historia i ja: Rok 1920

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Rok 1920. Pokaż wszystkie posty

niedziela, sierpnia 14, 2022

Rok 1920 - część XIV - Lech J. Dymecki "Listy z frontu 1920"

"W listach Lecha Dymeckiego występują błędy ortograficzne i składniowe oraz interpunkcyjne. Wynikają one z faktu, że autor był absolwentem gimnazjum rosyjskiego, a i zasady pisowni nie były wówczas jeszcze należycie skodyfikowane. Ponadto pisał swe listy w trudnych warunkach - na szynkwasie karczmy, w prowizorycznej kancelarii lub dosłownie na kolanie" - podaje Redakcja, która kilka lat temu podjęła się wydania tychże listów [1]. Zachowano więc oryginalność i formę, nadmieniając: "Wyrazy, których nie udało się odczytać, zaznaczono w tekście trzema kropkami ujętymi w nawiasy". Zatem mamy źródło surowe i jak najbardziej oryginalne. Nikt go nie przetwarzał dla potrzeb współczesnego dziś czytelnia. Jest więc niezaprzeczalna okazja, aby wczuć się w czas i okoliczności, w jakich walczył Autor.

sobota, sierpnia 15, 2020

...na 100-lecie bitwy warszawskiej - 15 VIII 1920 r.

Chciałoby się za Wieszczem powtórzyć: "O roku ów...". Przez ostatnie pięć lat ukazało się na tym blogu trzynaście odcinków cyklu "Rok 1920". Nie twierdzę, że wyczerpałem temat, że wykorzystałem całkowicie zasoby mego księgozbioru. To i owo byłoby jeszcze do wykorzystania. Postanowiłem jednak na setną rocznicę bitwy przygotować kompilację zaczerpniętą z wszystkich tych części. Logicznie to ułożyć, zsynchronizować? Nie wiem, jak to wyjdzie. Może tworzę tematycznego mutanta? Wiem jednak, że przeglądarka na moim blogu przekłamuje i nie pokazuje wszystkich tytułów. Stąd, po raz kolejny, taki montaż. Wierzę, że nie będzie to zarzut czy sugestia, że lenię się.

wtorek, sierpnia 13, 2019

Rok 1920 - część XIII - wokół bitwy warszawskiej raz jeszcze...

"Mam wrażenie ogólne, że cała akcja rozwija się korzystnie, i że co do czasu mamy korzystne warunki, tak jak je Pan Komendant przewidział. [...] Więc i tutaj zupełnie w myśl rozkazu Pana Komendanta wykonanie jest już w toku. [...] Skoordynowanie akcji 4. i 3. Armii uważam za bardzo szczęśliwie pomyślane [przez Pana Komendanta]. Uzgodnienie akcji 4. Armii z I. Armią doskonale Pan Komendant przygotował i proszę liczyć na to, że pozostając w ścisłym kontakcie, wszystko przyśpieszę tak, abyśmy od siedemnastego rano byli tu gotowi do współdziałania" - tak w liście z 15 sierpnia 1920 pisał szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, generał Tadeusz Rozwadowski do marszałka Józefa Piłsudskiego*.

środa, sierpnia 15, 2018

Rok 1920 - część XII - Kazimierz Wierzyński "Victoria"

Trudno, aby na moim blogu zabrakło Kazimierza Wierzyńskiego (1894-1969). Mój pierwszy kontakt z Jego poezją, to końcówka lat 70-tych XX w. Z przedwojennych książkę, których bohaterem był marszałek J. Piłsudski przepisywałem zamieszczane tam wiersze. Były i strofy Wierzyńskiego. Nie wiedzieć, jakim sposobem koledze w 1981 r. z Biblioteki Głównej w Bydgoszczy (Stary Rynek) udało się wydostać "Wolność tragiczną" tegoż poety. To było olśnienie! Ktoś powie: bajeruje, konfabuluje. Na okładce mego notesu (tu m. in. daty: 23 września 1981 - 27 grudnia 1981) wypisałem kilka mott, wśród nich jest to:

"Falangą sunie naprzód, łamie wszystko Śmigły,

Konie poją w Wiśle, potem Bugu, w Niemnie.

(...)

Bogini tu cię stawiam na cokole męstwa:

Nike ponad Warszawą, Nike nad mym Niemnem".

sobota, sierpnia 19, 2017

Победитель Буденного – польский маршал Юзеф Пилсудский

"Победитель Буденного – польский маршал Юзеф Пилсудский" - b a r d z o przypadło mi do gustu to rosyjskie podpisanie fotografii marszałka Józefa Piłsudskiego (1867-1935) na jednym z historycznych portali rosyjskich, który był jedną, wielką laurką heroizmu tego, którego победитель Пилсудский. Chyba da się te dwa pierwsze zwroty potłumaczyć, jako "pogromca Budionnego". Польский маршал dokonał zdawało się niewykonalnego: zatrzymał dzicz, która niosła Europie (czy Europa TO słyszy?) zniszczenie.

wtorek, sierpnia 15, 2017

Rok 1920 - część XI - Izaak Babel / Исаак Бабель

Po wspomnieniach Kaarlo Kurko logicznym zdaje mi się, aby sięgnąć po "Dziennik 1920 / Конармейский дневник 1920 года" Izaaka Babla / Исаакa Бабльa (1894-1940)*. Nie mam zamiaru rozczulać się nad późniejszym losem Autora tych zapisków. Machina, którą tworzył sama zdruzgotała mu kości. Strach pomyśleć, jak potoczyłyby się losy Polski, gdyby ludziom pokroju Izaak Babla udało się po trupie pańskiej Polski dotrzeć do Niemiec, a później jeszcze dalej na Zachód. Na szczęście dla Europy azjatyckie hordy marszałek Józef Piłsudski zatrzymał na przedpolach Warszawy, a potem przegnał hen za Niemen.

"Даёшь Варшаву!" - Павел Соколов-Скаля

Трубачи 1-й Конной армии

poniedziałek, sierpnia 14, 2017

Rok 1920 - część X - Kaarlo Kurko

Kaarlo Kurko (1899-1989)

Wygrzebałem tę książkę w koszu z przecenioną literaturą w pewnym hiper-markecie. Z 29 zł. super cena, która skusiła mnie, to zaledwie 9 zł. 99 gr. Wprawdzie dźwięk tytułu mną wstrząsnął (ilekroć słyszę o onym "cudzie", to jako piłsudczyka trzepie mnie, jak nadmiar ciśnienia!), ale nie miałem innego wyjścia: "Cud nad Wisłą" Kaarlo Kurko, w tłumaczeniu Bożeny Kojro, Wydawnictwa Bellona musiał zasilić mój księgozbiór. Zaintrygował mnie Autor i podtytuł: "Wspomnienia fińskiego uczestnika wojny polsko-rosyjskiej w roku 1920".

środa, stycznia 20, 2016

Smakowanie Bydgoszczy... (28) - galeria

W historii każdego miasta są daty ważne i bardzo ważne. 20 STYCZNIA 1920 r. dla BYDGOSZCZY, to ta naj-, naj-, naj-data! Po 148. latach pruskiego zniewolenia BROMBERG na powrót stawał się BYDGOSZCZĄ! I żadnego z moich przodków wtedy nie było nad Brdą? Nie! Jedni jeszcze całe czas w przebywali Westfalii (np. Mülheim Ruhr/Styrum), drudzy (na wileńskich Kresach) chyba nawet nie mieli pojęcia, że takie miasto w ogóle istnieje? A jednak spotkają się koniec końców tu!

wtorek, sierpnia 25, 2015

Rok 1920 - część IV - prasa

Chmury, które nadciągały od Wschodu niosły zagrożenie, które mogło zakończyć się katastrofą. Młodej Rzeczypospolitej groziła zagłada. Na oczach Europy po raz kolejny miała Polonia zniknąć? Lord Edgard d'Abernon notował w tym ciężkim okresie: "Bolszewicy zbliżają się ciągle, jednak armia polska wykazuje pewne postępy w organizowaniu wzmocnionego oporu. Przedsięwzięto energiczne środki w celu wyplenienia maruderów i dezerterów". Tak, łamała się dyscyplina, strach paraliżował! Jeśli nawet oficerowie potrafili nie sprostać ciężarowi obowiązku?... Nie czarujmy się - w murze, który miał zatrzymać "czerwony potop" były dziury. Nie każdy widział się w roli Leonidasa. Nie wiem czy istnieje dostępna publikacja (proszę o podpowiedź) na temat sądów doraźnych czasów wojny polsko-sowieckiej.

sobota, sierpnia 22, 2015

Rok 1920 - część III - głosy...

Wojna polsko-bolszewicka n i g d y nie została formalnie wypowiedziana. Sprawa granicy wschodniej od listopada 1918 r. była kwestią "otwartą"? Pewnie, że nie bez znaczenia była fakt "etnicznego pochodzenia" Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego. Ten kresowy syn miał swoją wizję federacyjnego ułożenia tego, co miało się wykluć na Wschodzie. Cel był ambitny: stworzyć blok państw, który raz na zawsze oddzielałby Polskę od Rosji (bez względu na jej barwę). Plany Piłsudskiego były ostro atakowane i to nie tylko na Wschodzie, ale i w Wersalu. Zupełnie inaczej na sprawy zapatrywał się Roman Dmowski. Plany inkorporacyjne szefa Narodowej Demokracji rozmijały się w szczegółach z tym, co planował Naczelnik Państwa. Krótko mówiąc "pan Roman" nie rozumiał specyfiki wschodnich Kresów.

poniedziałek, sierpnia 17, 2015

Rok 1920 - część II - Stefan Żeromski

Tak, Żeromski. 1865-1925. "Przedwiośnie". Od czasu do czasu snuje się we wspomnieniach z PRL taki wątek: wtedy nie można było mówić... cenzura... nikt o bitwie warszawskiej nie uczył... Na dźwięk samego nazwiska "Piłsudski" wielu nauczycieli dostawało palpitacji serca, ciśnienie niebezpiecznie się im podnosiło. Uczeń, który domagał się prawdy o 1920 r. był określany, jako: czarna reakcja czy chodząca prowokacja!... A przecież te pokolenia żyły w cieniu tamtej wojny, tamtej victoryi, ba! żyli jeszcze uczestnicy t a m t ej skazywanej na niebyt wojny! Rozmawiałem z podwładnymi generałów Żeligowskiego czy Ślaskiego. Nie zapomnę weterana, który wyrokował na szkolnym spotkaniu z ukochanym wileński akcentem: "Jeszcze wróci się kawaleria!". Obrońca Brześcia Litewskiego i podwładny samego generała Plisowskiego!

sobota, sierpnia 15, 2015

Rok 1920 - część I - Lenin

Włodzimierz Iljicz Uljanow, który przeszedł do historii jako LENIN (1870-1924) dzięki wsparciu niemieckiego wywiadu w czasie wielkiej wojny znalazł się w Rosji i doprowadził do wybuchu bolszewickiej rewolty. Usunąwszy "białych" rozpętał "czerwony" terror. Jeśli ktoś do dziś widzi w nim rosyjskiego Robespierrea, to mogę tylko współczuć tak dalekim analogiom.

System stworzony przez Lenina miał rozlać się po ówczesnej Europie. Leninizm (udoskonalona utopia Marksa und Engelsa) miał stać się programem rozwoju nowego i ponoć lepszego świata! W 1920 r. na przeszkodzie tej demagogii stanęła odradzająca się Rzeczpospolita Polska! Niestety ćwierć wieku później wróciła ze Wschodu zaraza, którą powstrzymano pod polskim Lwowem, Płockiem czy Radzyminem. Nieudolnie starano się splugawić ducha Walecznych AD 1920 r. Gloryfikowano zdrajców, renegatów, którym stawiano pomniki - różnym Marchlewskim, Dzierżyńskim, Świerczewskim, Nowotkom czy Konom!

Włodzimierz Lenin (ros. Владимир Ленин)

Strony