Przeczytania... (271) Konstanty Ildefons Gałczyński "Teatrzyk Zielona Gęś" (Wydawnictwo Iskry)

Ciężkie jest życie kelnera.
Życie kelnera to łza.
Kiedyż, ach, weźmie cholera
Takiego kelnera jak ja?

Wydawnictwo Iskry zadbało o to, aby czytelnik miał możliwość dotarcia do tekstu niezwykłego! Panie i Panowie! Mistrz Konstanty Ildefons Gałczyński i jego "Teatrzyk Zielona Gęś"! "Trzeba zacząć od w swoim czasie dość znanego faktu, że kolor zielony należał do ulubionego przez Konstantego Ildefonsa. Zielone były krawaty i inkaust, zielonkawe szaliki i pościel, domowe pantofle i niektóre koszule, zielone książki, teczki, nawet papużki nierozłączki, które otrzymał w prezencie na imieniny, pyszniły się przewagą zieleni" - te cenne spostrzeżenia zawdzięczamy pani Kirze Gałczyńskiej, córce Poety. 

Niepojęte, że Konstanty Ildefons Gałczyński w ogóle do dziś nie zaistniał na tym blogu. A przecież należy do grona moich ulubionych poetów. To "Przeczytanie..." jest więc debiutem Poety w moim pisaniu. Pewnie zaistnieje wkrótce też w jednym z najbliższych "Spotkań z Pegazem". 

Ze swej strony mogę tylko wysypać kilka cytatów z całości. Dla tych, którzy od lat kochają humor Konstantego Ildefonsa, to będą drobne przypomnienia. Dla każdego innego coś nowego. Nie łudźmy się, że to twórczość ogólnie znana i cytowana. Tak nie jest.

*     *     *

Czuję swąd. Obywatelu Woźny, zdaje się, że z tą sztuką leżymy. To nie pójdzie, jakkolwiek Nasza Autorka, Kociubińska, wlała w ten utwór wszystko, co miała. Biedna Hermenegilda. 

*

Mój drogi, przyjdzie taki dzień, kiedy, popłakując, ułożycie moje zwłoki w trumnie i wyżej wspomnianą ustawicie na katafalku. Świece, wieńce i te rzeczy. Grobowe milczenie. A wtedy ja, Bączyński, ostatnim transcedentalnym wysiłkiem woli uniosę wieko wyżej wspomnianej, szybko powiem, co naprawdę myślę o kobietach, i szybko spuszczę wieko na wieki.

*

Wodewil sens taki objął

i morał wykłada ten ci:

ludzie, którzy nic nie robią,

są zwykle strasznie zajęci.

*

A ja rzeczywiście tutaj wobec pana czuję się jak Wagner w pracowni Fausta. Można powiedzieć, sama wiedza i kultura.

*

Biedna Michalina, autorka czterdziestu czterech niewydanych powieści. Wszystkie pieniądze szły na atrament. Ale mimo to kochałem cię. Atoli odeszłaś w zaświaty.

*

Tutaj cię zepchnę, Ezopie,

do rzędu niższych bóstw.

Możliwe, że żmiję miał chłopiec.

Niemożliwe, że biust.

*

Ach, ty spryciarzu, won natychmiast z tego cienia, ten cień jest dla mnie! Ja wynająłem osła bez cienia.

*

Ja chciałbym dwa słowa na temat Balzaka. dlaczego np. w jednej księgarni jest Balzak, a w księgarni naprzeciwko nie ma Balzaka? Dlaczego? Skończyłem.

*

Dziś mam czas wolny. Dzisiaj niedziela.

Pójdę więc sobie do przyjaciela.

Celestyn pokój ma z tapetami,

dobry Celestyn herbaty da mi,

człowiek pogwarzy i powspomina. 

*

Dziadziusiów koniec łzawy.

Każdy to chyba powie.

Warcaby im! nie baby!

bijcie brawo, widzowie.

*

Niech zmilknie orkiestra.

Podajcie gitarę!

Jam postrach i przestrach

koszmarnych plotkarek.

Na megalomanów

jam młot jest i bicz -

więc ty się zastanów

i ze mną się licz.

*

Mistycyzm to jest, jak ktoś np. musi jechać z Ciechocinka do Warszawy, ale na złość wsiada do pociągu jadącego do Krakowa i ma nadzieję, że przyjedzie Anioł i poprzestawia tory i zwrotnice, i dzwony zadzwonią, i z Nieba spadnie taka wielka pierzyna, która otuli wszystkich leniów i megalomanów.

*

Chodzę jak kudłaty kotek,

w głowie łupież i egzema -

włosy szczotką? ale szczotek,

TAKICH szczotek u nas nie ma.

*

Cholera z tym paleniem.

Boli serce i głowa.

Ach, ja to zaraz zmienię.

Precz, mani tytoniowa.

*

A jednak, moi drodzy, proponuję wysłać telegram do Autora z prośbą, żeby się zastanowił. bo ja rozumiem żart. Żart jest potrzebny jak chleb. Człowiek im wydajniej pracuje, tym większą ma potrzebę żartu i odprężenia. 

*     *     *

Konstanty Ildefons Gałczyński poetą obecnej współczesności? Nie wierzę! Sprawdźcie dookoła siebie. Jedno polecenie zadajcie "zacytuj choć fragment jakiegoś wiersza". Jaka będzie reakcja? Sam ostatnio stawiałem podobne pytanie, ale o Jeremim Przyborze. Nie wydusiłem żadnego cytatu. Dlatego to pisanie i czytanie ma sens. Tak, jest konieczne, aby nie rosło pokolenie głuche na dokonania rodzimej literatury. Dlatego też na zakończenie kładę tu fragment monologu prof. Bąbczyńskiego, jak podane w didaskaliach wykonywane "na klęczkach" : 

"Dzięki ci, Wielki Boże. Boże Kircholmu, Boże Wiednia, Boże Ciechocinka, boże praojców! Oto, na skutek nieodwracalnych przemian dziejowych, wysp tych autochtoni wynieśli się do Kanady i Australii, a ja, jako pierwszy polski pionier, obejmuję imieniem Narodu we władanie te Wyspy Błogosławione. Nareszcie! Nareszcie granice naturalne. Nareszcie żadnych sąsiedztw, o święty Ildefonsie! Nareszcie pierwszorzędna geopolityka, dynamika i liryka. A kultura po prostu aż unosi w powietrzu God save the cultur. Gratias agamus. Te Deum". 

Dotknął do żywego? Znaczy się dobrze napisane! Znaczy się "Teatrzyk Zielona Gęś" żyje! Prowokuje! Po prostu: hura! hura! hura!...