsać szabelką". Oj groźne to figury. Książka, którą mamy przed sobą, to niczym kubeł zimnej wody na łeb każdego militarysty!...

Nie ma w tej książce tego wątku, ale przed laty moja sympatia do generała/prezydenta Eisenhowera runęła, kiedy dotarło do mnie, jak ów lekko traktował kwestię zrzucania bomb atomowych... Nie chcę nawet wysilać wyobraźni, ale strach pomyśleć, co by było gdyby ów zasiadał w Białym Domu w czasie tzw. kryzysu kubańskiego. Dlatego uważam, że wszelkie jastrzębie, którym marzy się siłowe rozstrzyganie sporów powinni koniecznie sięgnąć po "Antropologię wojny". Kilka egzemplarzy Wydawnictwo powinno wysłać do Moskwy! Czy zaślepienie opuściłoby awanturników z Kremla? Wątpię.

sobota, maja 18, 2013

Jan Paweł II - głos przeciw wojnie!... - myśli znalezione (21)

18 maja. XCIII lata temu w Wadowicach urodził się chłopczyk, Karol Wojtyła. Każda rocznica pobudza zainteresowanie Słowem błogosławionego Jana Pawła II. Proponuję dziś wczytać się w to, co napisał o wojnie i pokoju.
Papież Polak, pochodzący z Narodu, tak bardzo dotkniętego koszmarem wojny, jak żaden inny biskup Rzymu w XX w. miał moralne prawo mówić o pokoju, występować przeciwko wojnie. Zapominamy często, że Karol Wojtyła przychodził na świat w chwili straszliwej próby: walk o granice II Rzeczypospolitej. Dziecięce oczka nie mogły ogarniać zgrozy, jaka nadciągała latem 1920 r. nad dopiero, co odbudowywanym krajem. Wróg w sierpniu miał stanąć u wrót Stolicy!... Dwudzieste urodziny obchodził Lolek, kiedy na Wawelu rezydował hitlerowski zbrodniarz Hans Frank! I tak było przez kolejne lata, aż do 1945 r.!

Strony