historia i ja: L. Rydel

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą L. Rydel. Pokaż wszystkie posty

wtorek, marca 16, 2021

...na 120-tą rocznicę premiery "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego - 16 III 1901 r.

"Co tam, panie, w polityce?" - tak artystycznie zagaduję swoich uczniów, kiedy na lekcji wiedzy o społeczeństwie przychodzi mi odpytywać z bieżącej polityki krajowej czy zagranicznej. Myślałem, że dla każdego moje pytanie jest... czytelne, tzn. że wie, ma świadomość, iż to cytat, zasłużony, bo z samego Wyspiańskiego wzięty. Totalnie zaskoczył mnie kiedyś eks-uczeń, kiedy po latach odwiedził mnie i oświadczył: "wiem skąd to pytanie!". Eureka? Po latach?! Triumfalizm w jego oczach zasmucił mnie. W naiwności swojej sądziłem, że każden średnio inteligentny człowiek zna i nie ma wątpliwości, że to okazjonalne zapożyczenie. Po raz kolejny obudzono mnie ze stanu błogiego samozadowolenia.

piątek, kwietnia 27, 2018

Przeczytania... (263) Tadeusz Boy Żeleński "Słówka" (Wydawnictwo Iskry)

Klasyka! Bez dwóch zdań! Lekcja... pokory wobec tych, którzy dziś są zdania (i święcie w to wierzą), że tworzą współczesny kabaret. Tadeusz Boy Żeleński "Słówka" w oryginalnej formie formatowej przypomniane przez Iskry. Dopełnieniem jest "Od Autora", jakim je zostawił potomnym 88. lat temu. To w nim czytamy m. in. to szczere wyznanie: "Miałem już trzydziestkę, kiedy zabłąkałem się do Balonika, byłem od lat kilku lekarzem, asystentem kliniki, mordowałem się nad pracą habilitacyjną, jako że szanujący się człowiek nie mógł zostać w Krakowie czym innym jak profesorem uniwersytetu". Jaka to ulga, że pan doktor nie pozostał wierny li tylko medycynie. Dzięki temu chyba w ogóle przedarła się do nas (poza krakusowcom) świadomość, że w ogóle istniało coś takiego, jak "Zielony Balonik". "Z jednej strony, instynktem samozachowawczym zwróciłem sie ku przykładom, które zaspakajały formalną potrzebę tworzenia. [...] Z drugiej strony zaczęły się lgnąć we mnie wiersze, jakieś inne, bardziej osobiste, których wydawanie na świat połączone było z pogwałceniem wrodzonej mi wstydliwości ducha" - dodaj dalej zacny Autor.

środa, listopada 22, 2017

Przeczytania... (242) Monika Śliwińska "Wyspiański. Dopóki starczy życia" (Wydawnictwo Iskry)

To nie jest pierwsza książka pani Moniki Śliwińskiej, po którą sięgam i zamieszczam w moim cyklu. Zaskoczyło mnie, że to prawie dwa lata (od 19 XII 2015 r.), kiedy w odc. 99 dzieliłem się wrażeniem z "Muz Młodej Polski". Tym razem Iskry podają nam biografię: "Wyspiański. Dopóki starczy życia". Nie uwierzę, że opowieść o pannach Pareńskich mogła się nie podobać. Pozostał smaczek po doskonałej uczcie. Tym bardziej z ochotą bierzemy się do kolejnego literackiego spotkania! Móc wrócić do Krakowa, drugiej połowy XIX w., obcować z bohemą Młodej Polski, ba! pobyć z samym Stanisławem Wyspiańskim - cudowność. 28 XI przyjdzie nam wspominać 110 rocznicę śmierci najbardziej genialnego, wszechstronnego i niezwykłego Mistrza naszej narodowej kultury. Nie ma bowiem drugiego takiego, jak był ON. Wielu zapewne obcowało z twórczością malarską (graficzną) Stanisława Wyspiańskiej, a chociażby poprzez liczne reprodukcje, jakie znajdowały się w domach, przedszkolach czy szkołach. Józiu Feldman z obrazu, który do teraz zdobi jedną ze ścian sypialni mej osobistej Mamy, to ten sam Józef Feldman, którego "Stanisław Leszczyński" stoi na półce jednego z moich regałów. co tym udowadniam? Że Wyspiański jest NASZ! Że Wyspiański tak naprawdę nie umarł w 1907 r. Bo ON żyje w nas! Często świadomie (lub nie) cytujemy właśnie JEGO! Dzięki książce pani Moniki Śliwińskiej mamy niezaprzeczalna okazję przybliżyć się do Autora "Nocy listopadowej" czy Boga Ojca z witraża u Franciszkanów w magicznym Krakowie.

Strony