Paleta (XXXII) Witold Piwnicki

środa, czerwca 14, 2017

Paleta (XXXII) Witold Piwnicki

"Skoczyło na nas ze dwa tysiące Tatarów, zaraz wszyscy a wszyscy, co konie mieli, poczęli uciekać... Nie zostało nas, tylko jedenastu, a pan hetman dwunasty, z panem kanclerzem (trzynastym). Szliśmy z nimi pieszo na kilka strzelań z łuku, prosząc go, aby na konia wsiadł i równo z drugimi uchodził. Nie chciał tego uczynić, mówiąc te słowa:

- Nie wsiędę, miło mi przy was umierać. Niech pan Bóg nade mną wyrok swój, który uczynił, skończy"* - poza wypowiedzią, opis jest już znany wiernym Czytelnikom tego blogu. Zamieściłem to wspomnienie Samuela Złotopolskiego w tekście pt. "Stanisław Koniecpolski - zapomniany hetman wielki koronny", jaki ukazał się tutaj 30 stycznia 2014 r. Oczywiście raz jeszcze przynosi nas na pole bitwy pod Cecorą i jest bodaj jedynym zapisem świadka o ostatnich chwilach życia hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego (1547-1620). Skąd ten powrót? Z racji AUTORA!

"Bitwa pod Cecorą 1620"

Witold Piwnicki, bo o niego tu chodzi, urodził się 14 czerwca 1851 r. w miejscowości Gulbiny koło Włocławka. Żadna okrągła data. 166 rocznica urodzin jest okazją, aby przypomnieć, że w ogóle ktoś taki istniał. Niestety poza słynnym płótnem "Bitwa pod Cecorą 1620" nie znam żadnego innego. Usilnie szukałem w internecie.  Poniżej efekt tych poszukiwań. Niestety nigdzie nie natrafiłem na portret lub fotografię malarza. Brzmi to, jak ironia, ale wiem, jakiego był herbu (Lubicz), a nie mam pojęcia, jak wyglądał. Wiadomość już nie aktualna - patrz: PS.

Herb Lubicz

Informacje, jakie zamieszczono w różnych miejscach właściwie powtarzają się. Podaję te, jakie odnalazłem na portalu artinfo.pl. Cytuję bez skrótów:

"Polski malarz, portrecista, batalista. Tworzył również obrazy inspirowane literaturą. Najchętniej malował sceny rodzajowe o motywach historycznych i romantycznych. Uchodził za znakomitego malarz koni.  Początkowo, od 1867 r. uczył się w Antikenklasse Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, pod okiem Alexandra Wagnera. W tym czasie utrzymywał towarzyskie kontakty w Maksymilianem Gierymskim oraz Juliuszem Kossakiem.  W 1871 r. odznaczony został brązowym medalem za obraz „Pracownia Alchemika” (znany również jako „Martwa natura”). Następnie uczył się u Francesco Coghettiego w Rzymie oraz u Jana Matejki, którego był jednym z najbliższych uczniów.  W latach 1878-79 przebywał w Dreźnie. W 1896 r. został członkiem monachijskiego Kunstvereinu. 

Wystawiał w Krakowie: TPSP 1872-74, 1877, 1878, 1883-85, 1887, 1889, 1896 oraz na pierwszej wystawie sztuki polskiej w 1887 r.; w Warszawie: TZSP 1873, 1881, 1885, w Salonie Krywulta 1881, 1882, 1898, w Salonie Artystycznym 1896, w TPN w Poznaniu 1888, w Kunstlerhausie we Wiedniu 1875, 1877, w Dreźnie 1878, 1879 oraz w Monachium 1879.

Prace Piwnickiego znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie, w Poznaniu, oraz najbardziej znane dzieło „Bitwa pod Cecorą w 1620 r.” w Muzeum Narodowym w Krakowie"**.

"Oręż"

Zaskakujące jest, że znajdziemy interesujący wywód genealogiczne Malarza na portalu poświęconym potomkom posłów na Sejm Wielki, autorstwa M. J. Minakowskiego***.  Zainteresowanych odsyłam, tam m. in. wzmiankowany jest pradziad Ignacy Piwnicki (1738-1799). Ciekawe (choć nie zaskakujące w tamtych czasach), macierzysty pradziad nazywał się... Stanisław Piwnicki (1790-1840). Tak, oboje rodzice nosili nazwisko "Piwnicki".

"W drodze"

Skromnie to wypada, jak na kogoś, kto umierając w Mosinie w 1932 r. liczył sobie osiemdziesiąt jeden lat. W sumie tylko... trzy dzieła? Będę wdzięczny za każdą wskazówkę, gdzie w Internecie można spotkać  się z dziełami Witolda Piwnickiego (1851-1932).

PS: Serdecznie dziękuję panu Leszkowi Stefańskiemu za informacje i nadesłaną fotografię Witolda Piwnickiego, którą tu zawieszam (dopisane 28 VI). 

* cytat za J. Besala, Stanisław Żółkiewski, Warszawa 1988, s. 366

**http://www.artinfo.pl/artysta/witold-piwnicki (data dostępu 11 VI 2017 r.)

***http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.43470 (data dostępu 11 VI 2017 r.)