piątek, lipca 01, 2022

...na 453-cią rocznicę unii lubelskiej - 30 VI/1 VII 1569 r.

Jan Matejko "Unia lubelska"
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że część mnie, to zapomniane przez Boga i historię zaścianki oraz okolice szlacheckie. Tam, za dalekim Niemnem. Kto kojarzy ich nazwy? Domanowo. Wyhołowicze. Jackiewicze. Trepałowo. Miasta i miasteczka. Stara Wilejka. Oszmiana. Homel. Witebsk. Wilno. Gro tych nazw znajdziecie w "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", jaki w latach 1880–1902 wydano w Warszawie staraniem m. in. Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego. Bezcenne dzieło!
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że jestem jak godło Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W połowie jestem Koroniarzem. W połowie Litwinem. Na równi bije mi serce dla Poznania i Bydgoszczy, jak dla Wilna i Wilejki.
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że nauczono mnie, że historia nie jest tylko biała i tylko czarna. Że siłą Rzeczypospolitej była różnorodność. Banał? Nie! Prawda historyczna, której strzegę. Podniosę zawsze veto, gdy ktoś rzuca hasłami: "Polska dla Polaków!", " Każdy Polak, to katolik".
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Nawet w Bydgoszczy znajdziecie kościoły katolickie, zbory ewangelickie, cerkiew prawosławną. Moi krewni lub powinowaci byli katolikami, protestantami, unitami, polsko-narodowcami wyznawali prawosławie, islam.
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że szanuję mniejszości, staram się je zrozumieć. Wspólne dziedzictwo to nasza wspólna wartość dodana. Moich krewnych rozsypało po II wojnie światowej. Gdyby z wileńskich grobów wstali moi pradziadowie, to zdziwiliby się gdzie nas wszystkich (ich potomków) rozproszyło, jakimi językami mówimy.
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że w rocznicę unii lubelskiej uświadamiam sobie, jak bardzo ważna dla mnie jest historia Rzeczypospolitej Obojga Narodów. I można naigrywać się z mojej litewskości, ale ja wiem, że bez tych korzeni byłbym innym człowiekiem.
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że w kolejnej mojej sali wiszą godła: dwóch ostatnich Jagiellonów i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Moje godła. Nie rozstaję się z nimi od XXXIII lat.
Wychowałem się w duchu jagiellońskim. Co to znaczy? Że boli mnie i przeraża, kiedy jakiś polityczny fanatyk wykazuje ile Polaka w Polaku lub dzieli rodaków, bo mają inne poglądy lub orientację seksualną.
30 VI na 1 VII 1569 r. JKM Zygmunt II August (1530-1548-1572) doprowadził swe dzieło życia do szczęśliwego końca. Unia personalna przekształciła się w unię realną. Państwo polsko-litewskie wkroczyło na nowy trakt. Formalnie nikt nie unieważnił unii lubelskiej. Smutne, że narody, które tworzyły Rzeczpospolitą Obojga Narodów rozeszły się, poróżniły. 

Akt unii lubelskiej - 1569 r.

Brak komentarzy: