Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ - 10 XII 1948 r. - cz. 2

wtorek, grudnia 11, 2018

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ - 10 XII 1948 r. - cz. 2

14 lipca zeszłego roku umieściłem na blogu  "Deklarację praw człowieka i obywatela" z pamiętnego 1789 r. Teraz czas na jej praprawnuczkę. ŻADEN  demokratycznie myślący polityk nie odważy się zakwestionować wartości i znaczenia dokumentu z 10 XII 1948 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych po traumie II wojny światowej dawała światu TEN dokument. Odstępstwo od jej zapisów choć na milimetr i mamy dyktaturę, zniewolenie i podeptanie wolności. Tak ważne dla pokolenie, dla którego jeszcze jakąś wartość (nie tylko sentymentalną) ma inna grudniowa data: 13 XII 1981 r. Niech młodsi wezmą do ręki owe TRZYDZIEŚCI ARTYKUŁÓW i zestawią jego prawa z tym, co dawał PRL, komuna, sowietyści swoim obywatelom. Czy zrozumieją, jakie były realia AD 1981?

Nie ma wolności bez "Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ". ONA stanowi fundament i gwarancję, że wolności nam nikt nie zabierze. Wolność słowa, druku i wyznania, to filary demokracji. Powtarzam się? Nic to. Czuję, że nie wszystko mi wolno i w takiej chwili czuję... zniewolenie. Musze uważać, co i jak piszę.

Artykuł 16

1. Pełnoletni mężczyźni i kobiety, bez jakichkolwiek ograniczeń ze względu na rasę, narodowość lub religię, mają prawo do zawierania związku małżeńskiego i zakładania rodziny. Korzystają oni z równych praw co do zawierania małżeństwa, w czasie jego trwania i po jego rozwiązaniu.
2. Małżeństwo może być zawarte wyłącznie na podstawie dobrowolnej i pełnej zgody przyszłych małżonków.
3. Rodzina jest naturalną i podstawową komórką społeczeństwa oraz jest uprawniona do ochrony ze strony społeczeństwa i państwa.

Artykuł 17

1. Każda osoba ma prawo do własności, zarówno indywidualnie, jak i wespół z innymi.

2. Nikogo nie można pozbawiać arbitralnie jego własności.

Artykuł 18

Każda osoba ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii; prawo to obejmuje wolność zmiany swej religii lub przekonań, jak również wolność manifestowania swej religii lub przekonań, indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie, poprzez nauczanie, praktyki religijne, sprawowanie kultu i rytuałów.

Artykuł 19

Każda jednostka ma prawo do wolności poglądów i wypowiedzi; prawo to obejmuje nieskrępowaną wolność posiadania poglądów oraz poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji oraz idei, wszelkimi środkami i bez względu na granice.

Artykuł 20

1. Każda osoba ma prawo do wolności pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się.

2. Nikogo nie wolno zmuszać, aby należał do jakiegoś zrzeszenia.

Artykuł 21

1. Każda osoba ma prawo do udziału w rządzeniu swym krajem, bezpośrednio albo za pośrednictwem swobodnie wybranych przedstawicieli.

2. Każda osoba korzysta z prawa dostępu, na warunkach równości, do służby publicznej w swoim kraju.

3. Wola ludu ma być podstawą władzy rządu; wola ta winna się przejawiać w periodycznych i uczciwie przeprowadzanych wyborach, na warunkach powszechności i równości, w głosowaniu tajnym albo w równoznacznym trybie zapewniającym wolność głosowania.

Artykuł 22

Każda osoba jako członek społeczeństwa ma prawo do zabezpieczenia społecznego, jak również jest uprawniona do urzeczywistnienia, dzięki wysiłkowi krajowemu i współpracy międzynarodowej, jej praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych, niezbędnych dla jej godności oraz dla swobodnego rozwoju jej osobowości.

Artykuł 23

1. Każdy ma prawo do pracy, do swobodnego wyboru zatrudnienia, do słusznych i dogodnych (ang. just and favourable; franc. equitables et satisfaisantes) warunków pracy, jak również do ochrony przed bezrobociem.

2. Każdy bez jakiejkolwiek dyskryminacji, ma prawo do równej płacy za równą pracę.

3. Każdy, kto pracuje, ma prawo do słusznego i zadowalającego wynagrodzenia (ang. just and favourable remuneration; franc. une remuneration equitable et satisfaisante), zapewniającego jemu samemu i jego rodzinie byt odpowiadający ludzkiej godności.

4. Dla ochrony swych interesów, każdy ma prawo do tworzenia związków zawodowych i przystępowania do nich.

Artykuł 24

Każda osoba ma prawo do odpoczynku i do czasu wolnego, a zwłaszcza do rozsądnego ograniczenia czasu pracy oraz do okresowych płatnych urlopów.

Artykuł 25

1. Każda osoba ma prawo do poziomu życia odpowiadającego potrzebom zdrowia i dobrobytu jej samej i jej rodziny, włączając wyżywienie, ubiór, mieszkanie, opiekę medyczną i niezbędne świadczenia społeczne, jak również prawo do zabezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, podeszłego wieku, a także innych przyczyn utraty środków utrzymania w następstwie okoliczności niezależnych od jej woli.

2. Macierzyństwo i dzieciństwo korzystają z prawa do specjalnej opieki i pomocy. Wszystkie dzieci, małżeńskie i pozamałżeńskie, korzystają z jednakowej ochrony socjalnej.

Artykuł 26

1. Każda osoba ma prawo do nauki. Nauczanie powinno być nieodpłatne, przynajmniej w zakresie kształcenia podstawowego. Wykształcenie podstawowe jest przymusowe. Wykształcenie techniczne i zawodowe ma być powszechnie dostępne, a wykształcenie wyższe ma być dostępne na równi dla wszystkich na podstawie rzeczywistych osiągnięć.

2. Nauczanie winno mieć na względzie pełny rozwój osobowości ludzkiej oraz umacnianie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności. Powinno ono służyć popieraniu zrozumienia, tolerancji i przyjaźni między wszystkimi narodami oraz wszystkimi grupami rasowymi lub religijnymi, jak również powinno wspierać działalność Narodów Zjednoczonych dla utrzymania pokoju.

3. Rodzice korzystają z prawa pierwszeństwa, jeśli chodzi o wybór rodzaju wykształcenia dla swych dzieci.

Artykuł 27

1. Każda osoba ma prawo do swobodnego uczestnictwa w życiu kulturalnym wspólnoty, do korzystania ze sztuki oraz do współuczestnictwa w postępie naukowym i płynących zeń korzyściach.

2. Każdy ma prawo do ochrony jego interesów moralnych i majątkowych wynikających z jakiejkolwiek twórczości naukowej, literackiej lub artystycznej, której jest autorem.

Artykuł 28

Każda osoba jest uprawniona do porządku społecznego i międzynarodowego, zapewniającego możność pełnego urzeczywistnienia praw i wolności ustalonych w niniejszej Deklaracji.

Artykuł 29

1. Każda jednostka ma obowiązki wobec wspólnoty, bo tylko w niej możliwy jest swobodny i pełny rozwój jej osobowości.

2. W korzystaniu ze swych praw i wolności, każdy podlega jedynie takim ograniczeniom, które są określone przez prawo, wyłącznie w celu zapewnienia należytego uznania i poszanowania praw i wolności innych, oraz zaspokojenia słusznych wymagań moralności, porządku publicznego i powszechnego dobrobytu w społeczeństwie demokratycznym.

3. Te prawa i wolności w żadnym razie nie mogą być wykorzystywane wbrew Celom i Zasadom Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 30

Żadnego postanowienia w niniejszej Deklaracji nie wolno interpretować jako domniemania na rzecz państwa, grupy lub osoby jakiegokolwiek prawa do zaangażowania się w jakąkolwiek działalność albo do dokonania jakiegokolwiek czynu zmierzającego do zniszczenia (ang. destruction; franc. destruction) któregokolwiek z ogłoszonych tu praw i wolności. 

 

Nie ma pojęcia wolności totalnej. Moja kończy się tam, gdzie zaczyna się pani X i pana Y. KAŻDEGO  z nas dotyczą prawa "Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ". Ciekaw jestem w ilu instytucjach państwowych wywieszono tablice z wszystkimi TRZYDZIESTOMA ARTYKUŁAMI? Co powiedzieliby na jej treść ci, którzy tworzyli swój dokument w 1789 r.? Obydwie Deklaracje tak wiele łączy:

 

 Art. XI 

 

Wolna wymiana myśli i poglądów jest jednym z najcenniejszych praw człowieka; 

każdemu obywatelowi zatem wolno przemawiać, pisać i drukować swobodnie z zastrzeżeniem, 

że za nadużycie tej wolności odpowiadać będzie w wypadkach, 

przewidzianych przez ustawę.