historia i ja: Hohenzollern

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Hohenzollern. Pokaż wszystkie posty

poniedziałek, stycznia 24, 2022

...na 310-tą rocznicę urodzin Fryderyka II - 24 I 1712 r.

"...pierwszy urzędnik, pierwszy generał, pierwszy finansista, pierwszy minister w społeczeństwie, nie jest tam, aby reprezentować, lecz aby wypełniać swoje obowiązki. Jest ni mniej, ni więcej, tylko pierwszym sługą państwa, zobowiązanym do tego, by działać uczciwie, z mądrością i bez miłości własnej, tak jakby miał ze swojego zarządzania zdać raport poddanym" - oto credo godne oświeconego monarchy! Gdybym tę myśl podsunął dziś rządzącym nad Wisłą, Odrą czy Prypecią odsądzono by mnie od czci i wiary, wygrzebano nieodpowiednich antenatów i na koniec opluto z góry na dół. Bo, jak można jedynie prawych i zawsze sprawiedliwych douczać słowami tego wichrzyciela, intryganta i inicjatora rozbiorów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, jakim był król Prus Fryderyk II (1740-1786), oder Friedrich der Große, oder der Alte Fritz. Mądra głowa nie oprze się naukom nawet takich antagonistów, jak był król Prus.

środa, września 02, 2020

...na 150-tą rocznicę klęski Francuzów pod Sedanem - 2 IX 1870 r.

Być synowcem wielkiego Napoleona nie dawało gwarancji, że jest się wybitnym wodzem. Wygrać kampanię 1859 r. i uwierzyć w swoją wielkość, to zbyt mało, aby wierzyć, że można zagrozić zwycięzcom dwóch wojen (z Danią - 1864 r. i Austrią - 1866 r.), Królestwu Prus. Ale widać Napoleon III uwierzył, że Cesarstwo pod jego władaniem stać na powtórkę spod Austerlitz czy Jeny. 150. lat temu Francja otrzymała lekcję, jakiej się spodziewać nie mogła, a jaką zapomnieć nie mogła. Zmazała ją krwią i ofiarnością dopiero w 1918 r. Wtedy też runęło Cesarstwo, które zniweczyło francuskie sny o potędze 150. lat temu.

czwartek, grudnia 21, 2017

Berliński spacer / Berliner Spaziergang - № 3 - Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche

Berlin.

Przy Breitscheidplatz wznosi się budowla. Symbol. Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche. Początkowo miała głosić potęgę i chwałę domu Hohenzollernów w osobie Wilhelma I (1861-1888). Taki zamysł miał, jemu patronował, wspierał finansowo oraz własną osobą wnuk tegoż, kaiser Wilhelm II (1888-1918). To jednak niezwykłe postanowienie, aby poświecić kościół (zbór) osobie świeckiej. Pokolenie mojej prababki mówiło o starym Wilusiu, w odróżnieniu od młodego, który swą nierozważną polityką doprowadził do wybuchu wielkiej wojny (1914-1918).

poniedziałek, października 23, 2017

Przeczytania... (239) Jean des Cars "Berło i krew. Królowie i królowe Europy na wojnie 1914-1945" (Wydawnictwo Literackie)

Wydawnictwo Literackie nie zapomina o miłośnikach historii i serwuje nam kolejną opowieść o dynastycznych dziejach (i zawiłościach) Europy. Każdy komu bliska jest tematyka niby-Windsorów, Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburgów, von Hohenzollernów, Sachsen-Coburg und Gotha, niby-Romanowów czy niby-Habsburgów ma okazję wrócić do czasów Wilhelma II, Franciszka Józefa I czy Jerzego V. To prawdziwa gratka. Zapewniam. Nie rozczarują się ci, których smak historyczny kształtowały książki choćby B. Tuchman, Th. Aronsona czy L. Windera. Jean des Cars książką pt. "Berło i krew. Królowie i królowe Europy na wojnie 1914-1945" (w tłumaczeniu Magdaleny Kamińskiej-Maurugeon) jednym przypomni, drugim ukazuje świat, który kreowały, współniszczyły lub budowały koronowane głowy Europy. Jean des Cars poszedł krok dalej, niż wspominani przeze mnie Autorzy, gdyż nie zamyka swej pracy na Compiègne i wydarzeniach z 11 XI 1918 r. Będzie okazja zobaczyć, jak monarchie przetrwały kataklizm nie tylko wielkiej wojny, ale też II wojny światowej. Ile z nich przetrwało ten okrutny czas, ile domów panujących upadło?

poniedziałek, sierpnia 21, 2017

Przeczytania... (231) Sławomir Leśniewski "Potop. Czas hańby i sławy 1655-1660" (Wydawnictwo Literackie)

"Przygotowania wojenne srogie, a najbardziej w stolicy. Mówią wszędzie, że jeśli przyjdzie do wojny, cały impet na Wielkopolskę obrócą. O Prusach i Gdańsku taką sobie nadzieję czynią, iż na wieść o ich przybyciu poddawać się będą [...]. Stan duchowny i chłopski żadna miarą pozwolić królowi na tę wojnę nie chcą i suplikowali bardzo na tym sejmie, ale się nie dał odwieść" - tej treści raporty słano do JKM Jana II Kazimierza Wazy, kreśląc wizję najazdu. Cytat ten zaczerpnąłem z monografii "Potop. Czas hańby i sławy 1655-1660" Sławomira Leśniewskiego, którą w bieżącym roku zawdzięczamy Wydawnictwu Literackiemu.

środa, sierpnia 17, 2016

Fryderyk II - słowo na 230 rocznicę śmierci...

Po kolei każdy kraj rządził tym światem,

Prawem, sztuką, a zwłaszcza miecza prymatem;

Aż przyszedł wreszcie wiek Prus*

- to Wolter. Zauroczony "panem na Sanssouci". W tym samym roku, kiedy zrealizował plan powolnego rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów tenże sam, francuski myśliciel pisał o królu Prus, że to: "...człowiek, który wydaje bitwę z równą łatwością, jak pisze operę; który czerpie korzyści z tych wszystkich godzin, jakie inni królowi marnotrawią, goniąc z pasjami za jeleniami; napisał więcej książek, niż jakikolwiek współczesny mu książę spłodził bękartów; a zwycięstw odniósł więcej, niż napisał książek". Chyba jednak wielki filozof pomylił się pisząc jeszcze w 1738 r. o następcy tronu: "Bądź pewien, że któregoś dnia, jeśli wiry wydarzeń i nikczemność ludzka nie zmienią tak boskiego charakteru, będziesz podziwiany przez lud i miłowany przez cały świat". Fryderyk II Hohenzollern (1712-1740-1786) zmarł w Poczdamie 17 sierpnia 1786 r. Trudno napisać, że Europa gorzko zapłakała nad tym zgonem... Dręczony licznymi chorobami (m. in. podagrą) sam pisał o sobie: "Jestem już tylko starym ścierwem, nadającym się jedynie do tego, aby wrzucić je do rynsztoka".

Friedrich II - arbeitszimmer

poniedziałek, maja 23, 2016

Przeczytania... (139) Theo Aronson "Zwaśnienie monarchowie. Europejskie trony w przeddzień katastrofy 1914 roku" (Wydawnciwto Literckie)

"Być może królowi brytyjskiemu brakowało wyobraźni i wzlotów intelektu, posiadał za to mocny, zrównoważony charakter i miał dobrze poukładane w głowie. Nigdy też nie opuszczało go niezłomne poczucie obowiązku godne oficera marynarki" - tak Theo Aronson charakteryzuje jednego z bohaterów swojej książki, JKM Jerzego V (1910-1936). Rocznica wybuchu wielkiej wojny (1914-1918) obudziła w wydawcach chęć przypomnienia czym był ten śmiertelny konflikt. Wydawnictwo Literackie sięgnęło do swoich zasobów. Po latach wznowiono książkę "Zwaśnienie monarchowie. Europejskie trony w przeddzień katastrofy 1914 roku", w tłumaczeniu Aleksandra Glondysa.
Należę do tych czytelników, którzy po raz drugi sięgają po książkę Theo Aronson. Proszę się nie obawiać, nie będę robił analizy porównawczej dwóch wydań. Pierwsze poznawaliśmy, kiedy tematyka wielkiej wojny naprawdę była traktowana po macoszemu. I przez lata nie mieliśmy "pod ręką" drugiej równie dobrze skrojonej panoramy tego, co wydarzyło się przed 1914 r. Jeśli chciałem swoim uczniom przybliżyć sylwetki ówczesnych monarchów, życia na ich dworach, to pierwsze wydanie tej książki było rewelacyjnym źródłem poznania.

poniedziałek, stycznia 18, 2016

Paleta (XVII) Anton von Werner

Wiele można by napisać o służebnej roli sztuki wobec Władzy! Wiele narodów ma swoich "sztandarowych" malarzy, którzy swoim pędzlem nie tylko utrwaliło wielkie wydarzania historii, ale też ich wizje zdominowały sposób myślenia o nich. Jeden malarski kadr - i zostaje na lata wizja, bez której nie wyobrażamy sobie czasu minionego dokonanego! Czy inaczej było z malarzem, który jest dziś bohaterem "Palety"? Wątpię. Anton von Werner (1843-1915), bo on ci to jest, zmarł 101 lat temu, 4 stycznia 1915 r. Nie dożył upadku Cesarstwa przy którego narodzinach był. A na pewno, jak nikt, sugestywnie utrwalił to, co wydarzyło się 18 stycznia 1871 r. w Wersalu. I właśnie to wydarzenie stało się przyczynkiem, dla którego oddaję część XVII "Palety" we władanie tego niemieckiego Mistrza. Proszę się nie zdziwić, że wybrałem JEDNO płótno. Chyba jest to zrozumiałe. Jak żadna inna wizja malarska wpisuje się w tamten czas sprzed 145. laty - tym bardziej, że Anton von Werner był naocznym świadkiem dziania się 18 stycznia 1871 r. w Wersalu. A wyjątkowo sam obraz staje się... pretekstem do pisania o głównych bohaterach tego naprawdę niezwykłego płótna...

Strony