Spotkanie z Pegazem - 226 - Leopold Staff "Pęd".

niedziela, lipca 27, 2025

Spotkanie z Pegazem - 226 - Leopold Staff "Pęd".

Drugi raz w tym roku sięgam po poezję Leopolda Staffa (1878-1957). Tym razem w ten czas wakacyjnego wypoczywania. Coraz więcej w tym cytowaniu liryki i zastanowienia.  Temu służą te spotkania z poezją. Wielką i mniejszą, znaną i zapomnianą. Tym razem wiersz "Pęd", który znalazł się w tomie "Wysokie drzewa", jaki ukazał się drukiem w 1932 r. "Stosunek autora do świata w Wysokich drzewach cechuje jednocześnie pełen wzniosłości i majestatu podziw dla piękna natury, ale i ciepły humor w stosunku do codziennych spraw człowieka" - czytamy za Wikipedią [1]. 

 

Leopold Staff - pocztówka - domena publiczna

Read more »

Read more »

Jędrzeja Kitowicza - to i owo...

czwartek, lipca 10, 2025

Jędrzeja Kitowicza - to i owo...

"Wprawdzie jest niemało w tym życiorysie plam ciemnych, szczegółów istotnych a dotąd nie wyjaśnionych, niemniej z tego właśnie źródła bije wiele światła na zawartość całego dzieła, na wiarygodność i dokładność skupionych tu informacji" - pisała przed laty profesor Roman Pollak (1886-1972) we "Wstępie" do wydania "Opisu obyczajów za panowania Augusta III" [1] Nie chce się wierzyć, ale raz jeden tylko sięgnąłem pod wieko pomne dzieło księdza Jędrzeja Kitowicza (1728-1804). Był to w grudniu 2012 r.! Tak, to jeden z pierwszych postów, jakie zamieściłem na blogu, pt. "Kulig! Kulig! Kulig! - wg. Jędrzeja Kitowicza, Juliusza Kossaka i Józefa Chełmońskiego". Pochwaliłem się wtedy posiadaniem wydania poetersbursko-mohylowskiego z 1855 r. Z dawnych zasobów książąt Radziwiłłów w Nieświeżu, a od 1981 r. w moim księgozbiorze.  Skąd ten powrót?

 

Ksiądz Jędrzej Kitowicz - portret z ok. 1800 r. - domena publiczna [2] 

Read more »

Read more »

Przeczytania - 497 - Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946" (Wydawnictwo Literackie)

środa, maja 15, 2024

Przeczytania - 497 - Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946" (Wydawnictwo Literackie)

"Przymusowe wysiedlenia Polaków ze Wschodu na Ziemie Zachodnie u schyłku II wojny światowej nie doczekały się dotąd popularnej monografii. Tego trudnego zadania podjął się Grzegorz Hryciuk, historyk związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Na ponad sześciuset stronach analizuje i przywraca debacie publicznej obrosły uproszczeniami i mitami wątek, tak istotny dla zrozumienia dziejów i współczesności Europy Środkowo-Wschodniej" - takie zapewnienie odnajdziemy na ostatniej stronie książki profesora Grzegorza Hryciuka (rocznik 1965), tudzież na portalu Wydawnictwa Literackiego. Miałem kilka osobistych powodów, aby sięgnąć po książkę, pt. "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946". Podstawowy: jestem wnukiem Kresów (tych wileńskich). Emocje budzą się we mnie na widok już samej okładki, bo wiem, że w tułaczce z Polski do Polski, jak mawiano w domu moich wileńskich Dziadków, byli moi krewni i powinowaci. Mam zatem osobisty stosunek do tego, co miałem przeczytać. Tytuł mnie jednak wprowadził w... błąd, bo dopiero z "Wstępu" dowiedziałem się, że to nie całościowe omówienie losów Polaków, którzy po 1944 r. podjęli ryzykowną decyzję, aby porzucić kraj lat dziecinnych, zostawić swe domy, bliskich, groby i ruszyć ku nieznanemu. Mamy określony zakres badań i dociekań Autora: Wołyń, Galicja Wschodnia / Małopolska Wschodnia, Bukowina. Poza faktem, że moja ciocia Marysia (1936-2018)  była z Jazłowca (zatem Podole), nic mnie nie łączy z tymi ziemiami. 

 

 

Read more »

Read more »

Myśli wygrzebane - 135 - Hugo Kołłątaj

środa, maja 03, 2023

Myśli wygrzebane - 135 - Hugo Kołłątaj

"Wymowa ludzi na urzędach zostających jest zawsze świadectwem ich czucia i pojmowania; daremnie im przypisywać będziemy przenikliwość rozumu, zręczność w politycznych obrotach, jeżeli przeciw nim okażą się świadectwa w ich własnych dziełach, jak płytko pojmowali rzeczy, o których z urzędu winni byli mówić" - nie sądzę, aby współcześnie rządzący wynosili jakieś nauk z tego, co nam zostawiło oświecenie. Cały dzisiejszy dzień będą mieli gęby pełne Ojczyzny, Narodu, patriotyzmu, pochwały wieków minionych. Co z tego? Skoro wbici w pychę i ignorancję nie dopuszczają do siebie głosu rozsądku, głosu który bije na alarm, że źle się dzieje w Rzeczypospolitej. Zdemolowano wartości, które zapisano w konstytucji 3 maja, jak trójpodział władzy! Tragiczne, bo mieniący się jedynie sprawiedliwymi i jedynie prawymi (nieomal na całym globie) brną swą destrukcją i mnożą smutne skutki rozkładu...

Read more »

Read more »

...na 390-tą rocznicę śmierci JKM Gustawa II Adolfa Wazy w bitwie pod Lützen - 16 XI 1632 r.

środa, listopada 16, 2022

...na 390-tą rocznicę śmierci JKM Gustawa II Adolfa Wazy w bitwie pod Lützen - 16 XI 1632 r.

Nie ukrywam, to... powrót do mego już pisania z  2013 r. Wtedy ukazał się post/artykuł pt. "Tragiczny kres Lwa Północy - Bitwa pod Lützen / Slaget vid Lützen 16 XI 1632". Niewielu zapewne szuka po starych mych pisaniach. To przepisanie/przypomnienie, to swoisty hołd złożony pamięci temu niespokojnemu duchowi Skandynawii, ostatniemu wielkiemu królowi Szwedów, Gotów i Wandalów. Akurat "Polityka" wydała kolejny tom/zeszyt (nr 7/2022) zatytułowany "Szwedzi na polskim tronie". I choć nie ustrzeżono się tam błędów, to warto doń zerknąć. Tu m. in. biograficzny artykuł "Gustaw II Adolf 1594-1632, król Szwecji od 1611 r.", Tomasza Targańskiego. Polecam monografię autorstwa Hermana Lindoqvista "Wazowie. Historia burzliwa i brutalna". Przed laty Ossolineum wydało biografię króla, którą napisał Zbigniew Anusik, a która wsparła mnie w pisaniu sprzed lat.

Read more »

Read more »

Spotkanie z Pegazem - 185 - Kornel Ujejski "Że ciebie kocham, wiedzą o tym ptaki..."

wtorek, lipca 26, 2022

Spotkanie z Pegazem - 185 - Kornel Ujejski "Że ciebie kocham, wiedzą o tym ptaki..."

Zdałem się znów na los? Nie, nie pomyliła mi się pora roku. Za oknem tropikalna aura. Na pewno nie 14 lutego, ani inna romantyczna przyczyna. Powinno być patetycznie, a zrobiło się romantycznie. Sięgnąłem po tomik poezji Kornela Ujejskiego (1823-1897). I tak mi się otworzył na stronie 139. Wiem, że można by z tym cytowanie poczekać do września, kiedy przypadają dwie rocznice życia Poety, ale tyle rocznicowań na mym blogu, że zmęczyłoby pewnie Czytelnika, ba! odstraszyło od odwiedzania jego. A nie ma dla mnie cyklu ważniejszego, jak "Spotkanie z Pegazem", aby wracać do poezji wielkich lotów, często zapomnianych, często kurzących się. Jest okazja pobyć kilka chwil ze strofą nadobną, subtelną, poetycką.

Read more »

Read more »

...na 490-tą rocznicę koronacji JKM Zygmunta II Augusta Jagiellończyka - 20 II 1530 r.

czwartek, lutego 20, 2020

...na 490-tą rocznicę koronacji JKM Zygmunta II Augusta Jagiellończyka - 20 II 1530 r.

20 lutego AD 1530 zdarzyło się na Wawelu coś niezwykłego w historii Korony! Oto doszło do koronacji dziewięcioletniego chłopca, jakby to rzekł mój starszy Wnuk: rocznikowo miał 10 lat. Skronie Zygmunta Augusta obojga imion Jagiellończyka zostały zwieńczone koroną! Oto faktem historycznym stała się koronacja vivente rege. Odtąd Polska miała dwóch królów: Starego (tj. Zygmunta I) i Młodego (Zygmunta II Augusta). Nigdy wcześniej, ani nigdy później Wawel nie stał się świadkiem podobnego wydarzenia.

Read more »

Read more »

JFK - odcinek III - Kuba

poniedziałek, maja 29, 2017

JFK - odcinek III - Kuba

"To, co się dzieje w Europie, Ameryce  Łacińskiej, Afryce czy Azji bezpośrednio oddziałuje na bezpieczeństwo ludzi, którzy żyją w tym miecie [...] Nie chcę przepraszać za wysiłki, które podejmujemy, by wspierać te kraje w walce o zachowanie wolności, ponieważ aż nazbyt dobrze wiem, że za każdym razem, gdy jakieś państwo, niezależnie od tego, jak bardzo odległe od naszych granic - za każdym razem, gdy to państwo wchodzi za Żelazną Kurtynę, zagraża to bezpieczeństwu Stanów Zjednoczonych [...] A więc, kiedy pytacie, dlaczego jesteśmy w Laosie, Wietnamie lub Kongu albo dlaczego popieramy Sojusz dla Postępu w Ameryce Łacińskiej, to odpowiem, że postępujemy tak, bo wierzymy, że nasza wolność jest ścisłe związana z wolnością innych" - to wypowiedź prezydenta Johna F. Kennedy'ego (1917-1963) z dnia 26 IX 1963 r*. Warto przy okazji   s e t n e j  rocznicy urodzin JFK spojrzeć na Jego prezydenturę z całkiem... poważnej perspektywy. Dwa poprzednie odcinki cyklu mogłyby utrwalić przekonanie, że w w 1961 r. w Białym  Domu, po statecznym D. Eisenhowerze, znalazł się frywolny młokos lat 46-ściu, któremu w głowie tylko MM i zdobycze innych pań... A przecież, to na czas tej krótkiej i tragicznie przerwanej prezydentury przypadły m. in. tak ważkie wydarzenia, jak inwazja w Zatoce Świń, budowa muru berlińskiego, konflikt kubański czy lot J. Gagarina w kosmos.

Read more »

Read more »

Herbowe opowieści... - odc. 2 - Jastrzębiec

niedziela, grudnia 27, 2015

Herbowe opowieści... - odc. 2 - Jastrzębiec

"- [...] Widzę znowu. Czekaj! jest i kniaziówna! jest, w wianku rucianym, w białej sukni, nad nią jastrząb.

- To ja.

- Może i ty. Jastrząb... Czy sokół? Jastrząb!

- To ja.

- Czekaj. Już nie widać..." - znowu "Ogniem i mieczem"? Opętało autora bloga?! - unosi się gniewnie pan z tyłu? Tylko przez grzeczność nie piszę o Różycach.  

Read more »

Read more »

Herbowe opowieści... - odc. 1 - Abdank

sobota, grudnia 26, 2015

Herbowe opowieści... - odc. 1 - Abdank

"Widzę w waszmości prawdziwie kawalerską fantazję — i słusznie mówisz. Powinienem był zacząć od nazwiska mój dyskurs i moją podziękę. Jestem Zenobi Abdank, herbu Abdank z krzyżykiem, szlachcic z województwa kijowskiego, osiadły i pułkownik kozackiej chorągwi księcia Dominika Zasławskiego" - znamy tą scenę? Tak, to pierwsze stronice "Ogniem i mieczem" Henryka Sienkiewicza. Już "wchodzimy" w Rok Sienkiewicza? A, co tam - wolno nam! Pamiętne spotkanie w stepie, kiedy podjazd Imć Jana Skrzetuskiego salwował z rąk rzezimieszków (jak wiemy nasłanych przez Czaplińskiego) nieznanego szlachcica. A ów, jako prawy szlachcic, nie godził się na przyjmowanie "bezimiennych podzięków" od nieznajomego. Tak tedy uratowany opowiadał się przed obliczem  namiestnika chorągwi pancernej J. O. księcia Jeremiego Wiśniowieckiego.

Read more »

Read more »