historia i ja: Wyniki wyszukiwania: spotkanie z pegazem

Wszystkie posty spełniające kryteria zapytania spotkanie z pegazem, posortowane według daty. Sortuj według trafności Pokaż wszystkie posty

środa, września 10, 2025

Spotkanie z Pegazem - 227 - Antoni Słonimski "Alarm"

To była jesień 1979 r. W pewnym gmachu w Bydgoszczy przy ulicy Grunwaldzkiej uczniowskie Zespołu Szkół Mechacianych nr 1, pod czujnym okiem polonistki pani Wandy Pinkowskiej, uczcili pamięć wojennego chrztu 1 Dywizji Wojska Polskiego im. T. Kościuszki. Tak, chodzi o kolejną rocznicę bitwy pod Lenino i Święto Ludowego Wojska Polskiego. Dwaj uczniowie (Dariusz K. i Robert G.) swymi młodzieńczymi barytonami zaczęli deklamację wiersza wyjątkowego: "Alarmu" Antoniego Słonimskiego (1895-1976). Mówili z powagą, skupieniem i drżeniem w gardle. Za ich plecami pojawiały się kadry z filmem archiwalnym o kampanii polskiej 1939 r.

Antoni Słonimski - domena publiczna

niedziela, lipca 27, 2025

Spotkanie z Pegazem - 226 - Leopold Staff "Pęd".

Drugi raz w tym roku sięgam po poezję Leopolda Staffa (1878-1957). Tym razem w ten czas wakacyjnego wypoczywania. Coraz więcej w tym cytowaniu liryki i zastanowienia. Temu służą te spotkania z poezją. Wielką i mniejszą, znaną i zapomnianą. Tym razem wiersz "Pęd", który znalazł się w tomie "Wysokie drzewa", jaki ukazał się drukiem w 1932 r. "Stosunek autora do świata w Wysokich drzewach cechuje jednocześnie pełen wzniosłości i majestatu podziw dla piękna natury, ale i ciepły humor w stosunku do codziennych spraw człowieka" - czytamy za Wikipedią [1].

Leopold Staff - pocztówka - domena publiczna

poniedziałek, lipca 07, 2025

Spotkanie z Pegazem - 225 - Włodzimierz Zagórski "Mumia"

Po raz kolejny sięgnął po tom poezji, pt. "Zbiór poetów polskich XIX w.", w opracowaniu Pawła Herza. Nie wiedziałem na kogo... trafię. Spotkałem Włodzimierza Zagórskiego. Do dziś kompletnie mi nie znanego. Ani zabiegałem o tę znajomość, ani literki nie znałem z tej twórczości. A teraz? A teraz siedzę i zastanawiam się, który wiersz wybrać. Bo to czas letniej kanikuły i chce się inaczej odetchnąć. Zrazu w oko wpadł mi wiersz, pt. "Nam już robić głupstw nie wolno". Nawet ucieszyłem się, bo to i taki moralitet i napisany lekka ręką. Ale... Zwykle owo ale ma ogromne znaczenie. Na pouczankę czas przyjdzie po żniwach! I może i później, w listopadzie. Tak w cyklu "Polonia Restituta" (jeśli nie zapomnę o tych strofach). Pasowałby na mur! Co wybrałem? I znowu wahania: między "Lojalnością", a "Mumią"! Prawda, że tytuły zachęcające? Mnie bardzo. Jednak stawiam na...

wtorek, czerwca 10, 2025

Spotkanie z Pegazem - 224 - Jan Kasprowicz "Trzeba nam wiary"

Czas wyborów za nami. Wybraliśmy na kolejne pięć lat. Jak? Życie i historia nas za to prędzej czy później oceni i rozliczy. "Trzeba nam wiary" Jana Kasprowicza (1860-1926). Wielki poeta rodem z Kujaw coraz bardziej zapominany i kolejny klasyk, którego nikt nie czyta. Chciałbym się mylić. Jak zwykle proszę zaczepić kogo bądź i zapytać o twórczość i życie urodzonego w Szymborze czołowego twórcy Młodej Polski. Sam cytowałem tę twórczość w tym cyklu raz jeden (patrz odcinek 84/3 X 2016). Odległy to już czas, a przecież jesienią 2023 r. los na dłużej rzucił mnie do Inowrocławia i trudno, abym nie obcował z duchem Poety, skoro każdego dnia mijałem jego pomnik i muzeum mu poświęcone.

czwartek, maja 08, 2025

Spotkanie z Pegazem - 222 - Ludwik Jerzy Kern "Bezbolesna przyszłość"

Tak, matury trwają w najlepsze. Po dwóch latach siadam po drugiej stronie... Od mojego zdawania mija lat 42? Życiowa arytmetyka przeraża mnie. Bo naprawdę nie chce mi się wierzyć, że tyle lat mija od 1983 r. Bogumił, Bogusław, Tadeusz - o śmierci tych moich kolegów wiem. Ufam, że reszta abiturientów (również tych AD '82) ma się dobrze. Im chcę też dedykować ten odcinek cyklu. Oczywiście trzymam kciuki za obecnie zdających. Niestety mi znajomi uczniowie nie ujrzą mnie na swoich egzaminach. Jak zwykle siedzę w komisjach przy II LO. Myślami jestem jednak będę z m. in. Jankiem, Arturem, Natanem czy Williamem.

To czwarte cytowanie z Ludwika Jerzego Kerna (1920-2010)! Proszę zerknąć do odcinków: 2, 78, 212. Tak, jak rok temu sięgam po tomik/zbiór, pt. "Jaśnie Pan Rym". Tym razem "Bezbolesna przyszłość". Tak impulsem dla tego wyboru stało się słowo klucz, jakie pada w pierwszej strofce: m a t u r y ! Stosownie czy nie proszę na chwilę zwolnienia, bo będzie czas na poczytanie.

Żeby młodym nie dobierać się do skóry,

Propozycja jest,

By w kraju znieść matury.

Ta matura tylko nerwy niszczy młodym,

Z nerwów zaś dygotki - jak wiadomo - są

I wrzody.

Jak matura zniknie, zniknie tych nerwów przyczyna,

Choć niektórzy mówią, że to wszystko raczej z papierochów

Albo z jabcanego wina.

Potem,

Kiedy matur już nie będzie,

Pomyśli się o tym,

Żeby bardziej nowocześnie serwować przedmioty.

Zamiast nocą nad książkami pochylać swe czółka,

Młodzi będą dany przedmiot

Przyjmować w pigułkach.

Można by zastrzyki także zaprząc do tej roli,

Zastrzyk jednak ma tę wadę, że troszeczkę boli.

A pigułki można łykać bez trudu,

Jak kluski:

Ta pigułka na algebrą,

A ta na francuski.

Na fizykę,

Która nie jest łatwa ani letka,

Przeznaczona będzie całkiem osobna tabletka.

Tym zaś, którzy będą słabsi

Lub zajęci sportem,

Więcej piguł się zapisze,

No i w wersji forte!

Jak rozróżnić w tych warunkach,

Zapytać słusznie,

Kto jest dobrym, a kto tylko takim sobie uczniem?

Z odpowiedzią na pytanie tak ważnie nie zwlekam:

Źli w kawiarniach będą siedzieć,

A dobrzy - w aptekach. [1]

Nie wiem kiedy mistrz Ludwik napisał "Bezbolesną przyszłość". Raz po raz podnoszą się głosy, że matura to przeżytek, że to wymysł pruskiego szkolnictwa rodem z XIX w. - i takie tam dalej ble ble, bla bla... Wątpliwe czy jakaś ministra czy minister zrobią kiedyś rewolucyjny krok i zniosą matury. Z drugiej strony, to jaki jest sens majowych mąk i potów, skoro i tak na studia nie zdaje się egzaminów. Co matura ma wykazać? Że czyjaś inteligencja jest na... 30 % zdawalności? Ponury kreśli to obraz rozwoju rodzimej inteligencji na resztę XXI wieku. A, co będzie dalej? Przecież to pokolenie zaraz przekroczy próg choćby szkół, aby uczyć. Z jakim zasobem wiedzy? Przeczytania lektury ze skryptów czy jakichś omówień lub adaptacji filmowej? Skóra cierpnie. Zgroza! Upadek! Ruina!

Matura 2025 r. - ćwierćwiecze tego stulecia. Jaka przyszłość czeka tych młodych ludzi, którzy dziś podejmują wyzwanie edukacyjne? Nie wiem. Nie jestem wróżką. Niech im się dzieje jak najlepiej, a zdobyte punkty będą przepustką do studenckiej edukacji i życia.

[1] Kern L. J., Jaśnie Pan Rym, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1982, s. 70-71

poniedziałek, maja 05, 2025

Spotkanie z Pegazem - 221 - Konstanty Ildefons Gałczyński "2-aj maturzyści".

Maj budzi tyle wspomnień wszelkich. Właśnie dziś siadają do swego egzaminu dojrzałości maturzyści urodzeni w 2005 i 2006, ba! 2007 r. (w zależności od typu szkół i roku wysłania pociechy po szkolną edukację). Ja znowu po stronie tych, co to obserwują te kilkugodzinne zmagania, jak się kiedyś mawiało: otwierania furtki do dorosłości. Mam zawsze mieszane uczucie, gdy sam (jako belfer) wlepiam wzrok w rankingi i wyniki, podsumowania i wnioski. Naprawdę nie potrafię odpowiedzieć na pytanie: kto jest winny za nie zdanie lub cudowne zdanie abiturientów. Belfer? Bo źle lub dobrze nauczył? Uczeń, bo nie pracował lub geniuszem błysnął?

Postanowiłem maturę AD 2025, a zatem ćwierćwiecza XXI wieku, wyróżnić wierszem mistrza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (nie wiem w jakim zakresie występuje w tzw. podstawie programowej) pt. "2-aj maturzyści". Na ile wpisze się on w życia tych młodych ludzi? Nie wiem. I nigdy raczej nie poznam. A wiersz? Tracą myszką? Miało być zabawnie? - oceńcie sami.

Gdy księżyc stęchłym "Siodłem"

złe miejskie niebo wyczyści,

wychodzą na głupi spacer

dwaj maturzyści.

Postacie prawie bliźniacze,

jak wałek podobny do wałka,

przystając jeden zapłacze,

a drugi załka:

Bo cóż, że skończyli szkoły,

cóż, że w kieszeniach matury?

Jeden z nich niewesoły,

drugi ponury.

Dzień cały stukali-pukali -

niestety: wszystko zajęte...

Żebyż choć zostać kelnerem

lub konfidentem!

Nazajutrz, kiedy się ściemni,

bez celu znów i korzyści

w noc ciemną wyjdą jak cienie

dwaj maturzyści. [1]

Trochę przewrotny wybór, przyznacie. Miał być z przytupem i humorystyczny? Na pewno nie zagram, jak w wielu stacjach muzycznych, kiedy przypomina się pamiętny przebój z lat 60-tych XX w., zespołu "Czerwone Gitary". Bo tam ostatnia zwrotka uświadamia nas, że... z n ó w za rok matura. A tego nikomu nie życzę. Zdajcie jak najlepiej. Moi z biol-chemu też pocą się. I ja za nich trzymam kciuki. Proszę sobie wziąć do serducha wierszyk, które wprawne oko wyśledzi w doskonałej komedii "Gangsterzy i filantropi":

Hurra hurra!

Już zdana matura!

Minął wiek ośli,

Jesteśmy dorośli! [2]

A skreśliłem te słowa ja, maturzysta AD 1983! Tak, matura stanu wojennego! To 42. lata?! Powiedzcie, że mylę się w rachunkach. Ale chyba nie, skoro pod koniec tego miesiąca skończę 62. wiosnę. Ech te lata!...

[1] Gałczyński K. I, 2-aj maturzyści, /w:/ Historia w poezji. Antologia polskiej poezji historycznej i patriotycznej, wybór J. Marcinkiewicz, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa 1965, s. 466

[2] gangsterzy i filantropi

sobota, kwietnia 26, 2025

Spotkanie z Pegazem - 220 - Władysław Sebała "Żołnierz nieznany"

Kwiecień 1940 r. Mrok dwóch okupacji. Granica ustanowiona 28 IX 1939 r. przekreśliła raz na zawsze istnienie II Rzeczypospolitej. W obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie czekało na swój los dziesiątki tysięcy polskich oficerów wojska, policji, straży granicznej. Gro to byli oficerowie rezerwy, a zatem inteligencja na czas wojny zmobilizowana do wojska, m. in. urzędnicy, przemysłowcy, prawnicy, pisarze, poeci, wykładowcy akademiccy, nauczyciele. Inteligencja odbudowywanej z takim mozołem Polski. Dla kremlowskich katów to doskonała okazja, aby odrąbać trzon od podstawy, pozbawić naród wolny duchem ludzi, którzy mogli w przyszłości być ich sternikami, opoką, wsparciem, autorytetami. Nie dano im szansy. Przemyślana polityka pchała ich ku dołom śmierci. Strzał w potylicę był końcem. A potem piach, wapno. Żadnych grobów czy modlitwy. Nikt nie zaśpiewał "Salve Regina". Pośród zamordowanych i ciśniętych w dół w Piatichatkach koło Charkowa znalazł się poeta podporucznik Władysław Sebyła (1902-1940).

Władysław Sebała - domena publiczna

Krótko o poecie: powstaniec śląski, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, członek grupy literackiej "Kwadryga", pracownik Polskiego Radia, oficer rezerwy 13 Pułku Piechoty, w czasie kampanii polskiej 1939 r. walczył o polski Lwów, po kapitulacji w niewoli sowieckiej. Tyle nam wystarczy? Wiem, że to tylko łupinki z życiorysu. Pośmiertnie awansowano go na porucznika.

Nie jestem w posiadaniu żadnego tomiku poezji (pierwszy po II wojnie światowej ukazał się dopiero w 1956 r.). Jeszcze kilka dni temu nawet nie wiedziałem o tym istnieniu, a tym bardziej o tej poetyckiej twórczości. To skutek słuchania 2 Programu Polskiego Radia po godzinie 6, kiedy zmuszony jestem dotrzeć do pracy na pierwszą lekcję o 7,10. Audycja nazywa się "Wiersz na dzień dobry"? I wtedy usłyszałem o Władysławie Sebale (dobrze odmieniam?). Z pomocą przychodzi mi Internet [1]

Postanowiłem wybrać wiersz "Żołnierz nieznany". Chyba stosowny co do pory i okoliczności. Wsłuchajmy się w te strofy. Warto.

"ŻOŁNIERZ NIEZNANY"

Pękł wystrzał honorowy

I huk ostatni plusnął w powietrze kamieniem.

Dostojnicy odkryli łysiejące głowy

Zapadło milczenie.

Sekunda - dwie - trzy - cztery -

Milczeć i stać! Do cholery!

Tramwaje! auta! stać! psiakrew!

Tu - dziś - się honoruje krew - przelana krew!

Sekund pięć - siedem - osiem - dwanaście...

Szept, jak świecę, zdmuchnijcie, zgaście...

Nad tłumem cisza nieba osiadła straszliwie...

Chłop w zbitej gęstwinie stanął, na boki się kiwa,

I myśli - czemu wszystko milczy jak zaklęte?

Czemu sześćdziesiąt sekund zrobiło się święte?

A cisza krzyczy hukiem sześćdziesięciu sekund,

Ile - po czterech latach - człowieka - zostało - w człowieku.

Sekund dwadzieścia - trzydzieści - czterdzieści -

Wiatr flagami na dachach szeleści...

Huk milczenia obudził żołnierza:

Nastawił dziurę w czaszce, wybitą przez granat.

Słucha, jak cisza grudą o trumnę uderza,

Jak skowronki nad polem pośpiewują z rana,

Jak ziemia dyszy zwolna westchnieniem głębokiem...

Pięćdziesiąt dziewięć, sześćdziesiąt - Huk!

Ulewa ćwików lunęła na bruk.

I piechota ruszyła z miejsca - wolnym krokiem. [2]

Nie wiem czy kiedykolwiek wrócę do wierszy Władysława Sebały. Może to tylko ten raz jeden i nigdy więcej? Nie wiem. Warto dodać, że w 1938 r. twórczość poety uhonorowano Złotym Wawrzynem Akademickim.

85-ta rocznica mordów NKWD na polskich oficerach jest smutną okazją, aby przypomnieć, że w masowych grobach legli wybitni synowie ziemi polskiej. Ten kat ludobójstwa nigdy nie został ukarany. Niech te duchy przeszłości krzyczą do nas współczesnych o pamięć i jeśli ktoś ma potrzebę modlitwę... Zostawiam tu jeszcze fragment wiersza "Ojcze nasz":

Morzem pamięci płynę, mgłą,

mijający wyspy sny i jawy,

nieznany wkoło kipi głąb

i niezbadany cel wyprawy. [3]

Strony [data dostępu: 8 IV 2025] :

[1] Władysław Sebyła – Wikipedia, wolna encyklopedia

[2] Żołnierz nieznany – Władysław Sebyła – poezja.org

[3] Ojcze nasz – Władysław Sebyła – poezja.org

czwartek, marca 20, 2025

Spotkanie z Pegazem - 219 - Leopold Staff "Ars poetica"

Można mieć problem z... 21 marca. Bo to przede wszystkim pierwszy dzień Wiosny! Nie trzeba się zbytnio otrzęsiwać z mroków zimy, zimna, chłodów, zawiei śnieżnych i niskich bardzo temperatur, bo ich po prostu nie zaznajemy już od lat. W wielu szkołach niemal do ikonicznych anty-świąt podniesiono Dzień Wagarowicza. I wychodzi na to czy ktoś chce czy nie, to na złamanie karku ucieka poza mury swej szacownej szkoły, uczelni, czy jak w żargonie uczniowskim przez pokolenia powtarzano: budy. A ja mam propozycję inną: łyk poezji! Bo to tegoż marcowego piątku przypada Światowy Dzień Poezji!

Leopold Staff - fotografia z 1911 r. - domena publiczna

wtorek, grudnia 24, 2024

Spotkanie z Pegazem - 218 - Józef Czechowicz "Wigilia"

Nigdy wcześniej nie sięgałem po poezję Józefa Czechowicza (1903-1939). Oto skutek uwalniania książek. Ktoś w GH Pomorskiej w Bydgoszczy pozostawił tomik poezji tego poety, którego 85-ta rocznica tragicznej śmierci minęła 9 IX tego roku. Zginął w czasie bombardowania Lublina przez Niemców w czasie najazdu (kampania polska). "Był pedagogiem, nauczycielem, redaktorem, był przywódcą młodzieży poetyckiej, która otaczała go miłością i uwielbieniem, był uznawanym przez pewne koła księciem poetów" - pisał we wstępie do tomiku sam Tadeusz Różewicz. [1] I tyle nam musi teraz wystarczyć. Tu spotykamy się z samą poezją. Na biografię Autora możliwe, że nawet się nie doczekacie na tym blogu. Zrobili to i pewnie robią bardziej ode mnie kompetentni.

Józef Czechowicz - rysunek Roman Kramsztyk - domena publiczna

Okoliczność. Święta Bożego Narodzenia sprawiają, że sięgam po wiersz pt. "Wigilia". Śmiem twierdzić, ze dla wielu z nas, to może być pierwsze spotkanie z poezją Józefa Czechowicza. Oby nie ostatnie, tym bardziej, że przytoczone strofy mogą mimo wszystko zaskoczyć...

kolędo czarujesz a łowisz jak niewód
a rośniesz jedlicznyś a żywiczny bór
jak radziśmy cackom i świeczkom i drzewu
co z gęstwin przybyło w zieleni piór
lulajże Jezuniu lulajże lulaj
a ty go Matuniu w płaczu utulaj
królowie i święci w kamiennych portalach
czuwają noc każe natężyć słuch
muzyką syknęło z wysoka i z dala
zachrzęścił jak perły pierwszy ruch
lulajże Jezuniu
widziadło śnieżycy wyszydza to świszczę
dłoń trędowatą raniące o głóg
wiesz w łunie wigilii śpiewają chórmistrze
krzewino zaiste zrodził się bóg
lulajże Jezuniu lulajże lulaj
ty nigdy nie będziesz chodził o kulach

ach ślepi ach głodni nakryci gazetą
po bramach śpią ludzie centurie chór
im sianem stajenki jest asfalt i beton
z ciał można ułożyć piękny wzór
lulajże człowieku lulajże lulaj
ulubione pieścidełko samotności

W ten czas świątecznej zadumy, przy akompaniamencie pięknych polskich kolęd (jedna z nich brzmi w strofach nadto wyraziście) życzę wszystkim Czytelnikom blogu samego dobra i spełnienia najskrytszych marzeń. Bez względu czy wierzycie czy nie w to, co miało się wydarzyć w Betlejem - bądźcie radzi.

[1] Czechowicz J., wiersze wybrane, wybór i wstęp T. Różewicz, PIW, Warszawa 1979, s. 7, 119

czwartek, listopada 28, 2024

Spotkanie z Pegazem - 217 - Paul Verlaine

Czas listopadowej szarugi natycha raczej ku poezji refleksji, zadumy. Nie ma w tym barw kolorów, wybuchów. Jest nostalgia. Czas nieubłaganie przesuwa wskazówki. Tylko kwestią czasu było, aby pojawiły się strofy francuskiego impresjonisty, jednego z poetów wyklętych, jakim był Paul Verlaine (1844-1896), którego sto osiemdziesiąta rocznica urodzin przypadła 30 marca tego roku.

Nie mnie tu kreślić nawet zarysu burzliwej biografii, bo nie temu służy ten cykl. To po prostu kolejne spotkanie z poezją ważną, nie koniecznie łatwą w odbiorze. Smutne, kiedy w kompletne zapomnienie idą nazwiska wielkie, wiersze kiedyś ważne, a teraz gdzieś badziają się po kątach zapomnienia i kurzawy.

Paul Verlaine - autor portretu Frédéric Bazille - domena publiczna

wtorek, listopada 05, 2024

Spotkanie z Pegazem - 216 - Jan Sztaudynger "Życie i przemijanie"

Może to złe zaklasyfikowanie? Ale czy fraszka, to nie kolejna poezji odmiana? Że wspomnę Jana Kochanowskiego czy Mikołaja Reja. Obiecałem powrót do twórczości fraszkopisarza Jana Sztaudyngera (1904-1970)? Obiecałem. Za pierwszym Autora tego cytowaniem utknąłem w rozdziale/tomiku "Różne", teraz przyszedł czas na "Życie i przemijanie" z tej samej antologii, pt. "Piórka prawie wszystkie" [1]

Jan Sztaudynger - zbiory córki Anny Sztaudynger-Kaliszewicz - domena publiczna

poniedziałek, listopada 04, 2024

Spotkanie z Pegazem - 215 - Rajmund Korsak "Nagrobek jenerała Jasińskiego, na Pradze poległego 1794 roku"

"Najdłużej stawiał opór Jasiński, który skupił wokół siebie resztkę obrońców. Walczono tu na bagnety i nie dawano pardonu. Zginął trwając do końca generał Jasiński. W czasie gdy toczyła się walka o Zwierzyniec, straszny huk targnął powietrzem tłumiąc zgiełk bitewny: w powietrze wyleciała prochownia polska na Pradze, naładowana zapasami prochu i amunicji" - tak prof. Andrzej Zahorski napisał o śmierci jednego z bohaterów insurekcji kościuszkowskiej, generała Jakuba Jasińskiego (1761-1794). Niestety nie miał ci on szczęścia do pióra tej miary, co Konstanty Julian Ordon czy Emilia Plater(-ówna), których śmierć (jak wiemy w przypadku tego pierwszego przedwcześnie ogłoszona) opiewał sam Adam Mickiewicz. Nam musi wystarczyć wiersz Rajmunda Korsaka (1767-1817), choć o Wieszczu z Zaosia jeszcze wzmianka się tu znajdzie.

Rajmund Korsak (1767-1817) - domena publiczna

niedziela, listopada 03, 2024

Spotkanie z Pegazem - 214 - Jerzy Czech "Książę Józef Poniatowski"

To nie jest pierwsze "Spotkanie z Pegazem", w którym spotykamy się z twórczością Jerzego Czecha (rocznik 1952). W setnym odcinku tego cyklu pojawił się wiersz "Karol Levittoux", który ukazał się w tomie poezji pt. "Kamienie". Teraz raz jeszcze zerkamy do tego samego zbioru i wydobywamy wiersz "Książę Józef Poniatowski". I tak, jak w 2017 r. (tak, tyle minęło od premiery poprzednich strof) to pisanie wynika ze słuchania muzycznej interpretacji w wykonaniu Przemysława Gintrowskiego (1951-2012). Chrapliwy głos i uderzające w klawisze akordy (czy w wykonaniu Zbigniewa Łapińskiego?), których wibracje poruszają do szpiku kości. Banał? A, co tam, ale prawda! Nie da się od tej pieśni uciec po pierwszym jej przesłuchaniu. Musi nastąpić jeszcze jedno wykonie i kolejne, i kolejne, i kolejne. Do swoistego słuchu i duszy nasycenia.

January Suchodolski - Śmierć ks. Poniatowskiego w Elsterze - domena publiczna

niedziela, sierpnia 18, 2024

Spotkanie z Pegazem - 213 - Maciej Orliński "Polskie znaki"

Wakacje powoli dobiegają końca. Tylko patrzeć, jak dzwonek roku szkolnego 2024/2025 zabrzmiał w uczniowskich uszach. No, ale to jeszcze kilkanaście dni. Tym bardziej gnam, aby podzielić się wierszem, który napisał Maciej Orliński pt. "Polskie znaki", a który na swej okładce lat temu trzy opublikował kwartalnik "Przekrój" [1] Należę do tego pokolenia, które wychowywało się na smaku ówczesnego tygodnika "Przekrój", o ile oczywiście rodzic upolował go w kiosku "Ruchu". Przypominam, że w latach 70-tych i 80-tych XX, za tzw. komuny: na wiele produktów polowało się, zdobywało się, a po takim triumfie czuło się, jakby zaliczono osobisty udział w bitwie pod Grunwaldem! Stąd instytucja teczek w tychże kioskach u zaprzyjaźnionego pana lub pani, który odkładał do nich wymarzony, a zdecydowanie deficytowy produkt prasowy. No, ale te czasy mamy za sobą, a kwartalnik "Przekrój" po prostu kupujemy. I ja tak zrobiłem trzy lata temu. Przez sentyment i ciekawość. No i mam ów egzemplarz po dziś, ba! wracam do niego, kiedy pod prastarą papierówką czytam artykuły. No i stąd wiersz pana Macieja Orlińskiego trafia do tego cyklu.

O Autorze "Przekrój" uprzejmie donosi, co następuje: "Pisuje to i owo, głównie wiersze. Czasem wyda książkę, a czasem nie. W przerwach od pisania czyta, w przerwach od czytania prowadzi warsztaty literackie i juroruje w konkursach poetyckich. W latach 2017–2024 redaktor «Przekroju», od 2020 r. - zastępca redaktor naczelnej".

środa, sierpnia 14, 2024

...na 20-tą rocznicę śmierci Czesława Miłosza - 14 VIII 2004 r.

14 sierpnia, to dla mnie ważna data w kalendarzu. W 1989 r., w poniedziałek, zmarł mój wileński dziadek, Stanisław (II) Poźniak (1906-1989). Piętnaście lat później zmarł inny syn ziemi wileńskiej, odebranych Rzeczypospolitej Kresów: Czesław Miłosz (1911-2004). Umarł poeta ważny, umarł poeta trudny, umarł poeta, który jako pierwszy ze współczesnych Wieszczy został wyróżniony Literacką Nagrodą Nobla. I się wtedy narobiło! Nie dość, że Polak zasiadł w Watykanie, to niespełna dwa lata później świat przypomniał o Miłoszu. Wtedy, w burzliwym roku 1980, nad Wisłą i innymi rodzimymi rzekami cisza była wokół Poety. Na pewno nie spotkalibyśmy się w Bydgoszczy na ul. Cz. Miłosza. Bo takiej po prostu nie było. W cyklu "Spotkanie z Pegazem" były cytowane wiersze: "Który skrzywdziłeś" (odc. 79), "Campo di Fiori" (odc. 144) i "Baśń wigilijna" (odc. 152), we wspomnienie pt. "Miłosz" z 2015 r. wpisałem wiersz "Rzeki maleją". Czy to mało czy dużo? Nie wiem. Inni poeci nie mają i tego szczęścia, aby zaistnieć, więc chyba nie jest aż tak źle.

Kraków - Skałka - sarkofag Cz. Miłosza - domena publiczna

czwartek, czerwca 13, 2024

Przeczytania (500) Marcin Strzyżewski "Rosja. Mocarstwo absurdu i nonsensu" (Wydawnictwo Szczeliny)

"Nie umiem i nie chcę, jak wielu, w całości odrzucać Rosjan jako zbiorowości i oceniać każdego z nich w ten czy inny sposób tylko dlatego, że urodził się tam, gdzie się urodził. Żadne społeczeństwo, w tym rosyjskie, nie ani jest monolitem, ani mrowiskiem. Tworzą je osobni ludzie, mający różne życiowe doświadczenia, poglądy, przekonania i powody, by zachować się w określony sposób" - uważam, że to dość odważne stwierdzenie, jakie zostawił Marcin Strzyżewski w "Posłowiu" swojej książki "Rosja. Mocarstwo absurdu i nonsensu", którą wydały Szczeliny. To dzięki temu Wydawnictwu mogliśmy zerknąć na Węgry Viktora Orbána (patrz odcinek 475 tego cyklu z 9 VII 2023 r.), teraz do Rosji Влади́мирa Влади́мировичa Пу́тинa. Z każdym przeczytanym zdaniem utwierdzałem się w jednym przekonaniu: jakie to szczęście, że urodziłem się nad Brdą, a nie nad rzeką Moskwą!

piątek, maja 31, 2024

Spotkanie z Pegazem - 212 - Ludwik Jerzy Kern "Wrrrr..."

Tak, po raz trzeci sięgam po wiersz autorstwa Ludwika Jerzego Kerna (1920-2010). Po raz drugi po tomik poezji, pt. "Jaśnie Pan Rym" [1] Przypomnę, że w odcinku drugim tego cyklu przytoczyłem z tego cennego źródła strofy, pt."Nowy Kossak". Kto mnie zna pamięta może, że zwykłem z niego często cytować ten cytacik o Hiszpanie, tamburynie i Polaku, co Polakowi wciąż podkłada świnię. Tym razem też nie będzie aż nadto słodko. Zaraz idziemy po raz kolejny do urn! To już będzie trzecie chodzenie od 15 X roku minionego. I równie ważne, jeśli nie najważniejsze.

L. J. Kern - Jaśnie Pan Rym - księgozbiór Autora blogu

środa, maja 22, 2024

Marsz II Korpusu

Znowu przypomnienie? Tekst/post/artykuł ukazał się 18 maja 2020 r. w cyklu "Spotkanie z Pegazem" [1] Ale też dodaję zdjęcia, o których jest wzmianka poniżej. Były one bohaterem oddzielnego pisania, kiedy opisywałem losy żołnierza, starszego strzelca Pawła Stelmaszyka. Tu również pamiątki po sierżancie Bolesławie Sobczaku. Warto chyba przejrzeć papiery i inne szpargały, jakie pozostawił po sobie ojciec, dziadek czy pradziadek. Autentyczna historia leży na wyciągnięcie ręki. Zatem się nad nią pochylmy i zróbmy z niej użytek. Dodatkiem do poprzedniego pisania jest Suplement. Zweryfikowałem też daty dostępu stron internetowych, na które zerkałem przed laty i obecnie.

"17 maja kanonada artyleryjska szaleje z obu stron. W 2 szwadronie ginie od odłamka plutonowy Stefan Nowak. Następna doba jest taka sama. Adolf [tj. Adolf Bocheński - przyp. KN] spędza cała noc na patrolu i pomimo silnego ognia, jaki otrzymuje z kierunku Monte Cairo i Passo Corno, wraca nad ranem 18 maja bez strat w ludziach, wykonując zadanie ściągnięcia na siebie uwagi i ognia nieprzyjacielskiego.

Niezapomniany dzień 18 maja 1944 roku. Wiadomość o zdobyciu klasztoru przez polskie oddziały i zawieszaniu na jego ruinach polskiego sztandaru" - tak po latach wspominał Adam Majewski [2] 18 maja, to kolejna okazja, aby wrócić do żołnierzy II Korpusu Polskiego. I spojrzeć na nich... słowami piosenki. Wyjątkowej: "Marszu II Korpusu Polskiego".

Fragment munduru sierżanta Bolesława Sobczaka

poniedziałek, kwietnia 08, 2024

Spotkanie z Pegazem - 211 - Alojzy Feliński "Do Kościuszki"

Oto Kościuszko przywodzi,

Wojska i ludu kochanie,

Idź za nim, ochocza młodzi,

A jeszcze Polska powstanie.

Nie uczono nas tego wiersza w szkołach. Nie pamiętam nawet, aby na lekcjach muzyki pobrzmiewały rytmy pieśni z okresu insurekcji kościuszkowskiej. Sam od siebie je poznawałem, a to głównie za sprawą kupowanych płyt, jakie nagrywał Centralny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego. Tak, chodzi jeszcze o czasy tzw. komuny. Ale to nie mają być wspominki czego ja tam słuchałem na analogowych (jak je sie obecnie nazywa) płytach. Chcę tylko uświadomić, że jak ktoś chciał poznać, to je poznał. Myślę cały czas o roku 1794 r. Jaki skojarzenie miało się na dźwięk nazwiska: Alojzy Feliński (1771-1820)? Jedno! Pieśń "Boże coś Polskę". W niepamięć poszedł pierwotny tytuł "Hymn na rocznicę ogłoszenia Królestwa Polskiego z woli Naczelnego Wodza Wojsku Polskiemu do śpiewania podany", a razem z tym i rzeczywista intencja Autora, który czcił nią cara-króla Aleksandra I (1801-1815-1825). I to wszystko.

Marcin Jabłoński - T Kościuszko jako generał lejtnant wojsk koronnych - 1792 - domena publiczna

piątek, stycznia 12, 2024

Spotkanie z Pegazem - 210 - Wojciech Młynarski "Szajba"

Znak? Omen? W dniu, kiedy za dwoma politykami tylko prawych i tylko sprawiedliwych w swoim mniemaniu, skazanych prawomocnym wyrokiem SĄDU zamknęły się stalowe, okratowane drzwi sięgnąłem po znany Czytelnikom blogu tomik "Od oddechu do oddechu" Wojciecha Młynarskiego. Nic niezwykłego - powie któś. Prawda. Ale sobie ów otworzyłem na chybił-trafił. I na co padło? Aż przecierałem oczy i czoło: " S Z A J B A " ?! Yes!... "Szajba", do której t a k bardzo lubię wracać, bo niestety żyjemy w okresie przełomu (powrotu z wykolejonej drogi nie-prawa i nie-sprawiedliwości), kiedy odebrano zabawki rządzenia mściwemu satrapie, a ten wścieklec robi teraz wszystko, aby zdemontować odbudowywanie się normalności! Smutne, że Pałac Prezydencki stał się widownią gorszącego naruszania prawa. A starczyło poczytać Kodek Karny, w którym stoi napisane: "Art. 239. § 1. Kto utrudnia lub udaremnia postępowanie karne, pomagając sprawcy przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego uniknąć odpowiedzialności karnej, w szczególności kto sprawcę ukrywa, zaciera ślady przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego albo odbywa za skazanego karę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5" [1] Na bogów! czy Głowa Państwa nie jest wykształconym prawnikiem? A może doradcy zawiedli? Nie wiem.