historia i ja: P. Wysocki

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą P. Wysocki. Pokaż wszystkie posty

czwartek, września 14, 2023

...na 220-tą rocznicę urodzin Maurycego Mochnacekigo - 13 IX 1803 r.

Mój blog zamienia się w nieustanne rocznicowanie? Trudno. Tak wyszło, że dzień po dniu wypada ważna, moi zdaniem rocznica, o której choć kilka akapitów zostawiam tu. Wczoraj minęła rocznica urodzin kogoś bardzo wyjątkowego. Nazywał się Maurycy Mochnacki (1803-1834). Kiedy w 1984 r. pokazało się dwutomowe wydanie dzieła "Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831" [1] pognałem na złamanie karku do śródmieścia Bydgoszczy, na ówczesne Aleje 1 Maja (obecnie, jak przed 1939 r., to ul. Gdańska) do renomowanej, zacnej, szacownej księgarni "Współczesnej"! Nie dość na tym: ja pojechałem taksówką! W swej naiwności obawiałem się, że mi... to dzieło wykupią!... Jaki ja byłem głupi! Nie wykupili. Tłumy nie szturmowały księgarni, jak po dziadowskie wydanie pięciotomowego Norwida czy "Domowy poradnik medyczny" pod redakcją K. Janickiego.

Maurycy Mochnacki (1803-1834) - domena publiczna

sobota, listopada 28, 2020

...na 190-tą rocznicę nocy listopadowej - 29/30 XI 1830 r.

"Związkowi przebiegli pokoje pierwszego piętra, daremnie szukając Konstantego. Nie było mowy o spokojnym przeszukaniu pałacu. niektórzy ze służby pałacowej podnieśli gwałt, wołali o pomoc. [...] Naraz na dziedzińcu pałacu rozległy się krzyki: «Już krótki nos nie żyje!» Na krzyki te poczęli wybiegać z pałacu sprzysiężeni: jedni głównym wejście, drudzy z prawej oficyny" - nie, to nie jest relacja świadka wydarzeń. Przede mną klasyka historiografii polskiej: Wacław Tokarz i jego "Sprzysiężenie Wysockiego i noc listopadowa". Prezent na Mikołaja, sprzed równo 40-tu laty.*

W. Kossak "Noc listopadowa"

niedziela, grudnia 02, 2018

Chłopicki - tryptyk historyczny... (01)

Noc listopadowa. 29/30 XI 1830. Starcie pod pomnikiem Sobieskiego, łuna nad Solcem, szturm na Belweder, zdobycie Arsenału, śmierć kilku polskich generałów. Piotr Wysocki i Podchorążowie! Wiemy. Czy pamiętamy? To już inna sprawa. Ta wyjątkowa noc ma wielu bohaterów. Smutne, że warszawski bruk spłynął braterską krwią, a belwederski satrapa uniósł lękliwie głowę ze Stolicy Królestwa Polskiego. Jednym z tych, którzy wtedy zawiedli młode, rozpalone głowy był generał Józef Chłopicki (1771-1854), bohater wojen napoleońskich, zdobywca Saragossy, którego nazwisko znalazło się na Łuku Triumfalnym w Paryżu, choć w okaleczonej formie "KLOPISKY".

środa, listopada 29, 2017

"Noc listopadowa" według Stanisława Wyspiańskiego

Nie mogłem. Musiałem. Jest-że piękniejszy poetycki obraz wydarzeń z 29 na 30 listopada 1830 r.? Nie ma! A któż go stworzył, jak nie Stanisław Wyspiański (1869-1907). Nie ma obaw, nie wyczerpię tematu tak szybko. Coś tam zostanie na rok 2019, na 150-te urodziny Mistrza.

Tragizm nocy listopadowej wystawiony na deskach teatru? Niezwykłe przedsięwzięcie artystyczne. Żar. Ogień. Patos. Trudno sobie wyobrazić, jakie emocje towarzyszyły wystawieniu tego dramatu.

Hej! skrzydła porozwijane
nad miastem szeroko rozprężeni,
aż one uzbrojone dosiężem,
dopadniem, pochwycim siłą;
rola się stanie mogiłą
narodom; przez krew zwyciężeni!!

Strony