historia i ja: Familia

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Familia. Pokaż wszystkie posty

poniedziałek, stycznia 09, 2023

Damy z portretu - część 2 - Zofia z Czartoryskich Zamoyska

"Urodziłam się w roku 1779 w Warszawie w Pałacu Błękitnym, w czasach gdy Polska kroczyła do zupełnego upadku skutkiem dawnych zbrodni i nieładu i znajdowała się w stanie tak rozpaczliwym, że wspominać go niepodobna bez jęku i wyrzutów dla przyszłych pokoleń, które przygotowały te nieszczęścia, jakich myśmy padli ofiarą" - tym wspomnieniem chcę otworzyć część 2 cykl "Dama z portretu". Przypadkowo do rąk moich wpadła książka nawet sporej objętości: przeszło sześćset stron licząca. "Kufer Kasyldy, czyli wspomnienia z lat dziewczęcych". To wybór z pamiętników XVIII i XIX w., jakiego dokonały Danuta Stępniewska i Barbara Walczyna. Plon ich żmudnej pracy wydała Nasza Księgarnia. Ja dysponuję drugim wydaniem z 1983 r.

piątek, stycznia 15, 2021

Przeczytania... (377) Zofia Wojtkowska "Saga rodu Czartoryskich" (Iskry)

To był luty 1991 r. Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie przy ulicy Długiej 7, w dawnym pałacu Raczyńskich. Tam po raz pierwszy przyszło mi pochylać się na dokumentami, jakie wystawiali w XVIII wieku książęta Czartoryscy: Michał Fryderyk oraz August Aleksander. Dobrze, jeśli pióro dzierżył sekretarz, bo kiedy JKM (nie pomnę który) za nie chwytał, to moje dioptrie doznawały wstrząsu. Napisać, że stawiał tytle niezbyt skoro, to chyba byłby komplement. Nie chcą czci książęcej urazić, bo co ja tam chudopachołek z wielkopolskich Różyców i oszmiańskich Poźniaków, ale proszę mi wierzyć można było je zakwalifikować do kategorii: piszących jak kura pazurem. Ufam, że nie obatożą mnie za to wspomnienie, bo gdzie mi tam do karmazynów i to jeszcze Pogonią pieczętujących się. No chyba, że udałoby mi się dowieść, że wielkopolscy Skrzyńscy, z których też się wywodzę (poprzez moją prapraprapraprababkę Annę Pieczyńską ur. ok 1740 r.), to linia po Juliannie Twerskiej.

poniedziałek, sierpnia 11, 2014

Mrok...

Książę-prymas M. Poniatowski

- Kajetan! Kajetan! - w drzwiach stanął kamerdyner. Był to mężczyzna już nie pierwszej młodości.- Zamknij okiennice!

Kamerdyner bez słowa zbliżył się do okna. Ze zgrozą patrzył przed siebie. Płonąca łuna rozświetlała mrok. Gwar nie milkł. Wręcz przeciwnie - robiło się głośniej i groźniej. Powoli wysunął się w oknie. Huk wystrzału jednak przestraszył go.

- Strzelają? - usłyszał za sobą głos księcia. - Hołota! Przebrzydła hołota! Plugawi... jakobini... Mais c'est monstreux! (tłumaczenie pod tekstem)

Kamerdyner z całej siły docisnął okiennicę i zacisnął hak.

- Podejdź no tu... - powiedział miękko, ale stanowczo.

poniedziałek, maja 06, 2013

P e p i - odsłona I - rok 1792

Pepi w 1778 r.

Ciołek herb Poniatowskich

7 maja 1763 r. w Wiedniu przyszło na świat dziecię płci męskiej, któremu przyszło odegrać niepoślednią rolę w historii. Na imię mu dano: Józef! Znamy go też pod sympatycznym zdrobnieniem: "Pepi". Był synem Andrzeja i Teresy z Kinskich małżonków Poniatowskich. Magnacka paralela po mieczu bardzo świeżej daty! Herb Ciołek stać miał się ofiarą niewybrednych kpin, kiedy w 1764 r. stryj chłopczyka został, z namaszczenia carycy Katarzyny II, ostatnim elekcyjnym królem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Swoje wywyższenie ród Poniatowskich zawdzięczał talentom dowódczym i politycznym dziadka, Stanisława Poniatowskiego.

Strony