historia i ja: gotyk

Pokazywanie postów oznaczonych etykietą gotyk. Pokaż wszystkie posty

piątek, maja 30, 2025

My english adventure - odcinek 24 - Leicester

"My english adventure" - zawiodła nas do Leicester. I znowu znalazłem potwierdzenie jak bardzo klimatyczne są angielskie miasta. Opuszczałem Leicester po prostu oczarowany jego architekturą, klimatem, duchem odwiedzanych muzeów, a przede wszystkim katedry i osoby JKM Ryszarda III. No i poznałem Jerrego! "Kogo?!" - zdziwi się ten i ów. A, to w swoim czasie!...

To będzie ostatni odcinek mego wspominkowania. Dochodzą do mnie słuchy, że rozgadałem się ponad miarę. Kogo to obchodzi?! - tym podobne uwagi mają ostudzić moje to rozpisywanie się nad każdym detalem, mijanym oknem, kościołem, placem, pomnikiem czy nawet... trawnikiem, bo akurat po nim hasa sobie wiewiórka. Zatem skondensuję mój dzień tego bycia do ubogich kilku kadrów i przypisanych im akapitów.

Mijanego kościoła nie mogłem tylko minąć. Ponaglania Syna i wyłudzone kilka minut pozwalały znaleźć się w innym świecie. Nie przemawiał do mnie argument, że tyle ciekawego przed nami. A mnie, tu upór rodem z piaskownicy, akurat chciało się przekroczyć ten próg i szlus!

Nic na to nie poradzę, że mnie w s z y s t k o dookoła interesowało, wszystkiego chciałem dotknąć, wszędzie zaznaczyć swą obecność. Już coś czuję, że nie dotrzymam słowa, bo nie zapcham jednego pisania o Leicester, bo mam przyspieszać. Gdybym tak tylko gnał czy widziałbym te gotyckie czy barokowe cuda?

To była pierwsza z trzech świątyń, jakie podziwiałem w słoneczną sobotą 21 września roku minionego. Ale ulica też zdradzała swoje uroki. Ten koloryt, ten smak! Cymes! - jak dla mnie. Różne style, różne epoki.

Cel był jednak jeden: RYSZARD I I I ! A ja tu sobie zawracałem głowę skrzynką pocztową? Tylko dlatego, że pozostał na niej monogram zmarłej dwa lata wcześniej monarchini: ER II. Tak już mam. Zresztą, starczy wrócić do poprzednich odcinków tego advenczerowania, aby się przekonać, że to nie nowy temat.

Wybór Leicester nie był przypadkowy. To miasto pierwszego osiedlenia na brytyjskiej ziemi mego Syna. Mieszkał tu kilka ładnych lat zanim przeniósł się do Corby. Pewnie dla Niego ta wizyta była też symbolicznym pożegnaniem się z miastem. Kiedy tekst ten ukaże się na blogu będzie znów mieszkać na stałe w Polsce. Wybór padł na gród Przemysła, nad Wartą.

Przypomnę też, że Maciej był świadkiem uroczystego pogrzebu JKM Ryszarda III (1483-1485), czego ślady również można odnaleźć na tym blogu. Jak się zresztą miało okazać: szliśmy później dokładnie drogą, jaką podążał żałobny orszak w 2015 r.

No i docieramy do najbardziej w mieście skażonego imieniem królewskim miejsca! Jest pomnik? Jest! Jest muzeum? Jest! Jest katedra z grobowcem? Jest! A białe róże? Są!

Ale na tym - jednak koniec! Stopniujemy odczucia i wylewności zachwytu. Leicester nie może być potraktowana jak byle mieścina. Kilka akapitów, kilka zdjęć - i dalej! Przepraszam tych, których ucieszyła wizja końca cyklu.

sobota, listopada 02, 2024

Nekropolie - wizyta 44 - my english adventure

Ktoś może przeciera oczy, że coś tu się miesza? Dwa cykle splotły się z sobą? Nie, po prostu chcę wrócić do tego, co dane mi było widzieć między 17, a 22 września tego roku. Zawężam czas mojego advenczerowania? Tak, bo chcę tylko pokazać tych kilka wyjątkowych miejsc, jakie widziałem w ciągu tych dni. Że już o niektórych z nich napomknąłem? Wiem. Niestety zabrakło mi czasu, aby każdemu cmentarzowi poświęcić jeden, samodzielny odcinek. Ale okaże się, że będą miejsca, których w cyklu podróżowym po Wielkiej Brytanii jeszcze nie upubliczniłem. Możliwe, wrócę do tego materiału za rok? Szkoda by było, aby nie podzielić się większą ilością zdjęć, podpatrzeń.

Stali bywalcy, czytelnicy tego blogu (czy bloga? - nigdy nie wiem, która forma jest poprawną) wiedzą, że w okolicach 1 listopada wraca cykl "Nekropolie". Wiem, że wiele osób dziwi się mojej fascynacji cmentarzami. Po co? Dlaczego? - pytań można by wiele mnożyć. Nie wyobrażam sobie, aby będąc gdzieś nie przekroczyć bramy cmentarnej.

Tę wizytę powinniśmy przemnożyć przez... sześć. Zatem idźmy pomiędzy angielskie groby.

piątek, września 14, 2018

Zapraszam do... - odcinek 4 - Łążyn

Łążyn.

Odkąd pamiętam nęcił mnie widok kościelnej wieży. Gotykiem pachniało na kilometry. Duch krzyżackości unosił się wśród sadów, łąk i pól. Tak w każdym razie wydawało mi się przez lata. Rozczarowaniem było tegoroczne, wakacyjne odwiedzenie świątyni. Pierwsza próba nie powiodła się, bo źle wybraliśmy czas: niedziela. A niedziela, to "dzień pański" i... trzeba było odłożyć możliwość zwiedzania świątyni. A i spacer między grobami zdawał się być mało atrakcyjną propozycją. Na szczęście miesiąc później nadarzyła się okazja, aby jadąc od Chełmży (w planie było również Papowo Biskupie, aliści do niego tym razem nie trafiliśmy), zjechać z trasy i stanąć przed łążyńską świątynią.

niedziela, sierpnia 05, 2018

Zapraszam do... - odcinek 1 - Bierzgłowo

Wnikliwy, czyli uważny Czytelnik tego blogu (tj. taki, który trwa ze mną od 15 XII 2012 r.) powie: "Ale o Bierzgłowie już tu było". Nie, o samym Bierzgłowie jeszczem nie pisał. 19 grudnia 2012 ukazał się wpis pt. "Bierzgłowo - magia średniowiecza". Tylko, że wtedy skoncentrowałem się nie na samej miejscowości, a na zamku krzyżackim (do którego będę chciał raz jeszcze zaprosić, z wykorzystaniem zdjęć z tej sesji, a więc 8 VII 2018 r.). Od dziś proponuję otwarcie nowego cyklu pt. "Zapraszam do...".

poniedziałek, maja 14, 2018

Wrocławski spacer... (02) - Katedra

"Wrocławski spacer" - miał być moim hołdem dla stolicy Dolnego Śląska. Starczyło tylko inwencji na jeden odcinek pt. "Kłódki miłości"? Ależ to było... trzy lata temu: 15 lutego 2015 r. Zdjęcia, które tu zamieszczę pochodzą z tamtego grudnia 2012 r. Kiedy je robiłem jeszcze nie zamierzałem zakładać tego blogu. Narodził się 15 XII tego samego roku. Za kilka dni razem m. in. z moimi Wychowankami będę spacerował po Wrocławiu, Ostrowiu Tumskim.

poniedziałek, lutego 15, 2016

Poznańskie peregrynajce - odkrywanie 1 - podziemia Katedry

Wędrówki po Poznaniu sprawiły, że moje fotograficzne archiwum jest dość bogate. Nieomal na każdą okoliczność (?) coś ciekawego znalazłoby się? W wielu innych cyklach gród Przemysła zaznaczył swoją obecność. Rozproszyły się treści? Proszę nie obawiać się postaram się unikać powtórzeń (np. nekropolie). Tak kadrów, jak tematyki? Może chwilami być trudno? Zobaczymy.

środa, grudnia 19, 2012

Bierzgłowo - magia średniowiecza!

Bierzgłowo - brama z portalem

Swego nie znacie... Wiem, truizm. Ale dlaczego wciąż żywy? Gnamy po świecie, wykupujemy wycieczki w biurach podróży, prędzej dotrzemy do Paryża, Londynu, ba! Nowego Jorku, niż do Bierzgłowa. Bo niby komu chce się zjechać z głównej trasy „na Toruń” i zadać sobie trud... obudzić w sobie żyłkę poszukiwacza... Nie uwierzę, że dla kogoś, kto wyrastał na powieści „Pan Samochodzik i Templariusze”, dostawał palpitacji serca na widok ślepego wędrowca idącego traktem ze Szczytna, aby ominął takie miejsce, jak B-i-e-r-z-g-ł-o-w-o.

Proszę przed podróżą dotrzeć choćby do dwóch pozycji, które warto mieć przy sobie: przewodnik autorstwa W. Antkowiaka i P. Lamparskiego „Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej” oraz monografię J. Bieszka „Zamki państwa krzyżackiego w Polsce”.

Wyjeżdżamy z Bydgoszczy. Jedziemy „80” i w Złejwsi Wielkiej skręcamy na skrzyżowaniu na Rzęczkowo. Uważamy na ostry zakręt, który równa się prawie kątowi prostemu. Warto jednak ograniczyć prędkość pojazdu do tej, jaką wymusza na nas znak drogowy. To tak dla własnego bezpieczeństwa. Jedziemy drogą „546”. Mijamy Łążyn i docieramy do Bierzgłowa. Tu niemal w progu wita nas kościół p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Jeden z pierwszych, na całym szlaku wiodącym do Chełmży, ceglano-kamienny wzniesiony na przełomie XIII i XIV w. Urokliwy przykład pokrzyżackiego gotyku. Kto rozmiłował się w tym stylu architektonicznym (a piszący te słowa do tego grona zalicza się) będzie miał, co podziwiać. Niestety, gro świątyń jest w dni powszednie zamknięta. Dobrze, jeśli choć można wejść do kruchty i zerknąć przez kraty na wnętrze. Wtedy możemy się zapewne... rozczarować, bo niestety do naszych czasów nie zachowało się oryginalne, gotyckie ich wyposażenie. Można poczuć swoisty zgrzyt widząc głównie barokowe ołtarze. Może więc lepiej zostać tylko na zewnątrz takiej budowli?

Chcąc dojechać do zamku bierzgłowskiego musimy na niepozornej krzyżówce skręcić w prawo i pognać jakieś trzy kilometry.

Bierzgłowo - portalem

Proszę się nie obawiać nie jest moim zamiarem męczyć nikogo szczegółami dotyczącymi zamku. W każdym z proponowanych opracowań znajdziemy informacje, że był siedzibą komtura. Wspomina się o tym fakcie już w 1263 r. „W 1270 roku stał się siedzibą komtura Arnolda Kropfa i konwentu”- podaje w swojej książce Janusz Bieszk. Rangę swoją zachował aż do 1415 r. „Ostatnim komturem – czytamy dalej.- był Engelhard Kirsau”. Nie wytrzymywał konkurencji z komturstwami w Unisławiu i Papowie Biskupim (o którym napiszę innym razem). Proponuję wizytę w Zamku Bierzgłowskim potraktować, jako pierwszy przystanek na szlaku zamków krzyżackich ziemi chełmińskiej! Tak zaczyna się nasze zamkowe abecadło.

Bierzgłowo - gotyckie litery "S,A"

Bierzgłowo - gotyckie litery "R,E"

Bierzgłowo - fragment portalu

Bierzgłowo - fragment muru

Bierzgłowo - zamek

Trudno nie zakochać się w miejscu, do którego dojechaliśmy. Najpierw widzimy bramę-wieżę wjazdową.(fachowo nazywaną: wieżą bramną) Nie zapowiada to niespodzianki, jaka na nas czeka na dziedzińcu! Nie trzeba być historykiem sztuki, aby dostrzec piękny, choć „nadgryziony zębem czasu” portal z czerwonej cegły. Pochodzi z 1300 r. i jak czytamy u J. Bieszka jest „...unikatową płaskorzeźbą terakotową, uważaną za najstarszą w Prusach”. Wtopione żelazne (?), gotyckie litery nie zachowały się w całości. W przewodniku Antkowiaka i Lamparskiego możemy odnaleźć rysunek z próbą jego rekonstrukcji, dokonaną przez J. A. Kriesa. Zniekształcona, przez minione stulecia, postać jeźdźca jest niemym świadkiem tego, co przez lata działo się na tym dziedzińcu. Widział rycerzy Jagiełły zajmującego zamek w czasie wielkiej wojny (1409-1411), zdobycie go przez członków Związku Pruskiego, którzy podarowali go królowi Kazimierzowi IV Jagiellończykowi w 1454 r. W czasie II wojny światowej „...działał tutaj ośrodek szkoleniowy partii hitlerowskiej”.

Na szczęście tłumów tam nie spotkamy. Jeszcze zachowuje swoisty klimat, niemalże klasztornej ostoi. Aż strach pomyśleć, jakby kiedyś stanęły tam kramarskie budy, zaczęto sprzedawać watę cukrową... A z drugiej strony smutne, że tak niewielu wie o istnieniu takiej perły w okolicach Bydgoszczy i Torunia. Można z ufnością patrzeć w przyszłość, skoro w przewodniku czytamy: „Należy do nielicznych zamków krzyżackich na terenie ziemi chełmińskiej, o które rzeczywiście się dba i którym obecnie nie zagraża postępujące zniszczenie”. J. Bieszk zaś kończy swój rozdział: „Zamek w Bierzgłowie należy do grupy najlepiej zachowanych zamków pokrzyżackich w Polsce”.

Strony