historia i ja: historia USA

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą historia USA. Pokaż wszystkie posty

środa, listopada 22, 2023

...na 60-tą rocznicę zabójstwa JFK - 22 XI 1963 r.

"Po sztywnej epoce Eisenhowera wspaniale było oglądać w pełnym świetle prezydenckich jupiterów tego energicznego, eleganckiego młodego mężczyznę. Wkrótce zaś stało się dla nas czymś całkiem normalnym, że widywaliśmy go pokazującego się publicznie i pozującego do zdjęć z cygarem w ręku, bez cienia zażenowania czy prób usprawiedliwiania się" - tak napisał William Styron (1925-2006) o 35-tym prezydencie Stanów Zjednoczonych i... jego słabości do cygar. Dziś, 22 listopada, przypada LX rocznica zamordowania JFK w Dallas. "...udajemy się dziś do kraju szaleńców" - usłyszała z ust męża Jacqueline. A jednak pojechał? Dallas można by chyba przyrównać do Sarajewa, pamiętnego czerwca 1914 r. Wtedy też każdy rozsądny (nie koniecznie polityk) wiedział, że to prawdziwa beczka prochu. Zabrakło wyobraźni? Nie wiem. Chciano udowodnić białemu (czytaj: rasistowskiemu) Południu, że JFK nie boi się? Nie wiem.

Dallas 22 XI 1963 r. - John F. i Jacqueline Kennedy na chwilę przed zamachem - domena publiczna

sobota, lipca 01, 2023

Tryptyk gettysburski - część 1 - bitwa

"Kiedy napisze pan coś nowego o wojnie sesyjnej?" - okazało się, że po korytarzu moje macierzystej szkoły chadza czytelnik me go blogu i zadał mi to pytanie. A ja mu uczciwie odpowiedziałem, że nie wiem. To pisanie też nie należy do nowości. Wydobywam zapis z 2013 r., który wtedy ukazał się pt. "Gettysburg - atak Picketta...". Moja wiedza od tamtego pisania nie poszerzyła się nawet o milimetr. Zatem? Przypominam na okoliczność tej rocznicy, po lekkiej modyfikacji tekstu i całkowitej dotyczącej ikonografii. Rozczarowuję? Możliwe, ale uczciwie piszę, że to wakacyjny powrót do tematu poruszonego.

Gettysburg National Military Park - domena publiczna.

poniedziałek, kwietnia 03, 2023

...na 55-tą rocznicę zamordowania pastora Martina Luthera Kinga jr - 4 IV 1968 r.

Miałem niespełna pięć lat, kiedy James Earl Rey (1928-1998) dokonał tej potwornej zbrodni. Wydał raptem 248 $ 55 ¢, aby dokonać zamachu. Tyle kosztowała broń, z której padły strzały. Z zimną krwią zastrzelił laureata Pokojowej Nagrody Nobla (1964 r.), pastora Martina Luthera Kinga jr. (1929-1968). Gdyby był katolickim kapłanem, a nie pastorem w kościele baptystów pewnie wyniesiono by go na ołtarze. I dziś modlono by się do... św. Martina. Kto, jak nie on wdrażał w życie przesłania Jezusa o nadstawianiu drugiego policzka. Podjął oręż walki o równouprawnienie czarnych Amerykanów (nikt ich wtedy nie nazywał: Afroamerykanami). Kraj, który mienił się być ostoją wolności i demokracji upokarzał tych, którym rzekome prawa nadała najkrwawsza wojna w historii USA: wojna secesyjna/civil war. Kraj, który mienił się ostoją wolności i demokracji po raz kolejny nie uchronił swego syna przed kulami skrytobójcy, rasisty, mordercy! "Panie, pozwól mu żyć, pozwól mu żyć!" - ale błagalny głos ojca, pastora Martina Luthera Kinga sr. (1899-1984), nie został usłyszany.

piątek, lipca 15, 2022

Przeczytania odcinek 447: Craig Symond "Bitwa o Midway. Najważnijesza bitwa morska XX wieku" (Znak)

"W historii wojen niewiele jest momentów, w których bieg wydarzeń zmienia się tak gwałtownie i niespodziewanie, jak podczas bitwy o Midway. O świcie 4 czerwca 1942 roku pełna szaleńczej brawury japońska marynarka wojenna rządzi na Pacyfiku. Do zachodu słońca osławiona Kidō-butai, główna grupa uderzeniowa Japończyków, zostanie zatopiona, a inicjatywa na dalekowschodnim teatrze działań wojennych przejdzie po raz pierwszy w ręce Amerykanów.

Midway to punkt zwrotny wojny i początek końca państw Osi. Profesor Craig L. Symonds, czołowy historyk specjalizujący się w dziejach marynarki wojennej, maluje niezapomniany obraz pomysłowości, odwagi i poświęcenia żołnierzy" - nawet nie wiem czy zachęcenie jest tu potrzebne. Należę do pokolenia, które z wypiekami na twarzy oglądało w jednym z bydgoskich kin głośny film w reżyserii J. Smighta z 1976 r. Nie ukrywam, że nie będąc marynistą ograniczyłem swoją wiedzę do aktorskiej gry takich gwiazd, co H. Fonda, G. Ford czy T. Mifune. To dlatego prędzej przyswoiłem sobie nazwę "Yorktown", jako lotniskowca, niż bitwę z 1781 r. Walki, jakie rozegrały się na Pacyfiku w dniach 4–7 czerwca 1942 r. zmieniły bieg historii. Oto odsłaniamy godzina po godzinie ten czas, kiedy na wprost siebie stanęły dwie floty: Stanów Zjednoczonych i Cesarstwa Japonii.

wtorek, grudnia 07, 2021

...to nie tylko kamień i metal!

"Mitchell Joseph Landrieu is an American lawyer and politician who served as Mayor of New Orleans from 2010 to 2018. A member of the Democratic Party [...]" - cytuję za amerykańską odmianą/mutacją Wikipedii [1]. Do teraz nie miałem pojęcia o istnieniu tego polityka. Traf chciał, że sięgnąłem po książkę, z której już zrobiłem użytek wspominając prezydenta Th. Roosevelta [2]. I, co mi z tego przyszło? Trafiłem na przemówienie z 19 maja 2017 r., jakie wygłosił ówczesny burmistrz Nowego Orleanu Mitch Landrieu (rocznik 1961). I już wiedziałem, że narodzi się to pisanie. Z kilku powodów: bo akurat zbierałem się do opracowania materiału na lekcję z moimi licealistami o konfliktach społecznych; bo interesuje mnie, co się dzieje dookoła rozliczania z historią Skonfederowanych Stanów Ameryki (CSA); bo interesuje mnie wojna secesyjna/civil war i jej wpływ na współczesne Stany Zjednoczone (USA); bo popełniłem kilka artykułów/wpisów/postów na temat rozliczenia się z dawną historią Południa/Dixi/CSA na tym blogu; bo...

wtorek, września 07, 2021

Do przeczytania jeden krok - zachęcenie 22 - Wydawnictwo Czarne

"Do przeczytania jeden krok..." jest pomyślane, jako zachęcenie do wybranych pozycji, które proponują zaprzyjaźnione z blogiem Wydawnictwa. Moja rola ogranicza się tylko do zamieszczania anonsów wydawniczych. Nie odpowiadam za ich treść, formę, skutki odbioru. Jak Państwo nie znam tych książek, nigdy ich na oczy nie widziałem (może przelotnie na księgarskich półkach). Sam zatem ponoszę ryzyko, bo to, co teraz robię przypomina kupowanie kota w worku. Nie ponszę zatem odpowiedzialności za ewentualne rozczarowania lekturą, podniesione ciśnienie z wrażenia przeczytania, zubożenia budżetu kiedy zdecydujecie się Państwo na zakup kolejnego volumenu.

Kolejne zachęcenie. Kolejne tytuły proponuje Wydawnictwo Czarne. Przypominam, że to jest najstarsze Wydawnictwo, z którym podjąłem współpracę tworząc przed laty cykl "Przeczytania".

piątek, lipca 23, 2021

Przeczytania... (406) Jonathan Eig "Al Capone. Gangster wszech czasów" (Wydawnictwo Dolnośląskie)

"Korzystając z niedawno odkrytych, liczących tysiące stron dokumentów, autor opowiada na nowo historię najsłynniejszego gangstera Ameryki. Kreśli portret skomplikowanego człowieka, którego do zguby przywiodło nie tylko przestępcze życie, ale też przerośnięte ego. Oto cały Capone" - zachęcenie takie czek na nas na okładce książki. Chyba nikogo nie trzeba zbytnio mobilizować, aby znaleźć czas na blisko czterysta stron czytania. Przestraszyłem pana z tylnego rzędu? Oj, proszę o wyrozumiałość, ale skoro ma to być biografia niezwykłego życia, to opowieść musi trwać. Zapewniam tego skwaszonego pana, że nie znudzi się, nie rozczaruje. Dla mnie to bodaj trzecia biografia Al Capone. Tym razem nie oparłem się i wziąłem do ręki biografię, która napisał Jonathan Eig, na polski przełożył Tomasz Szlagor, a przypomniało Wydawnictwo Dolnośląskie, bo pierwsze wydanie ukazało się w 2014 r., na tę okoliczność zmieniono okładkę. I bardzo dobrze.

sobota, lipca 03, 2021

Wakacyjne powroty - odsłona 2 - Joshua Chamberlain - Lion of Little Round Top - jeden dzień z życia bohatera spod Gettysburga

Lato 2021 r. przed nami. Dziwnie się ten rok plecie. Postanowiłem w ten czas wakacyjny... przypomnieć kilka(-naście) tekstów, jakie pojawiły się na blogu od czasu jego powstania. Nie wierzę, że każdy pilnie studiuje zakamarki blogu. Dlatego postanowiłem stworzyć "Wakacyjne powroty". Mam nadzieję, że nie osłabi to mocy mojej pracy. Bardzo poważnie i uczciwie traktuję moich odbiorców. Wiem, że Autorzy niektórych blogów robią sobie wolne na czas wakacji. Zobaczę. Może to będzie tylko lipiec? A może pociągnę cykl do 31 sierpnia?

Raz jeszcze wykorzystane tekst częściowo zmodyfikuję, ograniczę ilość wykorzystanej ikonografii. Będą to tylko zdjęcia domeny publicznej lub moje własne fotografie. O ile tekst będzie zupełną nie nowością, to nie opatrzę go tytułem "Wakacyjne powroty...". Czyli jak widać zastrzegam, że nowości na pewno będą. Bo być muszą. Zaczynam tekstem "Joshua Chamberlian - lion of Little Round Top"*. Nawiasem mówiąc, to jeden z najpopularniejszych tekstów na moim blogu. Przypominam go dokładnie 3 lipca, w dniu rocznicy zakończenia bitwy pod Gettysburgiem.

sobota, stycznia 23, 2021

Przeczytania... (379) Timothy Snyder "Amerykańska choroba. Szpitalne zapiski o wolności" (Znak Horyzont)

"Leżąc w szpitalnym łóżku, stawia te pytania, toczony śmiertelną chorobą Timothy Snyder. Wybitny historyk i autor własnym przykładem uświadamia nam, jak cienki jest naskórek naszych wolności. I jak łatwo go przebić. Taka jest rzeczywistość. Ale czy można ja zmienić? Czy opieka zdrowotna nie jest prawem człowieka? Czy państwo w imię naszego dobra może nas więzić? Jak powinien działać system, który nie zmieni łóżka w pryczę, ale nam pomoże wrócić do zdrowia?" - zachęcenie mamy na okładce. Książka samym podtytułem ("Szpitalne zapiski o wolności") zachęca do przeczytania. Autor raczej średnio wyrobionemu czytelnikowi zapewne znany: Timothy Snyder (rocznik 1969). Książka, która dobrze wkomponowuje się w stan polityczny tak nad Potomakiem, jak i nad Wisłą: "Amerykańska choroba...", w tłumaczeniu Bartłomieja Pietrzyka. I premiera już na 2021 r. Zasługa wydawnictwa "Znak Horyzont". W sumie czytania nie ma tu zbyt wiele. Bez przypisów itp. to niespełna sto sześćdziesiąt stron przemyśleń wybitnego amerykańskiego historyka.

niedziela, stycznia 17, 2021

Przeczytania... (378) Longin Pastusiak "Anegdoty z Białego Domu" ("Bellona")

20 stycznia tego roku zmieni się lokator w Białym Domu. Donald Trump, 45-ty prezydent Stanów Zjednoczonych (USA), skończy swoją kadencję. Nie ma reelekcji. Nic nowego. Nie on pierwszy. I pewnie nie ostatni, któremu nie udaje się zostać na tym stanowisku dodatkowych 4 lata. Jednego pojąć nie mogę, że Amerykanie złożyli swój los w ręce Joe Bidena (właśc. Joseph Robinette Biden Jr.), który 20 XI skończył 78. lat. Zapewne w naszej pamięci pozostanie niesmak związany z wyborami AD 2020. Raz na zachowanie przegrywającego, dwa na zachowanie prezydenta Polski, który zwlekał ze swoimi gratulacjami dla zwycięzcy. Trudno, takie wybory polityczne. Nie nas będzie historia z nich rozliczać. Świetnie się składa, aby książkowo przywitać nowego Prezydenta USA. Bellona podsuwa nam tytuł godny uwagi: "Anegdoty z Białego Domu". Autor mógł być tylko jeden? Profesor Longin Pastusiak (rocznik 1935). Śmiem twierdzić, że starsi czytelnicy doskonale znają popularyzatorskie dokonania Autora i pewnie nie jedna z książek stoi na regale. Trudno odmówić Autorowi znajomości tematyki, którą z powodzeniem propaguje od wielu lat.

poniedziałek, grudnia 28, 2020

Pandemiczne opowieści - odsłona XVII - ostatni rozkaz pułkownika Grega Buxtona

Pułkownik Greg Buxton odstawił butelkę. Kolejną. Pustą. Przypominała mu... klepsydrę. Dlaczego? Bo z każdym opróżnianym łykiem w niwecz odchodziły minuty, godziny, dni. Stracił rachubę czasu. Sierżant Wilmslow przynosił trunek za trunkiem. Wtedy było wiadomo, że przez kolejne dni nikt nie ma przeszkadzać. Stara Juanita, która pewnie pamiętała czasy Santa Anny, na parapecie przymkniętego okna kładła koszyk z jadłem. Nikogo nie dziwiło, że wieczorami znajdowano je nie ruszone. Tylko muchy obsiadały wysuszone skiby chleba obłożone serem lub wołowiną. Pułkownik Greg Buxton po prostu pił.

niedziela, października 11, 2020

...na 150-tą rocznicę śmierci generała Roberta E. Lee - 12 X 1870 r.

Good bless general Robert E. Lee.

Nie wiem skąd się we mnie wziął podziw dla generała Roberta Edwarda Lee. Daleki jestem od idei, które broniły Skonfederowane Stany Ameryki (CSA). Ani przez myśl mi nie przychodzi, aby ktoś posądził mnie, że chcę tu gloryfikować niewolnictwo czy jakieś inne nacjonalistyczne szaleństwo. Skąd więc ten podziw?

wtorek, grudnia 10, 2019

Sara Lancaster (01)

Nie wiem kim jest kobieta z fotografii.
Obudziła moją wyobraźnię.
Nazwałem ją: Sara Lancaster.
Tak zrodziła się opowieść, której pierwszy odcinek powstał... 30 grudnia 2013 r. Nie, to nie żart. Tyle lat czekał na swoją premierę. Odważam się go dziś ujawnić. Czy należało go zostawić w "poczekalni"?
Nie wiem, po której stronie opisywanego konfliktu była czy w ogóle była jego uczestniczką?
Tym opowiadaniem wracam do tematyki, która dawno nie gościła na moim blogu: wojna secesyjna/civil war.
Proszę o wyrozumiałość i życzliwy odbiór.
Oto przed Państwem: Sara Lancaster!...

wtorek, października 22, 2019

Myśli wygrzebane (104) Mark Twain

"Rzadko sprawia przyjemność opowiadanie o samym sobie, czasami jednak czyniąc wyznania odczuwa się rodzaj ulgi. Pragnąłbym więc wyspowiadać się z moich trosk, choć przypuszczam, że idzie mi raczej o skompromitowanie pewnej osoby niż o ukojenie mego boleśnie zranionego serca" - tak przewrotnie zaczynam odcinek tego cyklu*. Za miesiąc, 30 XI, przypadnie 184-ta rocznica urodzin Samuela Langhorna Clemensa, którego cały świat poznał i zapamiętał, jako Marka TWAINA (1835-1910).

środa, października 16, 2019

Myśli wygrzebane... (103) Jack London

"Sanie wyśpiewywały swoją nieustającą skargę przy wtórze skrzypu uprzęży i brzęku dzwonków psów-przodowników. Ale i ludzie, i psy byli pomęczeni i wydawali głosu. Szlak był ciężki, zawalony świeżym śniegiem; mieli za sobą daleką drogę, a płozy, obciążone zamarzniętymi na krzemień ćwiercinami łosiny, lgnęły uparcie do nie utorowanej powierzchni i stawiały opór z zaciekłością nieomal ludzką" - to Jack London. Ale ani "Zew krwi", ani "Biały Kieł". Tak rozpoczyna się jedno z opowiadań, pt. "Odyseja Północy"*.

wtorek, czerwca 25, 2019

Przeczytania (310) Michael Wolff "Trump pod ostrzałem" (Prószyński i S-ka)

Rok temu, w maju 2018, w odcinku 264 tego cyklu ukazała się głośna książka Michaela Wolffa pt. "Ogień i furia...". Można się było spodziewać kontynuacji? I tym razem Wydawnictwo Prószyńska i S-ka zabiera nas na spotkanie z polityką i osobą 45. prezydenta USA: "Trump pod ostrzałem", w tłumaczeniu tria Magdy Witkowskiej, Bartosza Sabułta i Magdaleny Moltzan-Małkowskiej.

Donald Trump jeszcze bardzo długo będzie wzbudzał emocje. Polski czytelnik i polski odbiorca politycznych poczynań Białego Domu zapewne nie śledzi tak na bieżąco tego, co dzieje się nad Potomakiem.

sobota, września 22, 2018

Proklamacja Emancypacji / Emancipation Proclamation (22 IX 1862)

"Moim głównym celem w tej walce j e s t ocalenie Unii, n i e zaś likwidacja czy ocalenie niewolnictwa. Gdybym mógł ocalić Unię, nie wyzwoliwszy a n i j e d n e g o niewolnika - zrobiłbym to; gdybym mógł ją ocalić, wyzwalając w s z y s t k i c h niewolników - również to zrobiłbym; wreszcie, gdybym mógł ją uratować, wyzwalając niektórych, a zostawiając innych w niewoli, postąpiłbym tak. Wszystko, co robię w sprawie niewolnictwa i kolorowych - robię, ponieważ wierzę, że pomaga mi to uratować Unię" - ten cytat pojawił się w tekście "Abraham Lincoln - myśli znalezione (12)", z 2 II 2013 r. Oto rzeczywiste cele, jakie stawiał sobie w czasie wojny secesyjnej / civil war prezydent Stanów Zjednoczonych. Słowa te znalazły się w liście do Horace Greeleya (1811-1872), który zarzucał Lincolnowi zbyt mały radykalizm w kwestii niewolnictwa. List kończył się stwierdzeniem: "Wyłożyłem powyżej swe cele, zgodne z o f i c j a l n y m stanowiskiem, do jakiego zobowiązuje mnie pełniona funkcja. Nie zamierzam jednak bynajmniej modyfikować mojego często wyrażanego, p r y w a t n e g o życzenia, aby wszyscy ludzie na całym świecie byli wolni"*.

poniedziałek, maja 07, 2018

Przeczytania (264) Michael Wolff "Ogień i furia. Biały Dom Trumpa" (Prószyński i S-ka)

Świat zerka z zazdrością na Amerykę! Iluż z nas wzdychało i wzdycha "Ameryka!". Cenimy Amerykę! Wzorujemy się na Amerykanach! Czujemy się odwiecznym sojusznikiem Ameryki ! Ameryka lubi zaskakiwać świat! I tak stało się jesienią 2017 r. Nagle okazało się, że w Gabinecie Owalnym Białego Domu zasiądzie asygnowany przez republikanów Donald Trump! Dzięki temu mamy... książkę! Michael Wolff napisał "Ogień i furię. Biały Dom Trumpa". Wydawnictwu Prószyński i S-ka zależało chyba na szybkości jej polskiego wydania, bo nad czterystoma stronami pochyliło się aż troje tłumaczy: Magda Witkowska, Bartosz Sałbut i Magdalena Moltzan-Małkowska (podaję w kolejności zapodanej na stronie tytułowej). Publikacje okrzyknięto już książką 2018 r.?

środa, kwietnia 04, 2018

"I Have a Dream"...

248 $ 55 ¢. To cena za życie człowieka. Niezbyt wygórowana. Boję się przeliczać tę kwotę na złotówki. Równe 50-siąt lat temu, 4 kwietnia 1968 r., tak zainwestowane pieniądze doprowadziły do tragedii. Cyngiel naciskał James Earl Rey (1928-1998), na celowniku znalazł się pastor Martin Luther King jr. (1929-1968), laureat pokojowej Nagrody Nobla z 1964 r.

czwartek, stycznia 11, 2018

Przeczytania... (245) Samuel C. Gwynne "Wrzask rebeliantów. Historia geniusza wojny secesyjnej" (Wydawnictwo Czarne)

Zapewne na regałach wielu z nas stoi trylogia autorstwa ojca i syna, czyli Michaela i Jeffa Shaara. Literackie ujęcie wojny secesyjnej / civil war stało się jedną z nielicznych okazji, aby poznać dzieje tej najokrutniejszej w dziejach Stanów Zjednoczonych wojny*. Bratobójczej wojny. Opracowań rzetelnych i naukowych prawie nie ma. Starczy zerknąć do bibliografii. robi wrażenie. Nie rozumiem dlaczego wydawnictwa zamykają swe drzwi przed publikacją tej tematyki. Amerykańskie półki uginają się od tomów jej dotyczących. Kilka bitewnych monografii pewnego szacownego polskiego wydawnictwa nie może wypełnić próżni. I oto - JEST! Jest książka, na której pojawienie się wielu z nas bez wątpienia czekało, kiedy tylko rozeszło się, że Wydawnictwo Czarne szykuje się do publikacji! Seria amerykańska ostatnio dotyka na różne sposoby, warianty, okresy jednego wspólnego tematu: Południe (Dixi). Niech mi będzie darowane cytowanie tu każdej cennej publikacji. Dla przejrzystości zapisu umieszczam je w przypisie**. Leży przede mną tom, który napisał Samuel C. Gwynne "Wrzask rebeliantów. Historia geniusza wojny secesyjnej", a dla nas przetłumaczył go Jan Dzierzgowski.

Strony