czwartek, lipca 21, 2016

Smakowanie Bydgoszczy... (37) - Chrystus Thorvaldsena z kopenhaskiej katedry w Bydgoszczy?

Katedra Marii Panny w Kopenhadze / Vor Frue Kirke jest tym miejscem, w którym słynny duński rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen (1770-1844) pozostawił jedno ze swych dzieł: figurę Chrystusa. Warszawa ma zaszczyt, że Królewski Trakt zdobią dwa dzieła Mistrza, pomniki: Kopernika i księcia J. Poniatowskiego. Ale Bydgoszcz?


S t o i   w Bydgoszczy  k o p i a  Thorvaldsena! Pomnik Chrystusa przed ewangelickim (parafia ewangelicko-augsburska) kościołem Zbawiciela przy ul. Warszawskiej. Niejako w cieniu tej świątynia odbywała się moja pierwsza (w latach 1970-72) szkolna edukacja. Krok od tego zboru znajdowała się Szkoła Podstawowa nr 39 im. kpt. Tadeusza Ziółkowskiego. Plac, który dziś jest niestety ogrodzony (jako własność luteran) kiedyś był miejscem choćby zimowych zabaw. Ma też dla mnie bardzo osobisty wymiar, ale to nie temat na TO pisanie.


S t o i  przy ul. Warszawskiego, ale nie takie było pierwotne tej figury przeznaczenie. Z przykrością muszę przyznać, że komunistyczne władze Bydgoszczy doprowadziły do likwidacji cmentarza ewangelickiego przy ulicy Jagiellońskiej (Markwarta). Do dziś wnikliwe oko obserwatora odwiedzającego bydgoskie nekropolie może  odnaleźć płyty, krzyże, figury wtedy zrabowane i... ponownie użyte. Czy na chwałę Pana? Mam co do tego pewne wątpliwości. To pewnie kiedyś będzie oddzielny temat "Smakowań..."? Zerknijcie do mego cyklu "Nekropolie" (wizyta 7 - z 6 XI 2013 r.). Tam m. in. o wspólnej mogile kilku zasłużonych, niemieckich rodzin bydgoskich, których szczątki ekshumowano i godnie pochowano.
Cmentarz ewangelicki - grób m .in. W. Blumwego
Czemu wspomniałem dawny cmentarz ewangelicki (dziś to miejsce potocznie nazywane jest... parkiem sztywnych)? Bo właśnie ta figura stała na mogile rodziny Wilhelma Blumwego (1853-1903). To bardzo zasłużona persona w historii rozwoju przemysłowego Bydgoszczy (wówczas: Bromberg). Trudno pisać o latach zaborów (1772-1920), a nie wspomnieć o Wilhelmie Blumwem (czy ja dobrze odmieniam przez przypadki?). Nie znam danych procentowych, ale jeszcze w II Rzeczypospolitej (kiedy proporcje narodowe diametralnie zmieniły się nad Brdą na niekorzyść okolicznych Niemców) gro zakładów przemysłowych była własnością bydgoskich Niemców! Przez lata, jeżdżąc do moich wileńskich Dziadków na Prądy linią autobusową "56" nie wiedziałem, że mijając urocze architektonicznie budynki Fabryki Obrabiarek do Drewna przy ul. Nakielskiej 53, ocieram się od ducha Wilhelma B.! Bo to, na przełomie XIX i XX w. była siedziba fabryki C. Blumwe und Sohn! Nie zapominajmy, że obecna siedziba Radia Pomorza i Kujaw (PiK), to dawna willa właśnie Wilhelma Blumwego!...

FOD - Bydgoszcz ul. Nakielska 53
Willa W. Blumwego, siedziba Radia PiK - ul. Gdańska 50
FOD - Bydgoszcz ul. Nakielska 53
S t o i   w Bydgoszczy  k o p i a  Thorvaldsena! Cud! To cud! Że znalazł się ktoś, kto uratował TĄ rzeźbę przed zniszczeniem lub zawłaszczeniem! Postawiono ją koniec końców na placyku przed luterańską świątynią. Jedyną czynną w Bydgoszczy. Trudno nie zauważyć bydgoskiego Thorvaldsena. Można nie wiedzieć, że to jego kopia? Pewnie, że tak. Wolna i dostępna każdemu internetowa  encyklopedia zadbała, aby pokazała się strona "Pomniki i rzeźby Bydgoszczy". W prezentowanej tam galerii znajdziemy TO dzieło. Na portalu "wyprawy rowerowe ks. Grzegorza Kortasa" znalazłem takie cenne zdanie: "Rzeźba jest jednym z najokazalszych pomników sakralnych w Bydgoszczy". I cieszy oko, i ducha. Amen. 

Kopenhaski oryginał (Wikipedia)
Bydgoska kopia

1 komentarz: