historia i ja: eksterminacja

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą eksterminacja. Pokaż wszystkie posty

niedziela, marca 07, 2021

Przeczytania... (389) Volker Ullrich "Hitler. Upadek zła 1939-1945" (Prószyński i S-ka)

"Czy ta ostatnia uwaga osłabia całość dzieła Volkera Ullricha? Na pewno jest łychą dziegciu... Książkę «Hitler. Narodziny zła 1889-1939» czyta się doskonale. Proszę potraktować ją jako... książkowy serial o rodzeniu się od zakamarków dzieciństwa demona XX w. Warto porównywać narrację do prac I. Kershowa. Przy okazji sięgnąć po dzieło rodzimego historyka prof. dra Karol Grünberga (1923-2012) - o ile skromniejsza to praca, a przecież pierwsza, jaka ukazała się w bloku sowieckim, biografia Hitlera. Nie będzie ze szkoda dla nikogo, jeśli rozpocznie poznawać życiową drogę Adolfa Hitlera (1889-1945) od tego, co napisał Volker Ullrich. To naprawdę literatura, która mimo objętości (i nieporęczności) nie nudzi i zmusza do powrotu. A jeśli pozostaje niedosyt, to odkładam tom z nadzieja, że będzie ciąg dalszy..." - tak kończyłem odcinek 36 tego cyklu. Był 16 IV 2015 r. Czekanie zdawało się nie mieć końca. Właściwie, to pogodziłem się z myślą, że Prószyński i S-ka odpuścił sobie druk II tomu biografii Führera, autorstwa Volkera Ullricha. A tu niespodzianka! Jest! Jest tom II! Przepraszam, że okazałem się człowiekiem/czytelnikiem słabej wiary...

środa, lutego 17, 2021

Przeczytania... (385) Nina Majewska-Brown "Ostatnia «więźniarka» Auschwitz" (Bellona)

"Jestem przekonany, że wzruszenie, które mnie ogarnęło podczas lektury, będzie także Państwa udziałem" - to opinia Jerzego Kisielewskiego. Trudno o godniejszą aprobatę. Na księgarskich półkach wręcz mnóstwo znajdziemy książek o KL Auschwitz. Nie mam w sobie dość odwagi, aby wracać do tematyki obozowej. Uważny/pilny czytelnik mego blogu zwróci uwagę, że to dopiero druga książka poświęcona tej tematyce. W odcinku 23 tego cyklu pisałem o losach pani Alicja Gawlikowskiej-Świerczyńskiej (1921-2020), która była więźniarką obozu w Ravensbrück. Tu też będzie opowieść o tym straszliwym miejscu na mapie śmierci. Po tylu latach sięgam po książkę nową, autorstwa pani Niny Majewskiej-Brown "Ostatnia «więźniarka» Auschwitz" (Bellona).

sobota, kwietnia 18, 2020

...jeden rok z życia getta (1940-1941)

19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie w warszawskim. Jeszcze w lutym tego roku autor "Kroniki getta warszawskiego". Emanuel Ringelblum (1900-1944) znalazł się po aryjskiej stronie. Ukrywał się z rodziną przy ul. Grójeckiej 84. Później jednak wrócił. Wziął udział w walkach. Niestety, nie znajdziemy na kartach tego cennego źródła wzmianek na ten temat. 7 III 1944 r. kryjówka, do której powrócił, została zdekonspirowana. Emanuel Ringelblum wraz z całą swoją rodziną (i tymi, którzy go ukrywali) został rozstrzelany.

wtorek, kwietnia 14, 2020

Katyńskie memento... - stacja V

„Groby, groby. Przepaść na trupy. Rozkład. (...) Aby obraz owej katyńskiej wizyty był pełny, dodam, że nie byłem pytany, czy chcę jechać...

...Na drugi dzień wieczorem byliśmy na pożegnalnej kolacji u dowodzącego frontem. Pozory zupełnej normy. Elegancko, skromnie, ale jaki w tym poziom! Generał wzniósł toast, «aby w tym tragicznym dla Polaków miejscu otwarły się ich oczy na fakt, że nieubłagane prawo historii nakazuje im iść we wspólnym froncie europejskim». Odpowiedziałem, że nikt spośród społeczeństwa polskiego nie uczynił mnie delegatem, że dzieli nas takie morze łez, że nie wiem, czy wystarczy tego zwału trupów poległych z sowieckiej ręki, aby je – tamto morze – zasypać” - każdą stację będę zaczynał tym samym cytatem. Z "Kolumbów rocznik '20" Romana Bratnego.

* * *

poniedziałek, kwietnia 06, 2020

Katyńskie memento... - stacja IV

„Groby, groby. Przepaść na trupy. Rozkład. (...) Aby obraz owej katyńskiej wizyty był pełny, dodam, że nie byłem pytany, czy chcę jechać...

* * *

niedziela, marca 15, 2020

Przeczytania (339) Ronen Steinke "Fritz Bauer. Auschwitz przed sądem" (Replika)

Auschwitz stało się ostatnim czasy bardzo książkowym tematem. Starczy zajrzeć do najbliższej księgarni, aby się o tym przekonać. Na okoliczność 75-tej rocznicy wyzwolenia nazistowskiego/niemieckiego Konzentrationslager naprawdę jest w czym... przebierać. W tym odcinku cyklu sięgam po książkę, której autorem jest Niemiec, Ronen Steinke, pt. "Fritz Bauer. Auschwitz przed sądem", tłumaczyła Iwona Ewertowska-Klaja, a wydała Replika.

czwartek, stycznia 30, 2020

Pana Marka Turskiego - głos z Auschwitz

27 stycznia minęła 75-ta rocznica wyzwolenia KL Auschwitz-Birkenau. Był okolicznościowy wpis na tym blogu. Nie mogło go zabraknąć. Wróciłem do zdjęć, jakie wykonałem 20 IX 2007 r. Sięgnąłem po źródła. Wypowiedzi katów z SS i ofiar. Znalazłem poruszający wiersz Mieczysława Jastruna. I, co zaskakujące? Nie dodałem od siebie ani literki, ani kropki czy przecinka. Bo dotarło do mnie, że nie mam prawa mądrzeć się w temacie. Moje komentarze były tu zbyteczne. Moja obecność tyle, że przekazałem tych kilka akapitów prawdy. Prawdy zostawionej przez tych, którym w życiorysy wpisano pobyt na ziemskim piekle i tych, którzy to piekło stworzyli.

poniedziałek, stycznia 27, 2020

Auschwitz-Birkenau

Trumną był piec krematorium:

Z powietrza przejrzyste wieka,

I dym z żywego człowieka,

Wywiany kominem historii.*

środa, listopada 06, 2019

Przeczytania... (323) Agata Puścikowska "Wojenne siostry" (Wydawnictwo Znak)

"Żołdacy zagonili cztery nastolatki do piwnicy. Adelgund nie mogła zostawić dziewcząt na pewna śmierć. Stanęła w ich obronie. Dziewczętom udało się uciec. Adelgunda znaleziono zgwałconą i bestialsko zamordowaną" - to fragment. Nie tylko książki. to fragment życia. Okrutnie przerwanego, zniszczonego, zamordowanego! Nie jest przesadą dopisek, jaki znalazł się na okładce książki "Niezwykłe historie bohaterskich kobiet". Agata Puścikowska napisała książkę "Wojenne siostry". Wydawnictwo Znak zadbało, aby ogólną wiedzę o II wojnie światowej, jej ofiarach i niezwykłych czynach przypomnieć, nauczyć nas o niezwykłych kobietach w habitach.

środa, sierpnia 28, 2019

Przeczytania... (318) E. Marat, S. ARONSON, M. Wójcik "Wojna nadejdzie jutro. Żołnierz legendarnego Kedywu AK ostrzega" (Znak Litera Nova)

...i oto kolejna książka z wojną w tle. Emil Marat i Michał Wójcik przeprowadzili wywiad ze Stanisławem Aronsonem. Tak powstała książka "Wojna nadejdzie jutro. Żołnierz legendarnego Kedywu AK ostrzega" (Znak Litera Nova). "Wasz świat może runąć tak jak kiedyś mój – ostrzega Aronson. Jednocześnie wierzy, że najważniejsze jest to, co ludzi łączy, i jeśli nie damy się zwieść historii opartej na kłamstwie, wciąż mamy szansę na Polskę ludzi wolnych, myślących i dobrych dla innych" - to jeden z cytatów, jaki znajdziemy na okładce. Znajdziemy tam również pytania, które dla wielu mogą stać się bolesne, niewygodne, obrazoburcze? " Oto one: 1. Dlaczego Polskie Państwo Podziemne nie stanęło w obronie swoich żydowskich obywateli?; 2. Po co tworzy się mit „żołnierzy wyklętych” ze szkodą dla wspaniałej tradycji AK?; 3. Dlaczego manipuluje się historią i umacnia podziały? Już widzę, jak krzywią się niektóre twarze. Trudno dźwignąć wszystkie zarzuty, jakie postawił Stanisław Aronson (konspiracyjny pseudonim "Rysiek"). Tak, należy się przygotować na lekturę bardzo chwilami trudną, żeby nie rzec roszczeniową, oskarżającą.

wtorek, maja 21, 2019

Przeczytania... (305) John Ware i Gerald Posner "Mengele. Polowanie na Anioła Śmierci z Auschwitz" (Znak Horyzont)

"Josef Mengele jest uzdolnionym i wrażliwym dzieckiem, przewyższającym intelektem swoich braci. W szkole interesuje się sztuką i muzyką. Jak to możliwe, że kilkanaście lat później zostaje uznany za jednego z najokrutniejszych nazistowskich morderców?
Staje się żywym symbolem hitlerowskiego «ostatecznego rozwiązania» w całej jego potworności. Krótkim gestem dłoni wysyła czterysta tysięcy więźniów na śmierć w komorach gazowych. W Auschwitz przeprowadza makabryczne eksperymenty medyczne" - czytamy na okładce książki. Wydawnictwo Znak-Horyzont wznowiło książkę, której autorami są John Ware & Gerald Posner pt. "Mengele. Polowanie na Anioła Śmierci z Auschwitz", w tłumaczeniu Piotra Nowakowskiego.

piątek, lipca 20, 2018

Historia przyszła do mnie sama - 12 - ponury cień Sybiru

Nie potrafię tego wyjaśnić. Czego? Mego milczenia. Kilka lat temu (rok szkolny 2015/2016?) zjawił się u mnie jeden z eks-uczniów, którego nauczał już ktoś inny. I kolejne zdziwienie: mogąc pójść do swego belfra odwiedził mnie, w mojej sali 117. Może zapadło w głowie, to co mówiłem o moich związkach z Kresami, idei Rzeczypospolitej Obojga Narodów, syberyjskiej martyrologii? Nie poznałem nigdy motywacji. Fakt stał się następujący: zostawił mi na długie miesiące (przechodzące w lata) bezcenne skarby rodzinne. Zdjęcie, pamiętniczek i listę zesłańców.

czwartek, listopada 02, 2017

Nekropolie - wizyta 20 - Dolina Śmierci

Dziś bardzo wyjątkowa Nekropolia! Bydgoska Golgota XX wieku!
Niemiecki okupant bardzo szybko pokazał na co go stać w Bydgoszczy. Jeszcze we wrześniu 1939 r, broniła się Warszawa i Lwów, agresor sowiecki cały czas czaił się do skoku, a tu nad Brdą płynęła krew bydgoszczan. Bruk Starego Rynku spływał krwią, łapanki na Wałach Jagiellońskich i Parkowej. Oprawcy sami uwiecznili na kadrach filmowych i fotograficznych własne odczłowieczenie! Jednym z miejsc, które szczególnie ponuro wpisało się w historię ostatniego stulecia nad Brdą jest DOLINA ŚMIERCI. Kiedyś lesisty teren pomiędzy dwoma sąsiadującymi ze sobą miastami: Bydgoszczą, a Fordonem.

poniedziałek, marca 27, 2017

Przeczytania... (204) Dagmara Dworak "Kromka chleba. Poruszające wspomnienia z syberyjskiego zesłania. Podróż po 70 latach na miejsce zsyłki" (Wydawnictwo Rebis)

Jako wnuk Kresów (tych wileńskich) mam od dawien dawna ugruntowany pogląd na temat, jaką podjęła w swojej książce pani Dagmara Dworak. W wileńskiej części mej rodziny (czyli równe 50%) od zawsze żywe były tradycje i pamięć o zsyłkach, jakie Sowieci (w ramach eksterminacji narodu polskiego) zaczęli przeprowadzać od lutego 1940 r. Nie da się zapomnieć, jak w szkole średniej moja polonistka (trzeba to podkreślić: bardzo anty- nastawiona do systemu komunistycznego) wyartykułowała zdanie, które mnę wstrząsnęło: "17 września 1939 r. był błogosławieństwem dla Polski i Polaków". Szlag mnie mało nie poraził. Najłagodniejsze z moich zdań, jakie zaległo w mej uczniowskiej części mózgu brzmiało: "Ładne mi błogosławieństwo, gdybym urodził się na Kamczatce!". Moja rodzina (zamieszkała wtedy w zaścianku Trepałowo, województwo wileńskie) nie została wywieziona. Dotknęło to rodzinę siostry mego Dziadka, ciotki Jadwigi Ostrowskiej. Powód. Wujek, Jan Ostrowski, był osadnikiem wojennym. Wcześniej żołnierz cara Mikołaja II, potem J. Piłsudskiego, by na koniec razem z gen. Lucjanem Żeligowskim zdobywać w październiku 1920 r. Wilno. Zasłużył na zsyłkę? Według sowieckiego oprawcy/okupanta - TAK. Wydawnictwo Rebis, dla takich jak ja (zainteresowanych martyrologią Kresów) wydali książkę pt. "Kromka chleba. Poruszające wspomnienia z syberyjskiego zesłania. Podróż po 70 latach na miejsce zsyłki", której autorką jest pani Dagmara Dworak. Zaskoczeniem na sam początek kontaktu z tą książką jest zdjęcie na jednym ze skrzydeł okładki... aktorki pani Joanny Brodzik. Okazuje się, że z tejże okładki patrzą na nas przodkowie pani Joanny! Tak, to opowieść o babci, jej rodzicach i rodzeństwie. Mogę czuć się zaskoczony.

czwartek, stycznia 26, 2017

Myśli wygrzebane... (72) Szewach Weiss, kawaler Orderu Orła Białego

"...patrząc na pana profesora i patrząc na życie pana profesora, pomyślałem sobie, że jest pan synem narodu żydowskiego i polskiej ziemi i może to najlepiej oddaje to, kim pan profesor jest" - tak kilka dni temu przemówił prezydent Andrzej Duda, kiedy dekorował Orderem Orła Białego prof. Szewacha Weissa, byłego ambasadora Izraela w Polsce, byłego przewodniczącego Knesetu. Kolejny syn dawnych Kresów, urodzony w Borysławiu (w którego domu obok porterów cesarza Franciszka Józefa I i Theodora Herzla wisiał portret... marszałka Józefa Piłsudskiego) świadczy o losach polskich Żydów, zbliża oba Narody. Szuka dróg pojednania. Wyróżnienie najwyższym polskim odznaczeniem, to ogromny zaszczyt. Tym bardziej, że jad antysemityzmu ma się między Odrą a Bugiem doskonale. Minister polskiego rządu nie widzi niczego groźnego w paleniu kukły Żyda? Nazywa czyniących TO bandytów: "marginesem"?! Bagatelizuje podobne ataki. Warto tego pana zapamiętać: nazywa się Mariusz Błaszczak. Niepojęte, że ten minister legitymuje się dyplomem magistra historii Uniwersytetu Warszawskiego. Straciło na aktualności zdanie Szewacha Weissa, które znajdziemy w wykorzystanej tu książce: "Rząd polski potępia wszelkie przejawy antysemityzmu".

Strony