historia i ja: Władysław Łokietek

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Władysław Łokietek. Pokaż wszystkie posty

sobota, czerwca 14, 2025

Matejko wiecznie żywy?

Wychodzi na to, że... N - I - E !

Nie chcę się nad nikim znęcać lub wykazywać, jaki to ja jestem mądrala, bo mam mgr po studiach historycznych, obcuję z malarstwem od dziesiątków lat - i takie tam. A! mam jeszcze puzzle sprzed wielu lat z "Bitwą pod Grunwaldem", a także na ścianach wieszałem kalendarze z reprodukcjami mistrza Jana. O dziwo, w moim miejscu pracy żadnego lanszafcika? Żadnego! Trochę też na tym blogu o Matejce napisałem (niestety, zarzuciłem myśl kontunuowania cyklu, pt. "Potęga Matejki").

Zacznijmy od podstaw. Oto Jan Matejko (1838-1893), na fotografii wykonanej kilka lat przed śmiercią [1]:

niedziela, września 27, 2015

Zapomniana victoria (6) - bitwa pod Płowcami (1331 r.)

Blednie w blasku Grunwaldu? Pewnie, że wielu z nas "wychowanych" na "Gniewku syna rybaka" czy późniejszej adaptacji "Znak Orła" pamiętamy, co to była rzeź Gdańska, kim był Wincenty z Szamotuł lub, co wydarzyło się nieopodal kujawskiego Radziejowa 27 września 1331 r. - pod Płowcami. Przekonywano nas (myślę o latach 70-tych XX w.), że to pierwsza zwycięska bitwa z Krzyżakami i stawiano ją w kolejce wielkich zwycięstw.

JKM Władysław I Łokietek (1320-1333)

środa, kwietnia 17, 2013

Wladislaus, Dei gracia, Rex Poloniae, nec non Terrarum Cracovie, Sandomirie, Lancicie, Cuyavie, Siradieque Dominus et Heres - cz. III (1331-1333)

Na zawołanie "Kraków!" ruszyły do boju polskie chorągwie! "Krzyżacy wytrzymali to uderzenie pierwsze, odpierają je ciężkimi włóczniami swoimi. Kilku jezdnych obaliło się z końmi. Z jednej i z drugiej strony walka rozpoczęła się wściekła" - tak wciąga nas w serce walki niezawodny mistrz Józef Ignacy Kraszewski na kartach powieści "Jelita". 27 września AD 1331 rozegrała się pod wsią Płowce bitwa. "Polacy szli ściśnięci i opasywali broniących się z męstwem wielkim Krzyżaków. Kruszyły się włócznie o zbroje, padali rycerze na ziemię, a który z nich runął z konia, o swej sile podnieść się nie mógł, tratowano go" - to dalej Kraszewski.

Słusznie czytamy w biografii "Władysław Łokietek na tle swoich czasów" Edmunda Długopolskiego: "Sporny w nauce jest jej przebieg, sporne również, kto zwyciężył: czy Polacy, czy Polacy tylko w pierwszej fazie bitwy zwyciężyli, a potem wobec przewagi krzyżackiej z pola bitwy ustąpili, czy też że bitwa ostatecznie nie została rozstrzygnięta". Matematyk uśmiechnie się z politowaniem na te humanistyczne kalkulacje? Ocena bitwy nie jest jednoznaczna. Jan Baszkiewicz w "Polsce czasów Łokietka" zauważa: "Wśród rozlicznych niepowodzeń i klęsk wojennych pamięć bitwy płowieckiej pozostaje jako optymistyczny akcent". Wręcz stawia tezę, że polscy kronikarze "wyolbrzymili niepomiernie straty Krzyżaków".

Strony