historia i ja: OUN

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą OUN. Pokaż wszystkie posty

środa, maja 15, 2024

Przeczytania - 497 - Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946" (Wydawnictwo Literackie)

"Przymusowe wysiedlenia Polaków ze Wschodu na Ziemie Zachodnie u schyłku II wojny światowej nie doczekały się dotąd popularnej monografii. Tego trudnego zadania podjął się Grzegorz Hryciuk, historyk związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Na ponad sześciuset stronach analizuje i przywraca debacie publicznej obrosły uproszczeniami i mitami wątek, tak istotny dla zrozumienia dziejów i współczesności Europy Środkowo-Wschodniej" - takie zapewnienie odnajdziemy na ostatniej stronie książki profesora Grzegorza Hryciuka (rocznik 1965), tudzież na portalu Wydawnictwa Literackiego. Miałem kilka osobistych powodów, aby sięgnąć po książkę, pt. "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946". Podstawowy: jestem wnukiem Kresów (tych wileńskich). Emocje budzą się we mnie na widok już samej okładki, bo wiem, że w tułaczce z Polski do Polski, jak mawiano w domu moich wileńskich Dziadków, byli moi krewni i powinowaci. Mam zatem osobisty stosunek do tego, co miałem przeczytać. Tytuł mnie jednak wprowadził w... błąd, bo dopiero z "Wstępu" dowiedziałem się, że to nie całościowe omówienie losów Polaków, którzy po 1944 r. podjęli ryzykowną decyzję, aby porzucić kraj lat dziecinnych, zostawić swe domy, bliskich, groby i ruszyć ku nieznanemu. Mamy określony zakres badań i dociekań Autora: Wołyń, Galicja Wschodnia / Małopolska Wschodnia, Bukowina. Poza faktem, że moja ciocia Marysia (1936-2018) była z Jazłowca (zatem Podole), nic mnie nie łączy z tymi ziemiami.

czwartek, października 14, 2021

Pożegnanie - pan Michał Gąsior (1930-2021)

Smutna wiadomość. 6 października tego roku zmarł pan Michał GĄSIOR (16 VIII 1930- 6 X 2021). Był jednym z świadków rzezi wołyńskiej. Sam otarł się o śmierć. Podziwiałem odwagę, że chciał się ze mną (zupełnie obcym człowiekiem) podzielić swoimi dramatycznymi wspomnieniami. Miałem zaszczyt być zaproszonym do domu pana Michała, dwukrotnie: 4 listopada 2016 r. oraz 30 lipca 2018 r. To po nich zrodził się tematyczny dyptyk pt. "Rzeka krwi". Kolejny świadek historii - opuścił nas. Ale też zostawił nam prawdę o czasach, które dla Jego pokolenia były wyjątkowo okrutne. A mimo wszystko nie usłyszałem z tych ust: nienawidzę! Te spotkania były dla mnie ogromnym przeżyciem. Naukę, którą wtedy pobrałem zabieram ze sobą i zostawiam jej okruchy moich uczniom, czyli kolejnemu pokoleniu. Dziękuję panie Michale! Za wszystko. Za te godziny. Za tą moc. Za zaufanie. Być goszczonym u Pana poczytuję jako wielki zaszczyt.

wtorek, lipca 07, 2020

Przeczytania (353) Marek A. Koprowski "Bestie Bandery. Kaci Małopolski Wschodniej" (Replika)

To nie jest książka, którą poleciłbym komuś do snu. Nie jestem emocjonalnie związany z Wołyniem, ale ilekroć dotykam tematyki rzezi wołyńskiej... boję się tego tematu. Dlaczego? Może dlatego, że poraża mnie okrucieństwo i bestialstwo tych, którzy w imieniu swej wolności porwali się na zagładę swoich sąsiadów, bliskich, członków rodzin. Z jednego powodu. Bo byli Polakami. Lach należało albo wygnać za San, albo zarżnąć! To ostatnie słowo niesie już sobą taki ładunek odczuć, że coś we mnie się kruszy.

środa, sierpnia 29, 2018

Rzeka krwi... - ze wspomnień pana Michała Gąsiora (spotkanie 2)

"Spotkanie z panem Michałem. Drugie. Wstrząsające opowieści o Wołyniu, kiedy UPA mordowała polskich sąsiadów. Z ust pana Michała nie padło ani jedno słowo odwetu. Z czym nie może pogodzić się do dziś? Że wczorajsi koledzy stali się oprawcami, mordercami, krwawymi bestiami. Niezwykła lekcja historii. Kiedy minęły nam na rozmowie cztery godziny? Dziękuję Natalii, że umożliwiła mi poznanie tak niezwykłego Człowieka, jakim jest Jej dziadek Michał (rocznik 1930). Za kilka dni kończy 88. lat" - tylko tyle zamieściłem na FB. Pewnie, że za lat kilka czas zatrze, że moja wizyta w gościnnym domu przy ul. Fordońskiej w Bydgoszczy odbyła się 30 lipca 2018 r. ale nie wyprze z moich komórek tego, że zostałem zaproszony do świata tych niezwykłych wspomnień. Ja, człowiek obcy, były belfer wnuczki pana Michała.

czwartek, października 27, 2016

Przeczytania... (172) Witold Szabłowski "Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia. Gdy jedni mordują, drudzy rzucają się, by ratować" (Wydawnictwo Znak)

Bardzo trudno zacząć...

Właściwie stoję bezbronny wobec tego, co czytałem. Wybór padł na ten cytat: "Wieczorem posłaniec wrócił ze zmianą czystej bielizny i z wiadomością. Sąsiad rodziców Ukrainiec Filip Worobij miał syna w UPA. Ten obiecał, że jeśli coś będzie im groziło, da znać. Wtedy Worobij sam zawiezie ich do Włodzimierza. Byłem przerażony. Bezpieczeństwo moich najbliższych zależało od członka UPA.Od kogoś, kto osobiście pali polskie wioski. O kogoś, kto był naszym największym wrogiem, z kim na co dzień walczyłem". Po takich wspomnieniach musimy sami dojść do wniosków, które nas zaskoczą a może i przerażą? Po raz kolejny dostajemy lekcję pokory! Tak, pokory. Wobec faktów. Nie ma, powtarzam się, historii tylko czarnej i tylko białej. Tak, jak wbijano nam przez lata, że słowo "Niemiec", to: wróg! łapanki! egzekucje! rampa w Brzezince/Birkenau! Nikt nie twierdzi, że tego nie było. Bo było. Wojna zostawiła w nas, nawet pokoleniach które jej przecież znać nie mogło, poczucie, że w s z y s c y byli zgrają morderców, ludobójców, bandytów. I stajemy wobec kolejnego, historycznego otrzeźwienia: nie! nie prawda!

Strony