Spotkanie z Pegazem (137) Konstanty Ildefons Gałczyński "Po Brukseli chodzę pijany..."

piątek, grudnia 07, 2018

Spotkanie z Pegazem (137) Konstanty Ildefons Gałczyński "Po Brukseli chodzę pijany..."

Nie mogę pojąć, że Konstanty Ildefons  Gałczyński (1905-1953) nie zagościł jeszcze w tym cyklu. Brzmi to nawet dość przewrotnie zważywszy, że dwa tomiki Jego poezji są w moim posiadaniu od trzech dekad. Że to żaden zasób? Wiem, ale dla mnie to i tak bardzo dużo. "Teatrzyk Zielona Gęś" gdzieś tam się w tle pojawiał. Któż z nas nie znał "Pieśni o żołnierzach z Westerplatte". Ilu z nas w młodzieńczym porywie czuło strofami:

A ty mnie na wyspy szczęśliwe zawieź,
wiatrem łagodnym włosy jak kwiaty rozwiej, zacałuj,
ty mnie ukołysz i uśpij, snem muzykalnym zasyp, otumań,
we śnie na wyspach szczęśliwych nie przebudź ze snu. 

Konstanty Ildefons Gałczyński (1905-1953)

Dziwnie wprowadzam mistrza Ildefonsa: wierszem "Po Brukseli chodzę pijany..." z 1946 r., kiedy Poeta jeszcze nie wracał do kraju. Ten były jeniec sowiecki i niemiecki (mało kto dziś o tym pamięta) trochę ociągał się z powrotem do kraju. Smutne, że kiedy już znalazł się nad Wisłą oddał swe pióro na usługi reżimu i pisał np. "Ukochany kraj". Przy każdej ludowej okazji rozbrzmiewały strofy tego nieomal hymnu... Chwilami robiło się niedobrze!

Po Brukseli chodzę pijany

Po Brukseli chodzę pijany
nie wódką, ale dziewczyną,
kupuję kwiaty, jak kretyn: mimozy i tulipany;

po tych ulicach długich,
po tych bezkresnych bulwarach
szukamy pewnego domu,
gdzie okno jest i gitara;

ono takie wąziutkie
wysokie, aż pod chmurami,
ze światłem i z tą gitarą
co spada na nas strunami;

w struny wkręcam dziewczynę,
sam do niej jakby do śniegu
przytulam się i wędrujemy
daleko, daleko, daleko.

Ach, dni są takie śnieżne,
a noce takie czerwcowe
i źle mi, chociaż położę
na jej kolanach głowę,

gdy ją uścisnę najmocniej
gdy pocałuję najczulej,
gdy pocałunki zabrzęczą
tysiącopszczelim ulem.

Bo ciągle czegoś za mało,
bo ciągle czegoś m szkoda.
Bo ciągle mi ta dziewczyna
przepływa przez palce jak woda.

I co? Ślad jakiś na palcach,
na włosach, na biodrach, wszędy
i zapach okrążający
tataraku i lawendy.

Tylko cóż z tego, że upał,
że zapach, choć wokół zima?
Ta dziewczyna to strumień.
Jakże strumień zatrzymam?

Konstanty Ildefons Gałczyński miał tego samego pecha, co Julian Tuwim. Obaj zmarli w grudniu 1953 r. (6 XII i 27 XII) - nie mieli więc okazji, aby dożyć po-stalinowskiej odwilży i  jak pisał Mariusz Urbanek zrehabilitować się w oczach potomnych. Mamy "Zaczarowaną dorożkę", "Niobe", ale i... braci Rojek:

Ten kosz to wszystko moje,
ma dwie koszule w nim.
Ja się nie boję braci Rojek.
RYM. CYM. CYM. 

Tak, i nieodżałowanej pamięci Zdzisław Leśniak (1930-2002) wywracający się z koszem przy każdej emisji kabareciku Olgi Lipińskiej! To też tekst K. I. Gałczyńskiego. 65-ta rocznica śmierci poety minęła wczoraj. Ten tekst powstał... 20 V 2017 r. Zapomniałem o nim. Mea culpa. Niech mi będzie darowane.