historia i ja: bydgoski marzec

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą bydgoski marzec. Pokaż wszystkie posty

czwartek, czerwca 27, 2024

Historia przyszła do mnie sama - otwarcie 17 - duch bydgoskiego Marca '81

Dopiero po raz 17-ty otwieram odcinek tego cyklu?

Proszę wybaczyć moją ekscytację, może nawet nie godną 61-latka, ale naprawdę jestem pod ogromnym wrażeniem tego, co mnie spotkało podczas... transmisji meczu Polska:Turcja (2:1), jaki rozegrała rodzima reprezentacji zanim rozbrzmiał pierwszy gwizdek Mistrzostw Europy. Oglądałem go u znajomych, gdzie głową rodziny jest mój przyjaciel lat szkolnych i bohater nawet jednego z postów, "Szymon". Cudzysłów ma znaczenie, bo to nie imię nadane przez rodziców, a ksywa utworzona od nazwiska. Dlaczego te szczegóły są istotne? Już zmierzam ku brzegowi.

sobota, kwietnia 06, 2024

Smakowanie Bydgoszczy - 102 - plenerowa lekcja hitsorii...

...nie pierwsza. I nie ostatnia.

"Jak dostać się do przeszłości?" - to pytanie stawia Mateusz Wyżga w swej cennej monografii o naszej chłopskości [1]. I pewnie wielu z nas, przy różnych okazjach zadaje sobie to samo pytanie. Jak się do niej dobrać? - oczywiście nie chodzi o żadną Jagnę, ale tę wiedzę, która jest poza nami, która była przed nami zakryta, albo po prostu nie przeżyta. Dla mnie 19 marca 1981 r., to wspomnienie Bydgoskiego Marca. Jeszcze potrafię wymienić nazwiska Jana Rulewskiego, Antoniego Tokarczyka, Romana Bartoszcze czy Mariusza Łabentowicza. Młodsze pokolenie właściwie nie wie o kim ja tu piszę, kogo ja tu wspominam.

wtorek, marca 19, 2024

...na 43-cią rocznicę bydgoskiego marca - 19 III 1981 r.

Dla wielu osób, to po prostu... śmieci! Dla wielu osób, to po prostu szpargały po dziadku, ojcu, nic nie warte pożółkłe badziewie! Niestety podobne myślenie prowadzi do wyrzucania na śmieci, użycia jako podpałki tego wszystkiego, co skupiało uwagę poprzedniego pokolenia czy pokoleń w burzliwych latach 1980-1981. Tak być nie powinno. Ale często (bardzo) t a k jest. Niech moi rówieśnicy (rocznik 1963) sami odpowiedzą sobie na pytanie: a co ja zachowałem z tego okresu, kiedy miałem -naście lat i od wolności szumiało mi w głowie? O ile mamy poczucie wartości minionego czasu, zapleśniałej prawdy, nie chcianych bohaterów, to gromadzimy, ba! ukrywamy przed żoną czy nadgorliwym potomstwem, aby jednak nie nastąpił finał w kuble na śmieci. Że się z nas śmieją, że dziadek i ojciec zbiera śmieci? Trudno. Kiedy ci, którzy tak mówią i zachowują się za kilka lat otrzeźwieją, do rozumu jakiegoś dojdą, to będzie już za późno. Wielki Norwid pisał, cytuję z pamięci: "Syn minie pismo, lecz ty spomnisz wnuku".

środa, marca 17, 2021

...na 40-tą rocznicę bydgoskiego marca - 19 III 1981 r.

Nie chce mi się wierzyć, że to już CZTERDZIEŚCI LAT! Bydgoszcz była na ustach świata. W sumie żadne powód do dumy. Oto ktoś wpadł na pokrętny czy szatański pomysł, aby tu nad Brdą sprawdzić na ile można naciągnąć cięciwę cierpliwości społecznej. Trwało niby 90-siąt spokojnych dni, o które prosił generał-premier Wojciech Jaruzelski. A tu - taka niespodzianka? Samowola lokalnego kacyka? Próba sił przed wprowadzeniem stanu wojennego? Bydgoszcz nie dała się! Polska naprawdę stanęła na krawędzi. Skutkiem tego, co się stało 19 marca w gmachu ówczesnej Wojewódzkiej Rady Narodowej, miał byś strajk generalny! W ostatniej chwili wszystkie głowy ochłonęły. Jeszcze potrafiono rozmawiać, jak Polak z Polakiem. W grudniu tegoż 1981 r. przemówią karabiny...

sobota, kwietnia 06, 2019

Smakowanie Bydgoszczy (78) - bydgoski marzec '81

"MARZEC, W KTÓRYM ŚWIAT WSTRZYMAŁ ODDECH..." - tak oficjalnie nazywa się plenerowa wystawa, jaką bydgoski oddział IPN przygotował na rocznicę 19 III 1981 r. Wspaniały pomysł na obchodzenie BYDGOSKIEGO ROKU WOLNOŚCI.* Na dwudziestu tablicach przypomniano czym był bydgoski marzec '81. Dla młodszego pokolenia, to tylko kolejny epizod do nauczenia się go na lekcjach historii. Piszący ten blog widział to i owo, ba! utrwalił na kliszy fotograficznej to i owo.

środa, marca 20, 2019

Spotkanie z senatorem Janem Rulewskim - 19 III 2019 r.

...nie pierwsze.

To poprzedni odbyło się 17 czerwca 2013 r. Wtedy biuro senatorskie znajdowało się w kamienicy na ul. Gdańskiej 32. Teraz na ul. Dworcowej 87. Przyznam się, że nie skojarzyłem, że przyjdzie mi przekroczyć próg dawnej siedziby Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Pamiętnego gmachu, w którym doszło do strajku rolników (wśród nich był też i mój cioteczny dziadek, Kazimierz Poźniak z Więcborka, acz urodzony w zaścianku Domanowo nad Wilią, województwo wileńskie) w marcu 1981 r. To tu rozpoczął się bydgoski marzec '81.

sobota, września 29, 2018

Lech Wałęsa - spojrzenia współczesnych...

"Jako dziecko i potem dość długo jeszcze jako człowiek dojrzały widziałem tylko dwa kolory - biały i czarny. Zupełnie nie dostrzegłem odcieni pośrednich. W końcu je zauważyłem. W odpowiednim momencie. [...] Przychodzi czas, kiedy trzeba dobitnie powiedzieć - to jest dobro, a to zło. W sferze wartości podstawowych nie powinno się tych kolorów rozmazywać" - cenna dygresja. Szczególnie dziś, kiedy nawet urzędująca Głowa Państwa krzyczy z mównicy o zdrajcach, odsłanianiu rzekomo jedynie prawych i sprawiedliwych kart naszych dziejów. Czy Głowa czytała słowa swego Zasłużonego Poprzednika? Nie sądzę. Chciałbym się mylić. W środowisku, z którego pochodzi obecny mieszkaniec Pałacu (Radziwiłłowskiego, Namiestnikowskiego, Prezydenckiego - niepotrzebne skreślić), obraz tego, co to wyartykułował jest jednoznacznie negatywny. Chyba, jak żadna współczesna postać doskonale wkomponowuje się w stwierdzenie, że nie jest się prorokiem we własnym kraju. Panie i Panowie! Lech W a ł ę s a! Właśnie dziś skończył 75. lat.

Lech Wałęsa w1990 r. (lat 47.)

środa, grudnia 21, 2016

Historia przyszła do mnie sama - odsłona 7 - pan Jan Klopotek - "Rulewskiego! Pomścimy! ZWM"

...i znów historia zapukała do mnie.
Nie mogę napisać, że do mych drzwi, bo to był mail. Wiadomość od pana Jana KLOPOTKA. Ujawniam jej treść? Jest na wyciągnięcia każdego, kto na mym blogu wrzuci hasło "19 III 1981 r. - bydgoski marzec..." dotrze do niej. Tak, jestem zupełnie zaskoczony. Oto najistotniejsze treści związane z upublicznionymi kadrami sprzed XXXV laty: "Trzy fotografie napisu na moście kolejowym na Czarnej Drodze w Bydgoszczy, jak trafił pan na te fotografie? Ten napis jest moim «dziełem», pamiętam te czasy bardzo wyraźnie. Po pobiciu pana Rulewskie (podobnie jak pan senator pracowałem w Romecie) Bydgoszcz stała się miastem oblężonym, mnóstwo milicji. Komisja Krajowa Solidarności na ZNTK, otoczona lokomotywami, my ochotnicy uzbrojeni w jakieś pałki ... na stołówce mnóstwo telefaksów . Atmosfera w całym mieście była niesamowita...".

czwartek, marca 17, 2016

Bydgoski marzec '81 - XXXV lat temu - zanim doszło do mordobicia...

"W związku z planowanymi przedsięwzięciami [...] uprzejmie proszę o możliwość zakwaterowania i wyżywienia w jednostkach wojskowych na terenie Bydgoszczy 1300 funkcjonariuszy MO"* - osobliwy sposób przestrzegania apelu premiera-generała Wojciecha Jaruzelskiego o "90 spokojnych dni". Jeśli jeszcze ktoś kurczowo trzyma się propagandowych bredni rodem z PRL o wywrotowej działalności NSZZ "Solidarności", to jak zachowa się wobec przytoczonego tu faktu? Takie pismo wpłynęło do odpowiednich władzy w Bydgoszczy 18 III. Pod taką prośbą podpisał się generał Wacław Szklarski. W następnym roku zostanie wyróżniony wpisem do "Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich". Swoją drogą warto przytoczyć jeden z argumentów "za": "...szczególne zasługi dla socjalistycznej Ojczyzny w okresie stanu wojennego". I już wiemy czym były sybirak, absolwent jednej klasy szkoły powszechnej zasłużył na belki, lampasy...

wtorek, marca 19, 2013

19 III 1981 r. - bydgoski marzec... czyli na krawędzi!

To był najgorętszy marzec w historii naszego miasta.

Wtedy wielu z nas chyba poczuło, co to znaczy znaleźć się w... oblężonym mieście lub oku cyklonu. Bydgoszcz przez kilkanaście dni była na ustach całego kraju, ba! pojawiała się na łamach prasy zachodniej. To był ten czas, kiedy kierowcy ówczesnego W.P.K. wyłączali silniki swoich autobusów i wskazywali na siedzącego mundurowego funkcjonariusza M. O. i oświadczali: „jeśli on nie wysiądzie, to ja nie jadę”. I Bogu winny, pod ciężarem zawistnych spojrzeń, opuszczał autobus. Siła była w tłumie (?), który skandował okrzyki na ówczesnej al. 1 Maja: „MO – gestapo! MO – gestapo!”.

Wszystko zaczęło się niewinnie, w 16 marca 1981 r., kiedy na gmachu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego przy ul. Dworcowej pojawił się transparent informujący o strajku okupacyjnym. Oto bydgoscy rolnicy (wśród nich był mój cioteczny dziadek, Kazimierz Poźniak z Więcborka) upomnieli się o prawo do tworzenia rolniczych struktur NSZZ „Solidarność”. Oto pękało kolejne ogniwo egzystencji PRL-u! Robotnicy wyrazili swój sprzeciw już latem 1980 r. Rolnicy nie zostali w tyle. Nie udało się przeciwstawić tych warstw sobie! Zajęcie budynku ZSL stanowiło pierwszy krok. Nikt nie mógł przewidzieć eskalacji wydarzeń. Dzień później komitet strajkowy ogłosił się Ogólnopolskim Komitetem Strajkowym NSZZ RI „Solidarność”. Tego samego dnia wiceminister Spraw Wewnętrznych towarzysz generał Bogusław Stachura „...poprosił szefa Sztabu Generalnego WP, gen Siwickiego [zmarł 11 marca br. - przyp. K.N.], o umożliwienie zakwaterowania 1300 funkcjonariuszy MO w jednostkach wojskowych na terenie Bydgoszczy”.Oczywiście prośbę spełniono. Czarne chmury już zaczęły się zbierać... Nie wolno zapominać, że w tym samym czasie w Polsce i „bratnich krajach sąsiedzkich” rozpoczęły się manewry wojsk Układu Warszawskiego pod kryptonimem „Sojuz-81”. Towarzysz generał Wojciech Jaruzelski ciekawie skwitował zbieżność tych wydarzeń: „Czy więc skrajna lekkomyślność, czy jakieś nieczyste moce?

Strony