historia i ja: wojna francusko-pruska

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą wojna francusko-pruska. Pokaż wszystkie posty

środa, września 02, 2020

...na 150-tą rocznicę klęski Francuzów pod Sedanem - 2 IX 1870 r.

Być synowcem wielkiego Napoleona nie dawało gwarancji, że jest się wybitnym wodzem. Wygrać kampanię 1859 r. i uwierzyć w swoją wielkość, to zbyt mało, aby wierzyć, że można zagrozić zwycięzcom dwóch wojen (z Danią - 1864 r. i Austrią - 1866 r.), Królestwu Prus. Ale widać Napoleon III uwierzył, że Cesarstwo pod jego władaniem stać na powtórkę spod Austerlitz czy Jeny. 150. lat temu Francja otrzymała lekcję, jakiej się spodziewać nie mogła, a jaką zapomnieć nie mogła. Zmazała ją krwią i ofiarnością dopiero w 1918 r. Wtedy też runęło Cesarstwo, które zniweczyło francuskie sny o potędze 150. lat temu.

środa, października 30, 2019

Nekropolie - wizyta 28 - Wojskowy Cmentarz Francuski w Gdańsku

Mort Pour La France

Jadąc do Gdańska na letni wypoczynek (22-28 VII 2019) nie miałem wiedzy o istnieniu tam Wojskowego Cmentarza Francuskiego. Na szczęście dla mnie zamieszkiwałem nieopodal, ba! mijałem tę nekropolię każdego dnia. Nie mogłem jej nie odwiedzić. Po prostu pewnego poranka udałem się, zobaczyłem i przeżyłem to miejsce. Mogłem o nim pisać już w lipcu lub sierpniu, ale pisany od lat cykl "Nekropolie" aż się prosił, aby poczekać tych kilka miesięcy i teraz dzielić się refleksjami sprzed kilku miesięcy.

czwartek, kwietnia 20, 2017

Przeczytania... (209) Geoffrey Wawro "Wojna francusko-pruska. Niemiecki podbój Francji w latach 1870-1871" (Wydawnictwo Napoleon V)

"Prusy rozstrzygająco zademonstrowały, że siła wojska leży w jego gotowości. Wojny wybuchają teraz tak szybko, że to co nie będzie gotowe w momencie wybuchu, nie uda się przygotować na czas (...) a gotowa armia jest dwakroć silniejsza od na wpółgotowej" - to ocena austriackiego feldmarszałka Heinricha Hessa po klęsce, jaka zadane jego państwu w pamiętnym 1866 r. Nie przesadzę, że od wielu (bardzo wielu) lat czekałem na książkę, która zaspokoiłaby moją ciekawość na temat jednej z najważniejszych wojen w nowożytnych dziejach Europy. Kiedy tłumaczę swoim uczniom, że bez wydarzeń z 1870 r. nie zrozumieją czym była... II wojna światowa, to się uśmiechają pod nosem. No to zaczynam pewną wyliczankę: "W 1870/71 Francja przegrywa wojnę a Prusami! Prusy zabierają Alzację i Lotaryngię. W 1918 r. Niemcy przegrywają I wojnę Światową! Francja odzyskuje Alzację i Lotaryngię. W 1940 r. Niemcy najeżdżają Francję! Hitler odłącza Alzację i Lotaryngię.W 1945 r. III Rzesza przegrywa i Francja przyłącza... I klasa dokańcza to zdanie: Alzację i Lotaryngię". I w tym momencie wojna francusko-pruska wcale nie jest tak odległa, jak pierwotnie się uważało. Wydawnictwo Napoleon V po raz pierwszy w moich "Przeczytaniach...". Debiutuje książką autorstwa Geoffreya Wawro "Wojna francusko-pruska. Niemiecki podbój Francji w latach 1870-1871", w tłumaczeniu Juliusza Tomczaka.

piątek, maja 06, 2016

Przeczytania... (136) Francis Kilvert "Dziennik 1870-1879. Fascynujący obraz życia wiejskiego" (Wydawnictwo Zysk i S-ka)

"W pokoju było okropnie duszno. Po kolacji zwinięto dywan w salonie i rozpoczęły się tańce na śliskiej podłodze z ciemnego dębu, na której podbite ćwiekami buty panów i części dam pozostawiły, niestety, zadrapania i inne lady. Tom Powell poślizgnął się i upadł. Tom Brown, tańczący walca ze swym bratankiem Arthurem Oswaldem, runął z hukiem, który zatrząsł w posadach całym domem [...]" - tego j e s z c z e w moich "Przeczytaniach..." nie było? Albo inaczej: d a w n o nie było? Bo od pierwszego pisania w tym cyklu (patrz odc. 1 - Jerzy Stuhr "Tak sobie myślę...") nie był bohaterem pamiętnik, dziennik. Ten jest wyjątkowy? Z racji na wiek (przedział czasowy) i Autora (stan duchowny). Nic tak nas nie odsłania, jak nasze właśnie pamiętniki i dzienniki. W końcu nikt z nas (przy zdrowych zmysłach) nie sięga po kajet, aby publicznie odzierać się z prywatności, intymności, sekretności! I proszę mi wierzyć - trudno ustosunkowywać się do treści tym podobnych źródeł. Bo bez wątpienia mamy przed sobą cenne źródło dla poznania życia na wiktoriańskiej wsi, dzięki skrupulatnemu pióru pastora Francisa Kilverta (1840-1879).

poniedziałek, stycznia 18, 2016

Paleta (XVII) Anton von Werner

Wiele można by napisać o służebnej roli sztuki wobec Władzy! Wiele narodów ma swoich "sztandarowych" malarzy, którzy swoim pędzlem nie tylko utrwaliło wielkie wydarzania historii, ale też ich wizje zdominowały sposób myślenia o nich. Jeden malarski kadr - i zostaje na lata wizja, bez której nie wyobrażamy sobie czasu minionego dokonanego! Czy inaczej było z malarzem, który jest dziś bohaterem "Palety"? Wątpię. Anton von Werner (1843-1915), bo on ci to jest, zmarł 101 lat temu, 4 stycznia 1915 r. Nie dożył upadku Cesarstwa przy którego narodzinach był. A na pewno, jak nikt, sugestywnie utrwalił to, co wydarzyło się 18 stycznia 1871 r. w Wersalu. I właśnie to wydarzenie stało się przyczynkiem, dla którego oddaję część XVII "Palety" we władanie tego niemieckiego Mistrza. Proszę się nie zdziwić, że wybrałem JEDNO płótno. Chyba jest to zrozumiałe. Jak żadna inna wizja malarska wpisuje się w tamten czas sprzed 145. laty - tym bardziej, że Anton von Werner był naocznym świadkiem dziania się 18 stycznia 1871 r. w Wersalu. A wyjątkowo sam obraz staje się... pretekstem do pisania o głównych bohaterach tego naprawdę niezwykłego płótna...

środa, września 02, 2015

Zapomniana wojna... wstydliwa data... Sedan 1-2 września 1870 r.

"Der Kaiser ist da! Der Kaiser ist da!" - ten okrzyk rozległ się nad Sedanem równe 145. lat temu. Francja miała przeżyć największe upokorzenie od czasu 18 czerwca 1815 r., kiedy cesarz Napoleon Wielki przegrał pod Waterloo. Tym razem klęska dosięgła synowca bohatera spod Jeny i Wagram! Nie starczyło nosić nazwisko "Bonaparte", aby pokonać Prusaków! "Jak to! Jest tam cesarz?!" - nie mieściło się to po prostu w głowie feldmarszałkowi Helmuthowi von Moltke - starszemu (1800-1891). Można-że było na takie ryzyko wystawić majestat Cesarza Francuzów?

Strony